سیستوسکوپی چیست و چه عوارضی دارد؟

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

سیستوسکوپی چیست؟ یک روش تشخیصی و درمانی است که در آن پزشک از یک ابزار باریک و مجهز به دوربین به نام سیستوسکوپ برای بررسی داخل مثانه و مجرای ادراری استفاده می‌کند. این روش معمولاً توسط متخصص اورولوژی انجام می‌شود و برای تشخیص مشکلات مثانه، عفونت‌های مکرر، خون در ادرار (هماچوری) و سایر اختلالات دستگاه ادراری کاربرد دارد.

در این مقاله سیستوسکپی و مراحل انجام آن را برای شما توضیح خواهیم داد.

سیستوسکوپی چیست؟و چرا انجام می شود؟

سیستوسکوپ یک لوله ى نازک با یک دوربین و نور در انتهایش است. در طی یک سیستوسکوپی، پزشک این لوله را از طریق مجرای ادرارى وارد مثانه می کند تا بتواند داخل مثانه را ببیند. تصاویر بزرگ شده از دوربین بر روی یک صفحه ى نمایش قابل رویت هستند. در ادامه به بررسی شیوه ی انجام سیستوسکوپی می پردازیم.

علل انجام سیستوسکوپی

اگر مشکلات ادراری مانند فوریت در ادرار یا ادرار دردناک دارید، ممکن است پزشک این آزمایش را انجام دهد.

همچنین می تواند این روش را برای بررسی علائم زیر انجام دهد:

 وجود خون در ادرار

 عفونت های مکرر دستگاه ادراری

 مثانه ى بیش از حد فعال

 درد لگن

سیستوسکوپی می تواند چندین حالت از جمله تومورها، سنگ ها و سرطان مثانه را نشان دهد.

پزشک همچنین می توانید از این روش برای تشخیص موارد زیر کمک بگیرد:

از سیستوسکوپی می توان برای درمان بیماری های مربوط به مثانه نیز استفاده کرد. پزشک می تواند ابزارهای جراحی کوچکى را از طریق این لوله برای حذف تومورهای کوچک مثانه، سنگ  ها یا گرفتن نمونه از بافت مثانه منتقل کند.

موارد مصرف دیگر عبارتند از:

آمادگى برای سیستوسکوپی

اگر عفونت ادرارى یا سیستم ایمنی ضعیف دارید، ممکن است قبل و بعد از این پروسه، براى شما آنتی بیوتیک تجویز شود. ممکن است قبل از آزمایش، نیاز به انجام آزمایش ادرار داشته باشید. براى ادامه ى مصرف داروهای خود با پزشک مشورت کنید. بعضی از داروها می توانند موجب خونریزی بیش از حد در طول پروسه شوند.

دکتر حسین کرمی

در عکس بالا نمای تنگی مجرای ادراری را میبینید که توسط سیستوسکوپی کلیه و دکتر حسین کرمی فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری تشخیص داده شده است و به همین روش اندوسکوپی باز شده است.

بیهوشی در طول سیستوسکوپی

این روش ممکن است در بیمارستان یا مطب پزشک انجام شود. شما به نوعی بیهوشی نیاز دارید، بنابراین قبل از انجام این روش با پزشک خود مشورت کنید. انواع بیهوشى مرتبط عبارتند از:

بى حسى موضعی

در روش های سرپایی معمولا از بی حسی موضعی استفاده می شود. این بدان معنی است که شما بیدار خواهید بود. شما می توانید بعد از انجام این کار غذا بخورید و بلافاصله بعد از انجام آن به خانه بروید.

بیهوشى عمومی

بیهوشی عمومی به این معنی است که شما در طول سیستوسکوپی بیهوش خواهید بود. براى بیهوشی عمومی، باید چند ساعت قبل از انجام پروسه ناشتا باشید.

بی حسى ناحیه ای

بیهوشی منطقه ای، شامل تزریق در پشت شما می شود. با این تزریق از کمر به پایین شما بى حس خواهد شد.

نکته: بعد از بیهوشی عمومی یا بى حسى ناحیه اى، احتمالا باید چند ساعت در بیمارستان بمانید.

 

متن سربرگ خود را وارد کنید

مثانه مردان
عکس مثانه مردانه
مثانه زنان
عکس مثانه زن

روش انجام سیستوسکوپی

درست قبل از سیستوسکوپی شما باید به توالت بروید تا مثانه ى خود را خالی کنید. سپس، لباس جراحی را مى پوشید و روی تخت دراز مى کشید. پاهای شما را مانند رکاب قرار مى دهند. ممکن است از آنتى بیوتیک استفاده شود، تا از عفونت مثانه جلوگیری شود. در این مرحله شما بیهوشی خواهید گرفت. اگر بیهوشی عمومی دریافت کنید، تا زمانى که از خواب بیدار شوید هیچ چیزى حس نخواهید کرد. اگر بى حسى موضعى یا بى حسى ناحیه ای دریافت می کنید، ممکن است یک آرامبخش به شما داده شود.

چون ممکن است هنوز چیزى حس کنید، اما ژل باعث می شود که این روش کمتر دردناک باشد. دکتر به سر سیستوسکوپ  ژل روان کننده می زند و آ نرا به داخل مجرای ادرارى وارد می کند. این کار ممکن است با سوزش همراه بوده و مانند ادرار کردن باشد.

اگر هدف از سیستوسکوپی تشخیص باشد، پزشک از یک سیستوسکوپ انعطاف پذیر استفاده می کند. بیوپسی ها و یا سایر روش های جراحی نیاز به سیستوسکوپ کمی ضخیم تر و سخت تر دارند. سیستوسکوپ بزرگتر به جراح اجازه می دهد تا ابزار جراحی را از طریق آن عبور دهد.

هنگامى که سیستوسکوپ وارد مثانه مى شود، پزشک از طریق یک لنز داخل را مى بیند. کمى مایع استریل نیز وارد مثانه مى کند، این کار باعث می شود آنچه اتفاق می افتد را آسان تر و بهتر ببیند. مایع به شما احساس ناراحتی مثل نیاز به ادرار مى دهد. با بی حسی موضعی، سیستوسکوپی کمتر از پنج دقیقه طول مى کشد. با بیهوشی عمومی، کل پروسه ممکن است 15 تا 30 دقیقه طول بکشد

سیستوسکوپی
عکس مجاری ادراری

هدف از انجام سیستوسکوپی

هدف از سیستوسکوپی بررسی مجرای ادراری از قبیل تنگی مجرا، سنگ در مجرا، بزرگی پروستات، کیست و غیره است، که با انسداد خروجی ادرار باعث می شوند، ادرار از مثانه خوب خارج نشود.

عمل سیستوسکوپی چیست؟

دومین هدف از سیستوسکوپی بررسی مثانه از نظر بیماری های آن می باشد. امروزه هر بیمار که خون در ادرار داشته باشد، باید جهت تشخیص قطعی و رفع نگرانی از نظر سرطان مثانه، عمل سرپایی سیستوسکوپی انجام دهد.

عوارض سیستوسکوپی

طبیعی است که در طول دو تا سه روز پس از پروسه احساس سوزش در حین ادرار داشته باشید. ممکن است لازم باشد که بیش از حد معمول ادرار کنید. سعی نکنید ادرار خود را نگه دارید، چرا که خون در مثانه، ممکن است موجب ایجاد لخته و انسداد شود. وجود خون در ادرار پس از پروسه، به خصوص اگر بیوپسی انجام شده باشد، طبیعى است. نوشیدن مقدار زیاد آب باعث کاهش سوزش و خونریزی می شود.

بعضی افراد عوارض جدی تری را تجربه مى کنند از جمله:

تورم مثانه

تورم مثانه شایع ترین عارضه است. این وضعیت باعث مى شود، ادرار کردن مشکل شود. اگر بیش از هشت ساعت بعد از عمل ادرار نکردید، به پزشک خود خبر دهید.

عفونت

در موارد نادر، میکروب ها به دستگاه ادراری وارد می شوند و باعث عفونت می شوند. تب، اسهال با بوی عجیب، تهوع، و کمر درد علائم عفونت هستند. ممکن است به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشید.

خونریزی

برخى افراد از خونریزی جدی و شدید  رنج می برند. اگر این اتفاق افتاد سریعا به پزشک خود خبر دهید.

اگر هر یک از علائم زیر را داشتید به پزشک خود خبر دهید:

 تب بالای 40 درجه سلسیوس

 خون قرمز روشن یا لخته های بافتی در ادرار

 درد شکم مداوم

سیستوسکوپی در بارداری

سیستوسکوپی انعطاف پذیر تحت بی حسی موضعی آزمایشی در ارزیابی هماچوری در بارداری محسوب می شود . TUR تومور مثانه تحت بیهوشی منطقه ای یا عمومی می تواند در هر زمان از بارداری انجام شود. اما در کل سیستوکوپی برای زنان باردار زیاد توصیه نمی شود. اگر فکر می کنید در این مدت به التهاب مثانه مبتلا هستید، باید از پزشک یا داروساز خود بخواهید که محصول مناسب تری را برای شما توصیه کند.
اگر باردار هستید یا فکر می کنید باردار هستید، به پزشک خود اطلاع دهید.

سیستوسکوپی در کودکان

سیستوسکوپی درکودکان روشی است که با استفاده از سیستوسکوپ به داخل مجرای ادرار و مثانه کودک نگاه می شود. سیستوسکوپ یک لوله کوچک است که انتهای آن یک دوربین سبک و بزرگنمایی کننده است. از این روش برای تشخیص و درمان بیماری های مثانه و مجرای ادرار کودکان و بزرگسالان استفاده می شود.

مراقبت های بعد از سیستوسکوپی

استراحت کنید. مقدار زیادی مایعات بنوشید و زیاد ادرار کنید. قرار دادن یک دستمال مرطوب گرم بر روی مجرای ادرارى می تواند به کاهش درد کمک کند. با اجازه ى پزشک مى توانید، داروهایی مانند تیلنول یا اَدویل را مصرف کنید.

اگر بیهوشی عمومی داشتید، حتما کسى کنارتان بماند. بعد از این روش ممکن است احساس خواب آلودگى یا سرگیجه کنید. روز سیستوسکوپى از نوشیدن الکل، رانندگی و یا استفاده از ماشین آلات پیچیده خوددارى کنید.

اگر بیوپسی انجام شده است، براى بهبودى به زمان نیاز خواهید داشت. از بلند کردن اجسام سنگین تا دو هفته ى پس از پروسه جدا خوددارى کنید. از پزشک خود زمان ایمن براى رابطه ى جنسى را بپرسید.

نتیجه‌گیری

سیستوسکوپی یک روش ایمن و کم‌تهاجمی است که به پزشکان کمک می‌کند مشکلات مثانه و مجرای ادراری را بررسی و درمان کنند. اگر پزشک این روش را توصیه کرده است، احتمالاً به دلیل علائمی مانند سوزش ادرار، خون در ادرار، تکرر ادرار یا درد لگنی است.

 

سوالات شایع درباره سیستوسکوپی

  1. آیا سیستوسکوپی درد دارد؟
     بسته به نوع سیستوسکوپی (انعطاف‌پذیر یا سخت) و روش بی‌حسی، ممکن است کمی احساس ناراحتی یا سوزش داشته باشید، اما در بیشتر موارد درد شدید وجود ندارد.
  2. بعد از سیستوسکوپی چه عوارضی ممکن است داشته باشم؟
     سوزش هنگام ادرار، تکرر ادرار و مشاهده مقدار کمی خون در ادرار طبیعی است و معمولاً بعد از ۱ تا ۲ روز برطرف می‌شود.
  3. آیا سیستوسکوپی نیاز به بیهوشی دارد؟
    اگر نوع انعطاف‌پذیر انجام شود، معمولاً با بی‌حسی موضعی صورت می‌گیرد. اما در روش سخت، ممکن است بیهوشی عمومی یا نخاعی لازم باشد.
  4. چه مدت بعد از سیستوسکوپی می‌توانم به فعالیت‌های روزمره برگردم؟
    اکثر افراد همان روز یا روز بعد می‌توانند به فعالیت‌های عادی خود برگردند. اگر بیهوشی داشته باشید، ممکن است نیاز به استراحت بیشتری داشته باشید.
  5. آیا بعد از سیستوسکوپی می‌توانم رابطه جنسی داشته باشم؟
     بهتر است تا ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از سیستوسکوپی از داشتن رابطه جنسی خودداری کنید تا از تحریک و عفونت جلوگیری شود.
  6. آیا بعد از سیستوسکوپی باید آنتی‌بیوتیک مصرف کنم؟
     در برخی موارد، پزشک ممکن است برای جلوگیری از عفونت، آنتی‌بیوتیک تجویز کند، به‌ویژه اگر سابقه عفونت ادراری دارید.
  7. اگر بعد از سیستوسکوپی خونریزی زیاد یا درد شدید داشتم، چه کنم؟
    اگر خونریزی شدید، تب یا درد مداوم دارید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
  8. چه مدت طول می‌کشد تا نتایج سیستوسکوپی آماده شود؟
     اگر فقط بررسی ساده باشد، پزشک نتیجه را همان لحظه به شما می‌گوید، اما اگر نمونه‌برداری (بیوپسی) انجام شده باشد، چند روز تا یک هفته طول می‌کشد.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

3.9/5 - (85 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

  • تصویر کاربر علی شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 2628 مشاهده پرسش
    سلام. جناب دکتر چند روزی است که سر الت تناسلیم درد کمی دارد که انگار ادرار دارم اما ادرار ندارم و البته ادرارم دوتایی نیست و کامل هم تخلیه میشود و سوزشی هم ندارم.
    تصور میکنم چیزی در مجرای ادرارم هست که بیرون‌نمی آید اما هیچ چیز نیست. البته من چندین سال است که متاسفانه خودارضایی میکنم و بعد از شبی که این کار را کردم اینطور شد. یعنی صبح که از خواب بیدار شدم دچار چنین ذوق ذوقی در سر الت شدم که چند روزی است ادامه دارد.
    1. تصویر کاربر علی پنجشنبه ۲ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      سلام مجدد اقای دکتر، اکنون احساس میکنم مرتب ادرار دارم اما وقتی تخلیه میکنم، مقدار کمی ادرار می آید. انگار از ادرار زیاد باید خودم را نگه دارم و دائم سر مجاری ادرارم فشار و سوزش و درد احساس میکنم.
    2. تصویر کاربر علی پنجشنبه ۲ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      این را هم به یاد آوردم که بگوییم. آقای دکتر من دو سال پیش به خاطر ورزش ادرارم خونی شد و کمی درد داشتم ولی سه چهار روز بعد خوب شدم. اکنون هم بعد از ورزش و فعالیت زیاد دچار چنین دردی شدم و رنگ ادرارم هم تغییر کرده بود که حالا خوب است. تصور میکنم عفونت مثانه یا مجاری است که باید آنتی بیوتیک مصرف کنم البته تا شما چه نظری داشته باشید.
    3. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      سونو و ازمايش دهيد بفرستيد ببينم
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر Mm شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 303 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید. من پسری 22 ساله هستم. در 10 سالگی دو بار سوزش ادرار شدید داشتم که با مراجعه به پزشک عمومی برطرف شد. اما الان یک سالی است که هنگامی که آب زیاد نمی خورم هنگام ادرار و ساعتی پس از آن احساس سوختگی از نوک آلت تناسلی تا ناحیه پایین تر از بیضه دارم. به متخصص مراجعه کردم سونوگرافی کلیه و مثانه انجام دادم اما مشکلی دیده نشده حتی سیستوسکوپی هم انجام دادم و دکتر گفت سالمه. به من قرص سیتالوپرام تجویز کرد اما اکنون بیست روزه آن را مصرف می کنم هیچ نتیجه ای نگرفته ام. لطفا من را راهنمایی کنید.
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      از نظر من بيخيال شويد چون مهم نيست
  • تصویر کاربر سام شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 242 مشاهده پرسش
    سلام و خسته نباشيد
    چند روز پيش موقع تعويض لباس به سر آلت فشاروارد شد از شب همونا روز احساس سوزش كردم وقتي نگاه كردم حس كردم سر الت گشاد شده از نوع خروج ادرار هم حس ميكردم ، سوراخ سر آلت تقريبا ٦تا٧ميلي متره ميترسم مشكلي پيش اماد باشه تصوير رو هم ارسال كردم براتون لطفا جواب بديد خيلي نگرانم مرسي
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      از نظر من شما مشكلي نداريد
  • تصویر کاربر احسان شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 221 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر من دوتا زیر التم قسمت قرمز اون پایین دوتا سولاخ کوچک دارم ک دو اون ی چیز سفید هست فک کنم چرک باشه اون باید درمان بشه یا چیز خاصی نیست لطفا جواب بدید یا چیزی درونش نمیره ک؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      عكسش. ا بفرستيد ببينم
    2. تصویر کاربر احسان شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      سوراخ های کوچکی هست هر دو طرف هستش
    3. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      عكسش را بفرستيد
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر امیر جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 846 مشاهده پرسش
    با سلام
    آقای دکتر، امکان بازگردانی پیش پوست آلت تناسلی مردان بعد از عمل ختنه وجود دارد؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
  • تصویر کاربر محمد جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 215 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر
    می خواستم بدونم اگه الت یه مرد بجز بیضه هاش قطع بشه برای ادرار و خروج منی چه مشکلاتی براش پیش میاد
    ایا خونریزی شدید پیدا میکنه ؟ باید سریع به پزشک مراجعه کنه ؟
    خیلی خیلی ممنون میشم اگه جواب بدید
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      بله شديدا خطرناك وكشنده است
  • تصویر کاربر امیر جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 226 مشاهده پرسش
    amir:
    سلام. 32ساله هستم. تقریبا ٣سال جوش های سفید زیر کلاهک آلتم زده. درحالت عادی زیاد نمایان نیستن. ولی وقتی پوست کشیده میشه واضحتر میشن. کم و زیاد نشدن. رشد هم نکردن. خارش هم ندارن. لطفا راهنمایی کنید. چیکار باید بکنم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      عكسش را بفرستيد ببينم
  • تصویر کاربر حامد جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 294 مشاهده پرسش
    با عرض سلام خدمت آقاي دكتر، چند سال است يه زيگيل روي آلت بنده روييده، كمي هم طي ٣ سال اخير رشد كرده ! چه بايد كنم؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      بهترين درمان كرايو است با مطب تماس٠٢١٢٢٦٤٢٧٤٤فيلم كرايو من را ببينيد
  • تصویر کاربر امید یکشنبه ۲۹ مرداد ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 262 مشاهده پرسش
    سلام اقا دکتر لطف کنید سوال منو کامل بخونید بنده 7 ماه پیش جراحی شکستگی الت داشتم هنگام نعوض دردی ندارم و نعوظم مثل قبله فقط بعض مواقع دردی بین الت وشکمم دارم حتی جای جراحیمو دست میزنم درد ندارم میخواستم ببینم.طبیعی یه و بهتر میشم مشکل دوم اینه که خیلی بد بخیه شده قسمت ختنگاهم وقتی میبینم از نظر روحی میریزم بهم میخوام بدونم شما جراح زیبایی سراغ دارید معرفی کنید که جای بخیه ختنگاه و جراحی کنه باتشکر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۹ مرداد ۹۶( 7 سال پیش)
      عكسش را بفرستيد ببينم
  • تصویر کاربر شهرام جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش) تعداد بازدید: 265 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر....ببخشید من اول ادرارم یه لکه خون دیدم.اگه میشه راهنمایی کنین که چیکار کنم و علت چه میتونه باشه و اینکه قبل این واقعه جنب شده بودم و 27 سالمه و فشار خونم هم معمولاً بین 13 تا 14 و قرص لوزارتان هم مصرف میکنم....بازم تشکر میکنم از اینکه وخت میزارین و به سوالات مردم پاسخ میدین...آرزوی سلامتی برا شما و خانواده را دارم.
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۳ شهریور ۹۶( 7 سال پیش)
      سلام اگر تكرار نشود مهم نيست مال فشار است
درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر مجید دوشنبه ۱۸ اسفند ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 380 مشاهده پرسش
    ممنون دکتر گرامی در اولین موقعیت مزاحمتان میشوم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۱۸ اسفند ۹۳( 1 دهه پیش)
      تشکر
  • تصویر کاربر منصور دوشنبه ۱۷ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 373 مشاهده پرسش
    جناب دکتر سلام.بنده درمورخ پنجم شهریور به علت درد ناحیه راست شکم به پزشک عمومی مراجعه کردم.ایشان سونوگرافی دادند.که بنده انجام دادم.در جواب سونوگرافی نوشته شده:فولنس خفیف در کلیه راست مشهود است که میتواند مطرح کننده عامل انسدادی از جمله سنگ حالب باشد. امروز یازدهم شهریور استو بنده 6 روز است که درد میکشم .چکار کنم؟لطفا راهنمایی فرمایید.متشکرم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۱۷ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش)
      عکس رنگی از کلیها
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

جستجو

حالب

+54 مطلب