افراد دچار دیسوریا (سوزش ادرار) باید پزشکان را از هر نشانه‌ی دیگری که دارند آگاه کنند. اگر این نشانه‌ها به ادرار دردناک مربوط باشد، به پزشکان کمک می‌کند تشخیص صحیحی بدهند و درمان مناسب را پیدا کنند.
علت سوزش ادرار در مردان و زنان
مشکلات بسیاری می‌تواند باعث ادرار دردناک شود و بسیاری از آنها هم به میزان زیادی قابل درمان هستند. در ادامه، به 10 دلیل احتمالی ادرار درناک، همراه با دیگر نشانه‌های همراه آن می‌پردازیم.
عفونت دستگاه ادراری
عفونت دستگاه ادراری (UTI) وقتی اتفاق می‌افتد که در بخشی از دستگاه ادراری، که از کلیه شروع می‌شود و تا مثانه و مجرای ادرار ادامه دارد، باکتری‌های زیادی تجمع پیدا کنند. مجرای ادرار بخشی از دستگاه ادراری است که ادرار را از بدن خارج می‌کند.
نشانه‌های دیگر عفونت دستگاه ادراری
فردی که دچار عفونت دستگاه ادراری است، ممکن است این نشانه‌ها را هم داشته باشد:
- تکرر ادرار (نیاز مکرر به دفع ادرار)
- ادرار کدر یا وجود رد خون در ادرار
- تب
- ادرار بدبو
- درد در پشت و پهلوها
عفونت‌های مقاربتی
عفونت‌های مقاربتی یا عفونت‌های منتقل‌شونده از راه رابطه‌ی جنسی (STIs) مانند کلامیدیا، گونوره‌آ و هرپس (تبخال تناسلی)هم می‌توانند باعث ایجاد درد هنگام ادرار شوند.
نشانه‌های دیگر عفونت های مقاربتی
نشانه‌ها بر اساس نوع عفونت‌های مقاربتی ممکن است متفاوت باشند. مثلاً، هرپس عموماً باعث ایجاد ضایعه‌های تاول مانند روی دستگاه تناسلی می‌شود.
عفونت های پروستات
عفونت باکتریایی کوتاه‌مدت می‌تواند باعث ایجاد التهاب پروستات یا پروستاتیت شود. التهاب مزمن ناشی از بیماری دیگری مثل عفونت‌های مقاربتی هم می‌تواند پروستاتیت ایجاد کند. عفونت های پروستات می تواند منجر به سوزش ادرار در مردان شود.
نشانه‌های دیگر عفونت پروستات
عفونت پروستات ممکن است باعث بروز علائم زیر نیز شود:
علائم التهاب پرستات کدامند؟
- مشکل در دفع ادرار
- درد در مثانه، بیضه‌ها و الت تناسلی
- انزال دردناک و مشکل
- نیاز به دفع مکرر ادرار، به خصوص شب‌ها
سنگ کلیه
سنگ‌های ادراری یعنی تجمع مواد معدنی مانند کلسیم یا اوریک اسید که سنگ‌های سختی در کلیه‌ها یا اطراف آنها ایجاد می‌کنند. گاهی اوقات سنگ‌های کلیه جایی نزدیک به محل ورود ادرار به مثانه قرار می‌گیرند و باعث ایجاد ادرار دردناک می‌شوند.
سایر نشانه های سنگ کلیه
علاوه بر دیسوریا، سنگ‌های کلیه هم می‌توانند نشانه‌های زیر را ایجاد کنند:
- درد پشت و پهلوها
- ادرار صورتی یا قهوه‌ای‌مانند
- ادرار کدر
- تهوع
- استفراغ
- دردی که با شدت ادرار تغییر می‌کند
- تب
- لرز
- چندین مرتبه ادرار کم
کیست‌های تخمدان
کیست‌های تخمدان هم مثل سنگ کلیه، خارج از مثانه هستند اما می‌توانند باعث ادرار دردناک شوند. این کیست‌ها ممکن است روی یک یا هر دو تخمدان که در دو طرف مثانه قرار دارند، ایجاد شوند.
نشانه‌های دیگر کیست تخمدان
افراد دچار کیست تخمدان این نشانه‌ها را دارند:
- خونریزی واژینال غیرطبیعی
- درد لگن
- تشخیص مشکل این موضوع که بعد از ادرار، مثانه خالی است.
- پریودهای دردناک
- حساس شدن سینه ها
- درد در قسمت تحتانی کمر
اینترستیشیال سیستیتیس
اینترستیشیال سیستیتیس که سندرم مثانه‌ی دردناک هم نامیده می‌شود، بیماری‌ای است که باعث ایجاد تحریکات مزمن مثانه می‌شود، که بدون هیچ عفونت زمینه‌ای دیگری حدود 6 هفته یا بیشتر طول می‌کشد.
نشانه‌های دیگر سندرم مثانه دردناک
- احساس فشار در ناحیه‌ی مثانه
- درد هنگام مقاربت
- درد در ناحیه‌ی تناسلی یا واژن
- درد در کیسه بیضه
- تکرر ادرار، اما ادرار خیلی کم
حساسیت به مواد شیمیایی
گاهی اوقات مواد شیمیایی خارج از بدن مانند اسانس‌ها می‌توانند بافت‌های بدن را تحریک کنند. وقتی فردی ادرار می‌کند، ممکن است این تحریک قابل توجه‌تر شود و درد به وجود بیاید. چیزهایی که می‌توانند باعث ایجاد حساسیت‌های شیمیایی شوند، عبارتند از:
- صابون ها
- دوش ها
- دستمال توالت های معطر
- مواد لغزنده‌ساز واژینال
- فوم‌های ضدبارداری
نشانه‌های دیگر
افرادی که به فرآورده‌های شیمیایی واکنش نشان می‌دهند، ممکن است دچار این نشانه‌ها شوند:
- تورم
- قرمزی
- خارش
- تحریک پوست ناحیه‌ی تناسلی یا اطراف آن
عفونت واژینال
این نوع عفونت که به نام‌های واژینیت یا واژینوزیس هم خوانده می‌شود، نوعی عفونت واژینال است که در نتیجه‌ی رشد بیش از حد باکتری یا قارچ ایجاد می‌شود. نوعی عفونت منتقل‌شونده از راه جنسی به نام تریکومونیازیس هم می‌تواند باعث عفونت واژینال شود.
نشانه‌های دیگر عفونت واژینال
- ترشحات بدبو یا غیرمعمول واژینال
- تحریک وازن
- درد در حین رابطه جنسی
- خونریزی واژینال، که معمولاً خفیف است
داروها
برخی داروهایی که پزشک برای درمان سرطان مثانه تجویز می‌کند، می‌تواند باعث تحریک و التهاب بافت‌های مثانه شود. این مشکل اغلب باعث ادرار درناک می‌گردد.
اگر فردی با شروع مصرف یک داروی جدید، دچار درد هنگام ادرار شود باید از پزشک بپرسد تا بفهمد این درد از عوارض جانبی دارو است یا نه. افراد نباید بدون اجازه‌ی دکتر مصرف دارو را متوقف کنند.
سرطان مثانه
سرطان مثانه وقتی ایجاد می‌شود که سلول‌های سرطانی در مثانه شروع به رشد کنند. ادرار دردناک معمولاً از نشانه‌های اولیه‌ی این بیماری نیست. در عوض، ممکن است فرد متوجه خون در ادرار شود.
نشانه‌های دیگر
نشانه‌های احتمالی دیگر سرطان مثانه عبارتند از:
- تکرر ادرار
- مشکل در ادرار یا دفع مقدار خیلی کم ادرار با جریان ضعیف
- درد پایین کمر
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- خستگی
- تورم پاها
- درد استخوان
تفاوت ادرار دردناک در زنان و مردان
هم زنان و هم مردان ممکن است دچار ادرار دردناک شوند و دلایل آن هم می‌تواند به آناتومی بدن زن و مرد وابسته باشد.
برای مثال، مجرای ادرار در زنان کوتاه‌تر از مردان است و به همین دلیل، باکتری‌ها راحت‌تر می‌توانند وارد مثانه شوند و عفونت دستگاه ادراری ایجاد شود. فرد می‌تواند در مورد ریسک‌های ادرار دردناک بسته به جنسیت و سوابق پزشکی با پزشک خود صحبت کند.
چه موقع برای ادرار دردناک به پزشک مراجعه کنیم؟
هر کس ممکن است هر از گاهی ادرار دردناک را تجربه کند. اگر درد پایدار است و نشانه‌های زیر هم وجود دارد، فرد باید به پزشک مراجعه کند:
- وجود خون در ادرار، که معمولاً به رنگ‌های صورتی، قهوه‌ای یا قرمز دیده می‌شود.
- درد پشت یا پهلوها
- دردی که بیش از 24 ساعت طول بکشد
- تب
- ترشحات غیرمعمول از پنیس یا واژن
درمان ادرار دردناک
گزینه‌های درمانی ادرار دردناک به دلایل زیربنایی بستگی دارد. نمونه‌هایی از این درمان‌ها عبارتند از:
عفونت‌های شدید دستگاه ادراری که کلیه‌ها را درگیر می‌کند نیاز به آنتی‌بیوتیک وریدی دارد.
اگر فردی دچار پروستاتیت باکتریایی مزمن شود احتمالاً حدود 12 هفته باید از آنتی‌بیوتیک استفاده کند. درمان‌های دیگر پروستاتیت عبارتند از داروهای ضدالتهابی بدون نسخه، ماساژ پروستات، حمام گرم و داروهای موسوم به آلفا-بلاکر که عضلات اطراف پروستات را در حالت ریلکس قرار می‌دهند.
پرهیز از استفاده از صابون‌های تحریک‌کننده یا دیگر مواد و محصولات شیمیایی نزدیک نواحی تناسلی که ممکن است تحریک ایجاد کند. اگر دلیل مشکلات، تحریک به وسیله‌ی محصولات شیمیایی باشد، درمان خیلی سریع انجام می‌شود.
درمان از خانه معمولاً شامل مصرف داروهای ضدالتهاب بدون نسخه مانند ایبوپروفن است. احتمالاً پزشک فرد را تشویق می‌کند تا مقادیر بیشتری مایعات بنوشد، چرا که با رقیق شدن ادرار، دفع ادرار هم راحت‌تر و بدون درد می‌شود. استراحت و مصرف داروها طبق دستور، معمولاً می‌تواند اکثر نشانه‌ها را از بین ببرد.
خلاصه
ادرار دردناک یک نشانه‌ی شایع با دلایل بسیار است که برخی از آنها به عفونت‌های باکتریایی برمی‌گردد. اگر فردی حس می‌کند دچار بیماری شده، پیش از این که بیماری بدتر شود و نشانه‌های دیگری هم ایجاد شود، باید به پزشک مراجعه کند.
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی
سحر
جمعه ۲۳ خرداد ۹۹( 3 سال پیش)
تعداد بازدید: 245
مشاهده پرسش
