در انزال عادی، مایع منی از طریق مجرای ادرار و آلت تناسلی مرد خارج می‌شود. خروج مایع منی از آلت تناسلی به دلیل وجود عضلات کوچک اسفنکتر است که مانع ورود منی به داخل مثانه می‌شود. زمانی که اسفنکترها به‌درستی عمل نکنند، مثانه بسته نمی‌شود و درنتیجه منی بجای خروج از آلت تناسلی وارد مثانه میشود که به آن انزال معکوس میگوییم.

نکاتی در مورد انزال معکوس

✅ میزان خروج منی در زمان انزال مردان، بیشتر از 5.1 میلی‌لیتر است.

✅ انزال در آقایان مبتلا به انزال معكوس دیده نمی‌شود.

✅ انزال معکوس نشانه بیماری است و نه تشخیص آن

✅ درصورتی‌که مرد قصد بارور کردن نداشته باشد نیازی به درمان انزال معکوس نیست.

انزال معکوس

انزال معكوس که به آن ارگاسم خشک نیز گفته می‌شود. انزال در مردان مبتلا به ارگاسم خشک صورت می‌گیرد، اما ممکن است میزان مایع خروجی نسبت به گذشته بسیار کمتر باشد. در برخی آقایان انزال معکوس عامل نازایی است. زمانی که خروج منی بسیار کم یا به‌طورکلی وجود نداشته باشد، شانس بارور شدن تخمک توسط اسپرم از خیلی کم تا صفر خواهد بود. اما  انزال معکوس تنها 2 الی 3 درصد می‌تواند عامل نازایی باشد.

انزال معکوس، هیچ‌گونه درد و خطری ندارد. در مردانی که میزان خروج مایع منی در ایشان کم است نیز ممکن است وجود داشته باشد و فرد، اصلا از وجود چنین بیماری مطلع نباشد.

در برخی آقایان نیز ادرار تیره بلافاصله پس از انزال گزارش‌شده است که به‌احتمال زیاد به دلیل آمیخته شدن ادرار با مایع منی است. از این‌ رو مردانی که مبتلا به چنین اختلالی هستند نیز ممکن است مشکل نازایی را تجربه کنند.

درمان انزال معکوس

ازآنجا که انزال معكوس یک مشکل جنسی در آقایان است و ممکن است در روابط جنسی آنها تأثیر داشته باشد، لذا درصدد درمان آن برمی‌آیند، هرچند خطری نداشته باشد. برای آقایانی که قصد داشتن فرزند دارند و به این اختلال مبتلا هستند، گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد . جدا کردن اسپرم پس از خروج منی یکی از روش‌های حاضر است.

برخی داروها موجب انزال فرد می‌شوند، اما در صورت بی‌اثر بودن دارو، پزشک اسپرم را بدون نیاز به انزال خارج می‌کند.

روش عمل جراحی برای خارج کردن اسپرم، عبارت است از:

#TESA

این روش تحت بی‌حسی موضعی انجام‌ میشود و اسپرم به کمک سرنگ از بیضه خارج می‌شود.

#PESA

این روش نیز تحت بی‌حسی موضعی انجام‌شده و اسپرم به‌وسیله سرنگ از اپيديديم‌ که از مجاری خروجی منی است، خارج می‌گردد.

#TESE

این روش همانند روش TESA، اسپرم مستقیم از بیضه گرفته می‌شود، اما با این تفاوت که برای انجام این کار نیاز به ایجاد شکافی در بیضه است.

پس‌از آنکه خروج اسپرم توسط پزشک با موفقیت انجام شد، به یکی از دو روش زیر اسپرم برای بارور کردن تخمک استفاده می‌شود:

#IVF

در این روش تخمک زن نیز خارج‌شده و در ظرف پتری با اسپرم لقاح می‌یابد. پس از انجام لقاح و شکل گرفتن جنین، پزشک آن را داخل رحم مادر جایگذاری می‌کند.

#IUI

در این روش پزشک اسپرم را در زمان تخمک‌گذاری، به‌صورت مستقیم وارد رحم می‌کند.

درمان انزال معكوس بستگی به علت آن دارد. در برخی مواقع اگر این اختلال به دلیل مصرف بعضی داروها باشد، با تغییر دارو این مشکل بهبود می‌یابد. زمانی که انزال معکوس درنتیجه آسیب شدید به سلول‌های عصبی باشد، درمان آن امکان‌پذیر نیست.

علت بیماری انزال معکوس

انزال معكوس ممکن است درنتیجه برخی عوامل باشد. این عوامل عبارت‌ند از:

#دیابت

عدم کنترل قند خون در طولانی‌مدت موجب آسیب به اندام‌ها، اعصاب و تأثیر بر عضلات مثانه میشود.

#آسیب به سیستم عصبی

مالتیپل اسکلروزیس نمونه‌ای از آسیب به سیستم عصبی است که موجب آسیب به عضلات و اعصاب مثانه می‌شود. عمل جراحی قسمت پایینی نخاع نیز چنین تأثیری را می‌تواند داشته باشد.

#عمل جراحی

عمل جراحی پروستات، بیضه، روده‌ بزرگ‌، مقعد، مثانه و قسمت‌های پایینی نخاع، می‌توانند موجب انزال معکوس شوند.

#دارو

مصرف برخی داروها در انزال اختلال ایجاد می‌کند. داروهای ضدافسردگی و داروهایی که برای بزرگ‌شدگی پروستات استفاده می‌شوند، چنین تأثیری را در بر دارند.

برداشت پروستات و انزال معکوس

برداشت قسمتی از پروستات طی عمل جراحی، یکی از اصلی‌ترین دلایل انزال معکوس است. از آنجا که عمل جراحی باعث آسیب به عضلات و اعصاب مثانه می‌شود ، لذا حدود 10 الی 15 درصد از افرادی که سابقه چنین عملی را داشته باشند، با مشکل انزال معکوس روبرو می‌شوند.

در آقایانی که عمل پروستات اساسی انجام می‌شود به‌عنوان‌مثال برداشت کامل پروستات، این افراد قادر به انزال نخواهند بود. این مشکل با انزال معكوس متفاوت است.

زمان مراجعه به پزشک

انزال معکوس درد و خطری را به دنبال ندارد و معمولاً نیازی به درمان هم ندارد، اما انزال معکوس نشانه اختلال دیگری میباشد، از این‌ رو توصیه می‌شود در موارد زیر به پزشک مراجعه نمایید:

☑ عدم خروج مایع منی پس از ارضا

☑ خروج کمتر مایع منی نسبت به قبل

☑ عدم بارداری زوجین پس از گذشت یک سال تلاش برای بارداری

در مطالعه‌ای که در سال 2017 انجام شد بیان شد که اولین و قطعی‌ترین نشانه دیابت نوع 1، انزال معکوس است. به همین دلیل آقایان مبتلا به این اختلال باید به پزشک مراجعه نمایند.

پیشگیری از انزال معکوس

به‌طورکلی انزال معکوس قابل‌پیشگیری نیست. آقایانی که به دلیل بزرگ شدن غده پروستات خود نیاز به عمل جراحی دارند بهتراست از روش‌های TUMT و TUNA که ازجمله روش‌هایی هستند که برای درمان پروستات استفاده می‌شوند و آسیب کمتری را در بر دارند، استفاده نمایند.

کنترل برخی اختلالات که عامل آسیب هستند نیز در پیشگیری از انزال معكوس می‌تواند مؤثر باشد. همچنین افراد دیابتی باید داروهای تجویزشده توسط پزشک را به‌صورت منظم و به‌ موقع مصرف نمایند.

انزال معكوس همیشه قابل‌درمان نیست اما ناباروری حاصل از آن قابل‌درمان است حتی درصورتی‌که هیچ انزالی صورت نگیرد. در برخی آقایان مبتلابه انزال معکوس نیز ممکن است علائمی که به دلیل بزرگ‌شدگی پروستات، دیابت و عمل جراحی پروستات باشد دیده شود. لذا فرد در صورت داشتن علائمی از قبیل انزال دردناک، وجود خون در مایع منی، ادرار مکرر باید به پزشک گزارش دهند. زیرا علائم ربطی به انزال معکوس ندارد و ممکن است به خاطر دلایل دیگر باشد.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.