درمان دارویی و خانگی برگشت ادرار در کودکان

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

ادرار نکردن کودک می‌تواند دلایل مختلفی مانند کم‌آبی بدن، عفونت ادراری، یبوست یا استرس داشته باشد. در موارد خفیف، می‌توان با روش‌های خانگی به بهبود این وضعیت کمک کرد. با این حال، اگر مشکل ادامه داشت یا با علائمی مانند تب، درد یا بی‌قراری همراه بود، حتماً باید به پزشک مراجعه شود.

درمان‌های خانگی برای ادرار نکردن کودک:

1: افزایش مصرف مایعات:

    • آب، آب‌میوه‌های طبیعی (مانند آب پرتقال یا سیب) و سوپ می‌تواند به افزایش حجم ادرار کمک کند.
    • آب جوشیده ولرم برای کودکان کوچک‌تر مناسب است.

2: استفاده از گرما:

    • قرار دادن حوله گرم یا بطری آب گرم روی شکم یا پایین کمر کودک می‌تواند به شل شدن عضلات مثانه و تسهیل ادرار کمک کند.

3: حمام آب گرم:

    • نشاندن کودک در وان آب ولرم باعث آرامش و تحریک مثانه برای تخلیه ادرار می‌شود.
  1. مصرف میوه‌ها و سبزیجات:

    • میوه‌های آبدار مانند هندوانه، خیار و پرتقال به تأمین آب بدن و افزایش ادرار کمک می‌کنند.

4: ماساژ آرام شکم:

    • ماساژ ملایم ناحیه پایین شکم در جهت عقربه‌های ساعت باعث تحریک مثانه می‌شود.

 

بی اختیاری ادرار در روز

6:ایجاد آرامش و رفع استرس:

    • استرس و اضطراب می‌تواند مانع ادرار شود. ایجاد محیطی آرام و صحبت محبت‌آمیز با کودک می‌تواند مؤثر باشد.

7: تشویق به استفاده منظم از دستشویی:

    • کودک را بدون فشار دادن، تشویق کنید هر ۲-۳ ساعت به دستشویی برود، حتی اگر نیاز به ادرار ندارد.

اگر علائم نگران‌کننده مانند تب، درد هنگام ادرار، ادرار کم‌رنگ یا پررنگ، بی‌قراری شدید مشاهده شد، بهتر است سریعاً با پزشک مشورت کنید.

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار در کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادرار در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده است.

برگشت ادرار از مثانه به حالب (ریفلاکس ادراری)

در شرایط طبیعی به دلیل شکل و وضعیت حمایتی عضلات مثانه در محل اتصال حالب ها به مثانه، برگشت ادرار از مثانه به حالب ها رخ نداده و حالب ها و کلیه ها از فشار بالای داخل مثانه و از ادرار احتمالاً عفونی داخل مثانه مصون هستند. بنا به دلایلی از جمله اشکال در شکل طبیعی محل اتصال حالب به مثانه یا ضعف عضلانی این قسمت از مثانه یا افزایش بیش از حد فشار داخل مثانه به دلیل مثانه عصبی یا انسداد خروجی مثانه یا … ممکن است ادرار از مثانه به درون حالب ها (و در موارد شدیدتر حتی تا کلیه ها) برگشت نماید.

برگشت ادراری

علایم برگشت ادرار در کودکان

-عفونت ادراری

در نیمی از کودکان مبتلا به عفونت ادراری و به ویژه دختر ها (پس از 6 ماهگی) برگشت ادرار دیده می شود. (در سن کمتر از شش ماهگی در صورت برگشت ادرار عفونی، شواهد عفونت منتشر در بدن و آسیب به عملکرد کلیه ها شایع تر است و این وضعیت به ویژه در پسر بچه های با دریچه مجرای خلفی ادراری بیشتر دیده می شود) عفونت ادراری ممکن است با یا بدون تب و شاید در همراهی با تهوع واستفراغ، اسهال یا یبوست و درد مبهم شکمی باشد.

-اختلال در ادرار کردن

که به صورت زور زدن حین ادرار کردن، قطع و وصل شدن جریان ادرار، قیچی کردن پاها، بیقراری حین ادرار کردن، شب ادراری (پس از آموزش کنترل ادرار) و … می باشد.

تشخیص برگشت ادرار 

در تشخیص علت برگشت ادرار در کودکان و یا مسیر و عوارض بیماری یاد شده ممکن است از روش های تشخیصی متنوعی بر اساس شرح حال اخذ شده و معاینه بالینی در هر مورد و روش های تصویربرداری یا آزمایشگاهی قبلی آن مورد، کمک گرفته شود. برخی از این روش ها عبارتند از: آزمایش کشت و کامل ادرار، عکس رنگی مثانه، عکس رنگی کلیه ها، سونوگرافی، اسکن هسته ای مثانه، اسکن هسته ای کلیه ها، بررسی داخل مثانه و مجرا با دوربین، نوار مثانه و ….

درمان برگشت ادرار در کودکان

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادراری در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده و کلیه های آنها در اثر برگشت ادراری آسیب ندیده باشند).

در پسر بچه هایی که برگشت ادراری آنها به دلیل دریچه خلفی مجرا باشد، با انجام جراحی برای از بین بردن دریچه، مشکل آنها برطرف می شود. در مواردی که شدت برگشت ادرار در کودکان بالاست یا با گذشت زمان بیشتر می شود و نیز در مواردی که آسیب کلیه ها در اثر برگشت ادراری بیشتر می شود یا در مواردی که استریل نگه داشتن ادرار مقدور نیست و علی رغم مصرف آنتی بیوتیک، عفونت ادراری عود می کند و به ویژه در دختر هایی که بعد از سن پنج سالگی برگشت ادراری آنها باقیست، درمان جراحی پیشنهاد می شود.

درمان برگشت ادرار در کودکان

آشنایی با علت و دوره ی بی اختیاری ادراری، به کاهش تأثیرات روانی منفی حوادث ادراری کمک می کند. پزشکان از والدین سؤال می پرسند که کودک تا چه حد تحت تأثیر بی اختیاری ادراری قرار گرفته است، زیرا این موضوع می تواند بر تصمیم گیری در مورد درمان تأثیر بگذارد. درمان بی اختیاری ادراری بستگی به علت آن دارد. برای مثال، عفونت معمولاً با آنتی بیوتیک درمان می شود.

کودکانی با مشکلات مادرزادی یا ناهنجاری های جسمی، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. برای درمان مشکل بی اختیاری ادراری، بسته به این که در شب اتفاق می افتد یا در روز، اقدامات خاصی می توان انجام داد.

بی اختیاری اداری شبانه (شب ادراری)

مؤترین راهکار طولانی مدت، استفاده از هشدار خیس شدن رختخواب یا آلارم شب ادراری است. با وجود اینکه این روش زمان بر است، اما وقتی که کودکان برای پایان دادن به شب ادراری تشویق شوند و خانواده ها با جدیت برنامه را دنبال کنند، میزان موفقیت آن 70% خواهد بود. برطرف شدن کامل علائم، پس از 4 ماه استفاده ی شبانه از این آلارم اتفاق می افتد. تنبیه کودکان برای خیس کردن رختخواب واقعاً کارساز نیست. این روش فقط عزت نفس کودک را پایین می آورد. قرص های خوراکی مانند دسموپرسین  و ایمی پر امین می توانند تعداد دفعات خیس کردن رختخواب را کاهش دهند.

گرچه با قطع دارو ها در اکثر کودکان، دوباره خیس کردن رختخواب اتفاق می افتد. والدین و کودکان باید از این احتمال آگاه باشند و اگر دوباره شب ادراری شروع شد، کودکان را تخریب شخصیتی نکنند. در حال حاضر، داروی ایمی پر امین به ندرت تجویز می شود، زیرا در موارد بسیار اندک می تواند موجب مرگ ناگهانی شود.

برای اطلاعات بیشتر بخوانید: درمان شب ادراری کودکان 14 ساله

بی اختیاری ادرار در روز

اقدامات کلی ممکن است شامل تمرینات مهار ادرار فوری (تقویت اسفنکتر مجرای ادرار) باشد.

✔️ به تدریج طولانی کردن فاصله زمانی های رفتن به دستشویی (اگر فکر می کنید که کودک عضله مثانه ی ضعیفی دارد یا تخلیه ناکارآمد دارد)

✔️ تغییر رفتار (برای مثال، به تأخیر انداختن ادرار) از طریق تقویت مثبت رفتار و برنامه ریزی برای ادرار کردن

✔️ یادآوری زمان ادرار کردن به کودکان با ساعت زنگ دار یا آلارم تلفن همراه

✔️ انجام روش هایی که مانع از نگه داشتن ادرار در واژن می شوند (برای مثال، نشستن رو به عقب در توالت یا با زانو های با فاصله)

✔️ به کودکان نحوه تمرینات کنترل عضلات کف لگن (پیشابراه، واژن، مثانه و مقعد) و عضلات شکم را برای هماهنگی عضلات دستگاه ادراری آموزش دهید.

برای آموزش تمرینات مهار ادرار فوری، به کودکان بگویید به محض اینکه احساس نیاز فوری به ادرار کردن پیدا می کنند، به دستشویی بروند و زمانی که در دستشویی هستند، از آنها بخواهید که تا جایی که می توانند ادرار خود را نگه دارند. وقتی که دیگر قادر به نگه داشتن ادرار خود نباشند، آنها باید شروع به ادرار کردن کنند اما هر چند ثانیه یک بار ادرار کردن را متوقف کنند و سپس دوباره آن را شروع کنند. این تمرین، عضله اسفنکتر مجرای  ادراری را تقویت می کند و به کودکان این اعتماد به نفس را می دهد که پیش از بروز حادثه ادراری ناخواسته، به دستشویی بروند.

این تمرین پس از معاینه کودک توسط پزشک، باید به او آموزش داده شود. دختربچه هایی که به چسبندگی لابیا دچار هستند، باید از کرم های حاوی استروژن استفاده کنند. اگر مشکل مربوط به اسپاسم مثانه باشد، دارو هایی مانند اُکسی بوتینین و تولترودین می توانند به درمان کمک کنند.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فلوشیپ فوق تخصصی درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی  

عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران ، عضو انجمن ارولوژی اروپا ، امریکا و آسیا

3.8/5 - (15 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کنند.با توجه به تعداد زیاد سوالات پاسخ شما تا 4 روز کاری به صورت پیامک اطلاع رسانی خواهد شد  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر یونس یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 624 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر من چند وقته که دچار شب ادراری شدم چون دچار ناراحتی قلبی ستم دکتر برایه بنده قرصهایه فشار خون وچندا قرص دیگه رو داده بود که اونها هم تا مصرف میکردم تاصبح باید چندین بار البته تابستانه در ایوان میخابیدم بخاطر ادرار بیش از حد ولی الان چند وقته که صبح بلن میشم میبینم شب خراب کاری کردم این در روحیه کاری من بدجو تاثیر گذاشته اقای دکتر من چکار کنم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      مال دارو است
  • تصویر کاربر زهراغفوری یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 373 مشاهده پرسش
    با سلام .آقای دکتر بردارمن در6سالگی دچارتب شدیدی شد ه پس ااز مراجعه به دکتروانجام ازمایش خون وادرارسریعادر بیمارستان بستری شد وحدود 20روز در بیمارستان بستری شد ولی دکترمعالجش بیماری برادرم رو به ما نگفت فقط میگفتن دردوران جنینی مشخص میشده وآیادر خانواده سابقه ی بیماری های کلیوی دارین یانه؟وروی برادرم عمل بسته انجام دادن وسوندئرداخل بدن گداشتن پس از یک ماه عمل حراحی باز انجام شد واز اون زمان تا الان که 2سال گذشته هر 2ماه وضعیتش چک میشه نتایج بررسی های ایندفعه به صورت زیر بوده:
    سنوگرافی کلیه:کلیه ها دارای ابعادواکوی پارانشیمال طبیعی می باشند.تصویرتوده فضاگیراتساع یاسنگویامیکرولیتیازیس در سیستم پیلوکالیسیل وحالب چپ رویت نگردید. ش خون وادرارسریعادر بیمارستان بستری شد وحدود 20روز در بیمارستان بستری شد ولی دکترمعالجش بیماری برادرم رو به ما نگفت فقط میگفتن دردوران جنینی مشخص میشده وآیادر خانواده سابقه ی بیماری های کلیوی دارین یانه؟وروی برادرم عمل بسته انجام دادن وسوندئرداخل بدن گداشتن پس از یک ماه عمل حراحی باز انجام شد واز اون زمان تا الان که 2سال گذشته هر 2ماه وضعیتش چک میشه نتایج بررسی های ایندفعه به صورت زیر بوده:
    سنوگرافی کلیه:کلیه ها دارای ابعادواکوی پارانشیمال طبیعی می باشند.تصویرتوده فضاگیراتساع یاسنگویامیکرولیتیازیس در سیستم پیلوکالیسیل وحالب چپ رویت نگردید..اتساع بدون سنگ درسیستم پیلوکالیسیل کلیه چپ رویت شدکه ارجحیت آن درکالیس های فوقانی وتحتانی میباشد.ضخامت پارانشیمال آن12میلیمترمیباشد.حالب دارای متسع است.مثانه داراد حجم نرمال وضخامت جداری بیش ازحدطبیعی وحدودنامنظم است.
    توضیحات عکس هسته ای به شرح زیرمیباشد:
    findings:Renal localization.shape.size,and configuration are normal bilaterally.The right kidney reveals rather homogeneous radiotracer uptake with clear outline.There is reduced uptake throughout the left Kidney mainly in medial aspect.No evidence of obvious margin indentation is seen in each kidney.
    Impression:--preserved cortical functioning tissue of the right kidne.
    larger left kidney with reduced cortical tissue in medial portion(cortical thinning due to dilated collecting system).
    - Divided renal function:right=49.5% and left=50.5%.
    وآزمایش خون وادرار :
    C.B.C
    WBC Count=8.3---RBC=4.20---Hb=11.3---Hct=35.1---M C V=83.6---M C H=26.9
    M C H C=32.2---platelette count=32.2
    C.B.C diff
    P M N=48---Lymphocytes=46---Eosinophils=6
    Chemistry-Biochemistry Test:
    creatinine=0.8---Urea=41
    Chemistry-Enzymes Test:
    A L P=642
    Chemistry-Ionogram test:
    phosphorus=4.5---Calcium,total=9.9---potassium=4.5---sodium=144
    Urine:
    color=yellow--Appearance=clear--P H=5--Specific Gravity=1025--protein=NEG--sugar=NEG--Acetone=NEG--Billirubin=NEG--Urobilinogen=NEG
    W BC=2-3---R B C=1-2--Epithelial cell=0-1---Mucus=positve---Bacteria=FEW
    خواهش میکنم بگید برادر من چه بیماری داره ؟امیدی به درمان هست یانه ؟خیلی نگرانیم خواهش میکنم جواب بدید
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      با مدارک باید ببینم
  • تصویر کاربر سعید یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 298 مشاهده پرسش
    باسلام بخشید مارفتیم سونوگرافی 38هفته در سونگرافی نوشته یافته اتفاقی :سینوس هردوکلیه جنین مختصری گشاد میباشد وقطرapلگنچه کلیه راست درحدود7.5mmوکلیه چپ درحدود 6mm اندازه گیری شده اگر مشکلی دارد لطفا زودتر جواب بدهید رسیدگی کنیم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      نه مهم نیست
  • تصویر کاربر سارا یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 271 مشاهده پرسش
    با عرض سلام
    من دختر 26 سالم که تقریبا دو ساله مشکل تکرر ادرار دارم. از طریق دکتر زنان چک آب و آزمایش تیروئید دادم و مشکلی ندارم اما این تکرر ادرار اذیتم میکنه، میشه راهنمایی کنید که در شهر همدان به کدوم دکتر مراجعه کنم برای پیگیری مشکلم آیا باید به دکتر کلیه و مجاری ادرار مراجعه کنم؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      نمیدانم
  • تصویر کاربر سودابه چهارشنبه ۲۳ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 273 مشاهده پرسش
    با سلام
    مادرم 60 سالش اس و البته زایمان های سخت و خون ریزی موقع زایمان و چن بار سقط داشته و خیلی زحمت کش بود به علت اینکه کارش کندن زمین خشک و کشاورزی است. همیشه یعنی هیچ گاه نیس که بتونند ادرار خود را نگه دارند بلافاصله قبل از رسیدن به دستشویی ادرارش می ریزه و خودش را خیس می کند هیچ وقت موقع ادار حتی چن ثانیه نمی تونه خودش را نگه دارد. نمی دونم چطور او را درمان کنم این درحالی است که ما دفترچه بیمه نداریم . لذا سوالم این است که آیا درمانی وجود دارد برای این مشکل که نیاز به جراحی نداشته باشد؟ یا واقعا چه کاری از دستم بر میاد که برایشان انجام بدم؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۲۳ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      02122642744اول نوار عصب مثانه
  • تصویر کاربر mms سه شنبه ۲۲ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 250 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر
    چند وقتی هست که پایین شکمم سمت چپ درد میکنه (یک ماه تقریبا)
    سوزش ادراری هم دارم
    اگر ممکنه بگید چه مشکلی دارم و چه کار باید بکنم؟
    17 ساله هم هستم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی سه شنبه ۲۲ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      سونو کنید
  • تصویر کاربر مهدی چهارشنبه ۲۳ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 3124 مشاهده پرسش
    عرض سلام و ادب و احترام
    متشکر می شوم پاسخ بنده را بدهید
    بنده دچار تکرر ادرار شده ام طوری که برخی از روزها شاید 8 بار یا بیشتر به دستشویی می روم هرچند گاهی ادرار خیلی زیاد نیست خودم گمان میکنم به دلیل سرمای هوا باشد هرچند بنده مراعات میکنم و حتی با لباس گرم به دستشویی می رو م البته حس میکنم فقط در زمستان ها این چنین هستم ایا جای نگرانی هست که به دکتر مراجعه کنم یا خیر
    و برای رفع ان چه کاری انجام دهم
    پیشاپیش از پاسخ شما کمال تشکر را دارم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۲۳ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      نوار عصب مثانه02122642744
  • تصویر کاربر زهرا دوشنبه ۲۱ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 1090 مشاهده پرسش
    با سلام و احترام
    من 32 سال سن دارم .پدر و مادرم فامیل هستن و مبتلا به کلیه پلی کیستیک مادرزادی که باعث از بین رفتن کلیه هایشان شده و هردو دیالیز میشوند. در سونوگرافی که من از کلیه هام انجام دادم تعداد کیستهای متعدد در کلیه ها مشاهده شده که بزرگترین آنها 7 سانتی متر و در کلیه راست هست و کراتینین خونم هم 0/9 میباشد سوالم این است که راهی برای درمان و خارج کردن کیست ها وجود داره با توجه به اینکه این کیستها ارثی هستن. با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۲۱ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      مطلب سایت من در این مورد را بخوانید
  • تصویر کاربر علی چهارشنبه ۹ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 294 مشاهده پرسش
    با سلام بنده مذتی است که صبح ها سردردهای شدیدی دارم که رفته رفته شدیدتر شده و حالت تهوع و استفراغ نیز دارم بدن درد و پادرد شدیدی دارم که با خوردن قرص پردنیزولون و یا دگزامتازون حالم بهتر میشود ریزش موی پا نیز دارم به دکتر غدد مراجعه کردم و با انجام ازمایش مشخص شد که کورتیزول 0.4 و با تزریق 30 دقیقه ای سیناکتن به 1.4 رسید و ACTH نرمال بود ایا مشکل از غده فوق کلیوی می باشد و یا احتمال تومور کلیه وجود دارد با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۹ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      بايد بررسي شويد
  • تصویر کاربر علی چهارشنبه ۹ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 292 مشاهده پرسش
    با سلام و ادب
    کسی که مشکل کم کاری کلیه دارد و سنش ۵۹ سال است و کراتين کلیه اش ۱/۹ و اوره اش ۶ میباشد و حدود یک سال است در حال استفاده از داروهای ویتامین تجویزی و داروی فشار خون است از چه غذاهایی باید بپرهیزد آیا در استفاده گوشت سفید هم مثل گوشت قرمز محدودیت دارد و آیا سویا هم مثل گوشت قرمز مصرفش منع دارد؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۹ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      بله كم پروتيين وبي نمك
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

جستجو

حالب

+54 مطلب

پرسش از دکتر