پروستات در اندازه یک گردو کوچک دورادور گردن مجرا در قسمت خروجی، مثانه را احاطه کرده است. نقش اصلی غده پروستات در بدن در رابطه با باروری مردان بوده و با ترشح مواد مختلف در باروری و بلوغ اسپرم های موجود در مایع منی مردان، به امر باروری کمک می کند. به هر علتی غده پروستات متورم شود، به آن پروستاتیت یا التهاب پروستات گفته می شود.
التهاب پروستات یا پروستاتیت به دو نوع تقسیم می شود:
- التهاب حاد پروستات یا پروستاتیت حاد
- التهاب مزمن پروستات یا پروستاتیت مزمن که به شرح تک تک اینها می پردازیم.
التهاب حاد پروستات یا پروستاتیت حاد:
پروستاتیت حاد اغلب ثانویه و با عفونت مجرا و ناشی از عفونت سوزاک و کلامیدیا و عفونت های مثانه ایجاد می شود که عامل عفونی با سیر صعودی، به درون غده پروستات نفوذ کرده و باعث التهاب آن می شود. این امر با علائم درد در ناحیه عانه و بین مقعد، بیضه ها، تکرر ادرار شدید، تب و لرز و احتباس ادراری خود را نشان می دهد.
از نظر سنی افراد مبتلا بین 25 تا 50 سالگی هستند. این مسئله در سنینی که با فعالیت جنسی فعال همراه است، اتفاق می افتد. در صورت مبتلا شدن به پروستاتیت حاد باید بلافاصله به پزشک مراجعه و درمان های آن سریعاً شروع شود و با استفاده از آنتی بیوتیک های مناسب بیماری را کنترل و از تبدیل آن به پروستاتیت مزمن جلوگیری کرد. انتخاب آنتی بیوتیک مناسب از طرف پزشک و مصرف کامل داروها توسط بیمار، اصولاً این بیماری را در عرض چند روز و یا هفته کاملاً درمان و از بین می رود.
پروستاتیت مزمن باکتریائی
در صورتی که التهاب حاد پروستات کامل درمان نشود تبدیل به پروستاتیت مزمن می شود که در این صورت، باعث آزار و اذیت بیمار شده و درد مزمن لگن و زیرناف، عدم تخلیه مناسب ادرار، تکرر و سوزش و عدم تخلیه ادراری در افراد جوان، باعث آزردگی روح و روان آن ها می گردد.
عواملی شایع که باعث پروستاتیت مزمن باکتریائی می شوند عبارتند از:
- عدم انتخاب داروی مناسب برای پروستاتیت حاد
به عنوان مثال براساس تحقیقات انجام شده، 2 خانواده آنتی بیوتیکی فقط می توانند به داخل پروستات ملتهب نفوذ کرده و در تسریع بیماری کمک کننده باشند این داروها عبارتند از خانواده فلوئورکینولونها مثل سیپروفلوکساسین و سولفونامیدها مثل کوترموکسازول که داروهای منتخب درمان پروستاتیت حاد می باشند.
- عدم مصرف مناسب و به موقع دارو توسط بیمار، باعث درمان ناقص و تبدیل پروستاتیت حاد به مزمن خواهد شد.
علائم پروستاتیت مزمن:
درد مزمن لگن و پرینه (بین مقعد و بیضه ها) درد کمر به همراه اختلالات ادراری مزمن و آزاردهنده از قبیل تکرر ادرار، سوزش ادرار، عدم تخلیه خوب ادرار، از بین رفتن جهش و شتاب ادرار در مردان میانسال که به صورت مزمن وجود دارد، از علائم شایع پروستاتیت مزمن می باشند.
روش های تشخیص پروستاتیت مزمن:
تشخیص پروستاتیت مزمن بر اساس گرفتن شرح حال از بیمار، معاینه بالینی و انگشتی از مقعد و بررسی اندازه و قوام پروستات و همچنین آزمایش و کشت از ادرار و ترشحات پروستات می باشد.
یکی از موارد بسیار کمک کننده، آزمایش و کشت از ترشحات پروستات است. در این روش بعد از ماساژ پروستات و خارج شدن ترشحات آن، ترشحات در ظرف جمع آوری شده و بررسی نتیجه آن با کشت و آنتی بیوگرام انجام می شود که می تواند بسیار کمک کننده باشد.
درمان پروستاتیت مزمن باکتریائی
درمان مبتنی بر انتخاب آنتی بیوتیک، مناسب با نفوذپذیری بالا در نسج پروستات می باشد که امروزه فلوئورکینولونها مثل سیپروفلوکساسین لووفلوکساسین، اوفلوکساسین که باید توسط پزشک متخصص با دوز درمانی و طول درمان مناسب انتخاب شود، اولین خط درمانی برای کنترل بیماری می باشد.
استفاده از ضدالتهاب ها از قبیل بروفن، ژلوفن در کنار آنتی بیوتیک ها و نشستن در آب گرم هر شب نیم ساعت و اجتناب از مواد غذایی تحریک کننده از قبیل ادویه جات، چایی پررنگ، قهوه و … به بیماران توصیه می گردد.
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی