در انزال عادی، مایع منی از طریق مجرای ادرار و آلت تناسلی مرد خارج میشود. خروج مایع منی از آلت تناسلی به دلیل وجود عضلات کوچک اسفنکتر است که مانع ورود منی به داخل مثانه میشود. زمانی که اسفنکترها بهدرستی عمل نکنند، مثانه بسته نمیشود و درنتیجه منی بجای خروج از آلت تناسلی وارد مثانه میشود که به آن انزال معکوس میگوییم.برای فهمیدن و درمان باید به پزشک اورولوژی مراجعه کنید.قبل از مراجعه بدانید که، اورولوژی چیست و چگونه انجام میشود.
نکاتی در مورد انزال معکوس
- میزان خروج منی در زمان انزال مردان، بیشتر از 5.1 میلیلیتر است.
- انزال در آقایان مبتلا به انزال معکوس دیده نمیشود.
- انزال معکوس نشانه بیماری است و نه تشخیص آن
- درصورتیکه مرد قصد بارور کردن نداشته باشد نیازی به درمان انزال معکوس نیست.
انزال معکوس چیست
انزال معکوس که به آن ارگاسم خشک نیز گفته میشود. انزال در مردان مبتلا به ارگاسم خشک صورت میگیرد، اما ممکن است میزان مایع خروجی نسبت به گذشته بسیار کمتر باشد. در برخی آقایان انزال معکوس عامل نازایی است.
زمانی که خروج منی بسیار کم یا بهطورکلی وجود نداشته باشد، شانس بارور شدن تخمک توسط اسپرم از خیلی کم تا صفر خواهد بود. اما انزال معکوس تنها 2 الی 3 درصد میتواند عامل نازایی باشد.انزال معکوس، هیچگونه درد و خطری ندارد. در مردانی که میزان خروج مایع منی در ایشان کم است نیز ممکن است وجود داشته باشد و فرد، اصلا از وجود چنین بیماری مطلع نباشد.
در برخی آقایان نیز ادرار تیره بلافاصله پس از انزال گزارششده است که بهاحتمال زیاد به دلیل آمیخته شدن ادرار با مایع منی است. از این رو مردانی که مبتلا به چنین اختلالی هستند نیز ممکن است مشکل نازایی را تجربه کنند.
برای فهمیدن اینکه مشکل داریم یا نه، باید آزمایش اسپرم بدهیم و برای خواندن آزمایش اسپرم به پزشک اورولوژی مراجعه کنیم.
درمان انزال معکوس
ازآنجا که انزال معکوس یک مشکل جنسی در آقایان است و ممکن است در روابط جنسی آنها تأثیر داشته باشد، لذا درصدد درمان آن برمیآیند، هرچند خطری نداشته باشد. برای آقایانی که قصد داشتن فرزند دارند و به این اختلال مبتلا هستند، گزینههای دیگری نیز وجود دارد . جدا کردن اسپرم پس از خروج منی یکی از روشهای حاضر است.
برخی داروها موجب انزال فرد میشوند، اما در صورت بیاثر بودن دارو، پزشک اسپرم را بدون نیاز به انزال خارج میکند.
انواع عمل جراحی برای خارج کردن اسپرم:
TESA
این روش تحت بیحسی موضعی انجام میشود و اسپرم به کمک سرنگ از بیضه خارج میشود.
PESA
این روش نیز تحت بیحسی موضعی انجامشده و اسپرم بهوسیله سرنگ از اپیدیدیم که از مجاری خروجی منی است، خارج میگردد.
TESE
این روش همانند روش TESA، اسپرم مستقیم از بیضه گرفته میشود، اما با این تفاوت که برای انجام این کار نیاز به ایجاد شکافی در بیضه است.
انواع روش های بارور کردن تخمک
پساز آنکه خروج اسپرم توسط پزشک با موفقیت انجام شد، به یکی از دو روش زیر اسپرم برای بارور کردن تخمک استفاده میشود:
IVF
در این روش تخمک زن نیز خارجشده و در ظرف پتری با اسپرم لقاح مییابد. پس از انجام لقاح و شکل گرفتن جنین، پزشک آن را داخل رحم مادر جایگذاری میکند.
IUI
در این روش پزشک اسپرم را در زمان تخمکگذاری، بهصورت مستقیم وارد رحم میکند.
درمان انزال معکوس بستگی به علت آن دارد. در برخی مواقع اگر این اختلال به دلیل مصرف بعضی داروها باشد، با تغییر دارو این مشکل بهبود مییابد. زمانی که انزال معکوس درنتیجه آسیب شدید به سلولهای عصبی باشد، درمان آن امکانپذیر نیست.
علت برگشت اسپرم به بیضه
دیابت
عدم کنترل قند خون در طولانیمدت موجب آسیب به اندامها، اعصاب و تأثیر بر عضلات مثانه میشود.
آسیب به سیستم عصبی
مالتیپل اسکلروزیس نمونهای از آسیب به سیستم عصبی است که موجب آسیب به عضلات و اعصاب مثانه میشود. عمل جراحی قسمت پایینی نخاع نیز چنین تأثیری را میتواند داشته باشد.
عمل جراحی
عمل جراحی پروستات، بیضه، روده بزرگ، مقعد، مثانه و قسمتهای پایینی نخاع، میتوانند موجب انزال معکوس شوند.
دارو
مصرف برخی داروها در انزال اختلال ایجاد میکند. داروهای ضدافسردگی و داروهایی که برای بزرگشدگی پروستات استفاده میشوند، چنین تأثیری را در بر دارند.
برداشت پروستات و انزال معکوس
برداشت قسمتی از پروستات طی عمل جراحی، یکی از اصلیترین دلایل انزال معکوس است. از آنجا که عمل جراحی باعث آسیب به عضلات و اعصاب مثانه میشود ، لذا حدود 10 الی 15 درصد از افرادی که سابقه چنین عملی را داشته باشند، با مشکل انزال معکوس روبرو میشوند.
در آقایانی که عمل پروستات اساسی انجام میشود بهعنوانمثال برداشت کامل پروستات، این افراد قادر به انزال نخواهند بود. این مشکل با انزال معکوس متفاوت است.
درمان برگشت اسپرم به بیضه
انزال معکوس درد و خطری را به دنبال ندارد و معمولاً نیازی به درمان هم ندارد، اما انزال معکوس نشانه اختلال دیگری میباشد، از این رو توصیه میشود در موارد زیر به پزشک مراجعه نمایید:
- عدم خروج مایع منی پس از ارضا
- خروج کمتر مایع منی نسبت به قبل
- عدم بارداری زوجین پس از گذشت یک سال تلاش برای بارداری
در مطالعهای که در سال 2017 انجام شد بیان شد که اولین و قطعیترین نشانه دیابت نوع 1، انزال معکوس است. به همین دلیل آقایان مبتلا به این اختلال باید به پزشک مراجعه نمایند.
پیشگیری از برگشت اسپرم به بیضه
بهطورکلی انزال معکوس قابلپیشگیری نیست. آقایانی که به دلیل بزرگ شدن غده پروستات خود نیاز به عمل جراحی دارند بهتراست از روشهای TUMT و TUNA که ازجمله روشهایی هستند که برای درمان پروستات استفاده میشوند و آسیب کمتری را در بر دارند، استفاده نمایند.
کنترل برخی اختلالات که عامل آسیب هستند نیز در پیشگیری از انزال معکوس میتواند مؤثر باشد. همچنین افراد دیابتی باید داروهای تجویزشده توسط پزشک را بهصورت منظم و به موقع مصرف نمایند.
انزال معکوس همیشه قابلدرمان نیست اما ناباروری حاصل از آن قابلدرمان است حتی درصورتیکه هیچ انزالی صورت نگیرد. در برخی آقایان مبتلابه انزال معکوس نیز ممکن است علائمی که به دلیل بزرگشدگی پروستات، دیابت و عمل جراحی پروستات باشد دیده شود.
برخی اقایان از عمل پروستات میترسند و سوال میکنند، آیا عمل پروستات خطرناک است؟ خیر عمل پروستات خطرناک نیست. لذا فرد در صورت داشتن علائمی از قبیل انزال دردناک، وجود خون در مایع منی، ادرار مکرر باید به پزشک گزارش دهند. زیرا علائم ربطی به انزال معکوس ندارد و ممکن است به خاطر دلایل دیگر باشد.
دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی در تهران
برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.