اگر سوالی داری اینجا از ما بپرس

پیچ خوردگی بیضه ( تورشن )

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

بیضه توسط عضلات متصل به لایه های اطراف آن و بند بیضه، به صورت طبیعی در درون کیسه بیضه در شبانه روز حرکات محدودی دارد. پیچ خوردگی بیضه زمانی رخ  میدهد که گاهی حرکت بیضه به صورت چرخشی، به صورت غیر قابل برگشت به وضع اولیه اتفاق می افتد. پیچ خوردگی بیضه باعث فشار به عروق خونرسان به بیضه شده و اگر در عرض حدود چهار تا شش ساعت اصلاح جراحی وضعیت بیضه به حالت اولیه صورت نگیرد، به علت عدم خونرسانی مناسب، بافت زنده بیضه قابلیت حیات خود را از دست خواهد داد.

زمانی که بیضه به وسیله طنابی که از آن تا داخل شکم کشیده شده پیچ می خورد، تورسیون بیضه یا پیچ خوردگی بیضه اتفاق می افتد. این چرخش، طناب بیضه را پیچانده و باعث کاهش جریان خون در آن می شود. اگر پیچ خوردگی بسیار زیاد باشد، خونرسانی بقدری کاهش می یابد که باعث تخریب هر چه سریعتر بیضه می گردد.

پیچ خوردگی بیضه

علل ایجاد کننده

عوامل مستعد کننده پیچ خوردگی بیضه

  • علت در اغلب اوقات ناشناخته است ولی انقباض عضلات متصل به لایه های اطراف بیضه و به بند بیضه، همچنین نوعی اختلال تکاملی در یکی از لایه های اطراف بیضه که به بیضه ختم می شوند به عنوان علت احتمالی در برخی موارد مطرح شده اند.
  • بروز این وضعیت در سنین نوزادی و نیز در نوجوانان و بالغین جوان بیشتر است. همچنین در همراهی با چاقی، در فصل تابستان و به دنبال ضربات به بیضه و گاهی در زمان خواب بیشتر دیده می شود. همچنین بیضه های پایین نیامده نیز مستعد پیچ خوردگی می باشند.

علائم پیچ خوردگی بیضه

بیضه مبتلا در لمس دردناک است و وضعیت قرار گیری آن در بیشتر موارد طبیعی نیست. بند بیضه نیز ممکن است متورم و دردناک و کوتاه تر از سمت مقابل و دچار محدودیت حرکت شده باشد. بالاتر نگه داشتن بیضه ممکن است درد را تشدید کند.

پیچ خوردگی بیضه

عوامل زمینه ساز خطر پیچ خوردگی بیضه

1- سن، بیشتر در مردان زیر 30 سال مشاهده می شود اما در بین سنین 12-18 سالگی شایع بوده و شایعترین سن 14 سالگی است.

2- سابقه پیچ خوردگی قبلی- اگر سابقه ای از پیچ خوردگی بدون درمان وجود داشته باشد احتمال عود مجدد در هر کدام از بیضه ها وجود دارد مگر اینکه برای تصحیح وضعیت به وجود آمده جراحی صورت گیرد.

تشخیص پیچ خوردگی بیضه

  • اخذ شرح حال و معاینه دقیق بالینی
  • آزمایش خون و ادرار، برای تشخیص وجود عفونت احتمالی
  • سونوگرافی کیسه بیضه، بررسی جریان خون بیضه
  • اسکن بیضه ها، تزریق مقادیر مختصری از مواد رادیواکتیو به داخل جریان خون برای بررسی جریان خون بیضه
  • جراحی، در صورت وجود درد شدید و اثبات پیچ خوردگی به جهت کاهش عوارض بدون فوت وقت باید جراحی صورت گیرد.

تشخیص های دیگری که لازم است پیچ خوردگی بیضه از آنها افتراق داده شود عبارتند از:

عفونت و التهاب حاد بیضه یا بند بیضه، درد غیراختصاصی بیضه، ضربات به بیضه و ضمایم آن و ….

عوارض پیچ خوردگی بیضه

تخریب یا از بین رفتن بیضه: هنگامی که بیضه پیچ خورده در طی چند ساعت آینده درمان نشود جریان خون آن متوقف شده و می تواند سبب تخریب دائمی یا از بین رفتن آن شود. اگر تخریب شدید باشد با عمل جراحی بیضه برداشته می شود.

عدم توانایی بچه دار شدن: در بعضی از موارد تخریب یا از بین رفتن بیضه منجر به عدم توانایی فرد برای بچه دار شدن می گردد.

عوارض پیچ خوردگی بیضه

مراقبت های کلی پیچ خوردگی بیضه

Reverse Button on Samsung One UI 3.1.1 جراحی برای رفع پیچش طناب اسپرماتیک پیچ خورده و اتصال بیضه آسیب دیده به سطح داخلی جدار کیسه بیضه که مانع عود می گردد.

Reverse Button on Samsung One UI 3.1.1 جراحی برای پیشگیری از پیچ خوردگی بر روی بیضه غیر مبتلا نیز انجام خواهد شد.

Reverse Button on Samsung One UI 3.1.1 پس از جراحی، از کیسه یخ برای تسکین درد و تورم استفاده شود. یخ را در پلاستیک گذاشته و آن را در طرف آسیب دیده بگذارید و با یک پارچه یخ را از پوست جدا کنید. هر بار 10-5 دقیقه یخ را روی موضع قرار دهید. در صورت لزوم این کار را تکرار کنید.

درمان پیچ خوردگی بیضه

در صورت تشخیص در ساعات اولیه می توان از یک مانور ویژه برای باز کردن پیچ خوردگی بیضه توسط پزشک متخصص ارولوژی استفاده کرد (که البته شانس موفقیت آن نسبی است). در صورت عدم موفقیت این مانور جراحی اورژانس جهت رفع انسداد عروقی در شش ساعت اول پس از وقوع پیچ خوردگی لازم است. جراحی شامل زدن برش بر روی کیسه بیضه، باز کردن پیچ خوردگی طناب بیضه و ثابت نمودن یک یا هر دو بیضه داخل کیسه آن است.

در زمان جراحی اگر بافت بیضه قابلیت حیات داشته باشد بایستی پس از اصلاح وضعیت قرارگیری و بهبود خونرسانی، آن را با بخیه به قسمتی از کیسه بیضه ثابت کرد تا پیچ خوردگی مجدد تکرار نشود. برخی جراحان رشته ارولوژی ثابت کردن بیضه مقابل (غیر مبتلا) را نیز به کیسه بیضه توصیه می کنند. در صورت عدم وجود قابلیت حیات، بیضه مبتلا بایستی برداشته شود. لازم به ذکر است که در صورت وجود یک بیضه سالم، معمولاً باروری مرد در آینده دچار اختلال نمی شود.

به تأخیر انداختن جراحی پیچ خوردگی بیضه

  • قبل از 6 ساعت، 90% عملکرد بیضه حفظ می شود.
  • بعد از 12 ساعت، شانس حفظ عملکرد بیضه 50% می شود.
  • بعد از 24 ساعت، فقط 10% علمکرد بیضه حفظ می شود.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی

4.2/5 - (11 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

  • تصویر کاربر ali پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 264 مشاهده پرسش
    سلام دکتر
    اندازه آلتم در حالت شل 6-7 سانت و در حالت نعوظ حدود 12سانت از پوست (اگر خط کش رو فشار بدم به استخوان میشه ۱۴ سانت)هستش ۲۲ سالمه قدم ۱۸۴ وزنم ۹۷ لطفا راهنمایی کنید که در آینده ازدواج کنم از لحاظ رضایت جنسی همسرم به مشکل میخورم یا خیر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      خیر در محدوده ی نرمال هست
  • تصویر کاربر رضا پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 429 مشاهده پرسش
    سلام شلی آلت در رابطه ، قرص فشار والسارتان 80 مصرف میکنم ، با توجه به این شرایط تادالافیل میشه مصرف کرد یا ویاگرا ؟اگر نه که چه داروی باید مصرف کرد؟ سلام شلی آلت در رابطه ، قرص فشار والسارتان 80 مصرف میکنم ، با توجه به این شرایط تادالافیل میشه مصرف کرد یا ویاگرا ؟اگر نه که چه داروی باید مصرف کرد؟ سلام شلی آلت در رابطه ، قرص فشار والسارتان 80 مصرف میکنم ، با توجه به این شرایط تادالافیل میشه مصرف کرد یا ویاگرا ؟اگر نه که چه داروی باید مصرف کرد؟
    1. تصویر کاربر رضا پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      ؟؟؟
    2. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      عارضه ی داروی فشار خونی شما میباشد به متخصص قلب جهت تغییر دارو مراجعه کنید از مصرف خودسرانه ی دارو بپرهیزید
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر ع پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 213 مشاهده پرسش
    با سلام . در سونوگرافی اخیر بنده ، سنگ به دیامتر ۸میلمتر در کالیس تحتانی و ۴ میلیمتر در کالیس میانی کلیه راست رویت شده .
    سنگ به دیامتر ۶ در کالیس میانی کلیه چپ دیده شده.
    کیست به دیامتر ۱۲ در پل فوقانی کلیه راست مشاهده شده.
    وهمچنین کیست به دیامتر ۱۴ میلیمتر حاوی رسوب milk of alcium در ثلث میانی کلیه چپ رویت شده .
    سوال بنده این است که : درمان سنگ ۸ میل در کالیس تحتانی کلیه راست به چه شکلی هست ؟
    و در مورد خطرات ودرمان کیست های فوق ، توضیح بفرمایند .
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      کیست ها ساده اند نیاز به اقدامی ندارد پیگیری سالیانه شود سنگ کالیس تحتانی نیاز به اقدامی ندارد
  • تصویر کاربر معصومه پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 291 مشاهده پرسش
    سلام ممنونم ازاینکه این شرایط رو فراهم کردید من از ساری باهاتون ارتباط میگیرم.من خیلی خیلی خلاصه بخوام شرح حال از خودم بدم...من تا سن ۱۲ سالگی بی اختیاری ادرار و مدفوع داشتم تا بعداز گذشت کلی راه درمان و متوجه نشدن بیماری خیلی اتفاقی به درخواست پدرم ام آر آی از کمر انجام دادم که پزشک متوجه بیماری چسبندگی نخاع یا تترکورد شدن. درصورتی که درد درپا وبی حسی داشتم دستور جراحی دادن بعداز جراحی به نوعی من عوض شدم اینطور که من احساس ادرار دارم اما خب نمیتونم تخلیه کنم تاجایی این مشکل بود که من درد کلیه داشتم و عفونت شدید دراین بین یکی از دکترا پیشنهاد داد برای یبوستی که داشتم جراحی سمت راست شکم انجام بدم که با سوند۷ بتونم مایع آب و صابون بریزم تو روده.و نظرشون این بودبااین کار من یبوستم درمان شه مثانه ام خوب میشه ‌‌ک باتوجه به سن کمم و شرایط زندگی و نبود مادر نتونستم ادامه بدم و کلا منصرف شدم و یه جراحی بیهوده برای شکمم انجام دادم چون فایده ای برای موضوع مثانه ام نداشتتازه هرروز خون و چرک از جای عمل شکمم میومد... و برای رفع مشکلی که داشتم برای تخلیه ادرار دکتر دیگه ای سونداژ رو پیشنهاد دادن که تاالان بالای ۱۰ سال هست من از سوند برای تخلیه استفاده میکنم.و برای پیگیری به تهران مراجعه کردم و چون سابقه تترکورد داشتم بعداز ام آر آی متوجه شدم دوباره تترکورد هستم و درساری چراحی دوم نخاع رو انجام دادم و متاسفانه نمیدونم برای بیماریم چه کاری باید کنم تو ساری دکتری نیست یانبوده برای من توضیحاتی بده ...همینقدر متوجه مثانه نوروژونیک شدم و اطلاع دارم از گوگل و پیگیری خودم بوده.و ۴سالی هست که رابطه با پسری دارم وفقط درحد لمس و حین رابطه متوجه شدم اگر کلیتوریس لمس شه یا تحریک جنسی داشته باشم میتونم ادرار کنم اگر مثانه ام پر باشه و این خیلی برام اذیت کنندست ...نمیدونم چه کاری باید انجام بدم ....و من تو طول روز احساس ادرار دارم و نمیتونم تخلیه کنم باید سوند بزنم اما اگر شب مثانه ام رو قبل خواب تخلیه نکنم جای خوابم رو خیس میکنم .من ۲۳ سالمه و خیلی نگران این موضوعم دائما عفونت دارم و دائما سوند همراهمه خیلی ممنون میشم جواب بدید و اگر نیاز به مراجعه حضوری باشه حتما میام.ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      با سلام خدمت شما همراه گرامی باید نوار مثانه برای شما انجام بشه شمارتون به منشی مطب ارجاع شد با شما جهت هماهنگی حضور در مطب انجام خواهد شد
  • تصویر کاربر دلوان جمعه ۱۵ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 232 مشاهده پرسش
    سلام دکتر، این زایده‌ها برای همورویید و گوشت اضافه هست یا زگیل؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      مشکوک به تبخال تناسلی میباشد
    2. تصویر کاربر دلوان پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      مثل تبخالی که روی لب میزنه و درد زیادی داره اون حس رو نداره در حالت عادی و یکی از زایده‌ها رو به خاطر همورویید شدید چند سالی هست که دارم، ولی بقیش حس میکنم جدیده. ولی موقع دستشویی خونریزی دارم و اونموقع درد حس میشه. حضوری معاینه شدم پیش یه خانم دکتر گفتن چیزی نیست و فقط شوینده برای قارچ اطراف دادن، مجدد معاینه بشم دکتر؟ خیلی استرس دارم لطفا راهنمایی کنید.
    3. تصویر کاربر دلوان پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
    4. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۱۵ دی ۲( 1 سال پیش)
      بله بهتره از نزدیک معاینه شوید
    5. نمایش سایر 3 پاسخ
  • تصویر کاربر احمد پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 240 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر
    44 ساله هستم و سال 1400 و 1401 دوباره سابقه کرایو و سوزاندن زگیل تناسلی دارم و تحت نظر پزشک اورولوژ هستم. همسرم نیز سالیانه پاپ اسمیر می‌دهند که خوشبختانه مشکلی نبوده. خودم هم تست hpv genotyping رو دادم که تصویرش رو براتون فرستادم و تقریبا یکسال هست زگیلی دوباره دیده نشده.
    تقریبا دو‌ماهی هست که یا حالت حباب، تاول یا برامدگی یا برجستگی پوسته کلاهک آلت پیدا کردم.
    پزشک اورولوژ ویزیت کردند و فرمودند موردی نیست و از پماد کالاندولا استفاده کنم ولی پماد تاثیری نداشت
    میخواستم نظرتون رو بدونم.
    عکس ها رو براتون میفرستم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      با سلام مجددا عکس هارو آپلود کنید
  • تصویر کاربر محمد پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 213 مشاهده پرسش
    سلام دکتر من همونم که گفتم ربات متصل به آلتم پاره شده ولی فقط یه طرفش هست هردو طرف نیست بعد اینکه حدود 1 سال هستش ولی هنوز کامل خوب نشده اصلا قراره خوب بشه؟ بعد اینکه قابل عمل کردن هست کمی بهتر شده ولی خب توی راه رفتن یکم مشکل دارم و ورزش هم نمیتونم بکنم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      عکس از آلت در حالت نعوظ بدین؟ از کجا میدونید پاره شدهگ
  • تصویر کاربر بهنام پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 1079 مشاهده پرسش
    وقت بخیر ، من 36 سال سن دارم ، و از بچگی بی اختیاری ادرار دارم ، به اینصورت که موقع خواب ،توی خواب میبینم دارم ادرار میکنم ، اونم بیشتر شبها این خواب رو میبینم بعد خودمو خیس میکنم اونم خیلی زیاد.... سال88, 89 به دکتر کلیه و مثانه مراجعه کردم وگفت هیچ مشکلی نداری ، و بهم گفتن برم دکتر اعصاب روان ، بعد دکتر اعصاب روان رفتم وقرص ایمی پرامین بهم داد و برام خوب بود تقریبا و البته قرص کلومیپرامین هم برا اینکه چون زیاد جنب میشم میخورم ازسال 89 تا الان ، بعد هرچند وقت یکبار حدودا دو سه ماه یکبار دچارر شب ادراری شدید میشم ( یعنی توی خواب میبینم دارم ادرار میکنم توی دسشویی ، بعد واقعی خودمو خیس خیس میکنم) ، و این مدتیه که هرشب این خواب رو میبینم ولی چون قرص ایمی پرامین میخورم بلند میشم ازخواب و میرم دسشویی وتخلیه میکنم ولی بعضی اوقات اصلا نمیدونم چطور خودمو خیس کردم ، و اینم بگم موقعی مثانم پر میشه خیلی خیلی فشار بهم میاد برا ادرار داروهایی که الان مصرف میکنم : کلومیپرامین 50 میل یک عدد طول روز ، ایمی پرامین 25 میل دو عدد در ساعت یازده شب، پروپرانولول 20 میل یک عدد ساعت یازده شب، پیموزاید 4 میلی نصفش ساعت یازده شب
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      باسلام باید نوار مثانه انجام بشه
    2. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      شرایط حضور در تهران رو دارید؟
    3. تصویر کاربر بهنام پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      نوار مثانه دهه هشتاد که دوبار انجام دادم گفت هیچ مشکلی نداری و فقط بخاطر اعصابه... و اینکه من استان ایلام هستم و شرایط حضور در تهران رو ندارم
    4. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      باید نوار مثانه انجام بشه
    5. نمایش سایر 3 پاسخ
  • تصویر کاربر ناهید جمعه ۱۵ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 191 مشاهده پرسش
    با سلام. خانمی 60 ساله با وزن 65 هستم که سابقه فشارخون دارم که صبح ها قرص والزمیکس 160/5/12/5 و اخیرا شب ها والزومیکس 80 مصرف می کنم. ار دو سال پیش هم کراتینین خونم افزایش پیدا کرده و که متاسفانه نه خودم متوجه نبودم و نه پزشک معالجم . تا اینکه تا یکماه پیش به 1/4 رسیده و الان هم 1/69 شده . ایا این افزایش بخاط مصرف قرص اضافی فشارخون می باشد و اینکه چکار کنم بالاتر نره. تصاویر سونو و ازمایش خدمتتان ارسال می کنم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      دیابت دارید؟
    2. تصویر کاربر ناهید پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      سلام خیر دیابت ندارم
    3. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      مدارک رو اشتباهی ارسال کردین
    4. تصویر کاربر ناهید پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      سلام دوباره ارسال می کنم
    5. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۱۵ دی ۲( 1 سال پیش)
      باید تحت نظر نفرولوژیست باشید از نظر ارولوژی مشکلی ندارید
    6. نمایش سایر 4 پاسخ
  • تصویر کاربر حسن پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 245 مشاهده پرسش
    سلام.مرد ۶۳ ساله ای هستم.از ۱۳۹۸ مصرف پرترال و از ۱۴۰۰ مصرف فیناسترایت را شروع کردم.معاینه مقعدی در ۱۳۹۸ و پریروز انجام شدند که نظر ارولوژیست در هر دو مورد سالم و نرم و عاری از توده بودن پروستات بود.منحنی پارامترهای PSAو خلاصه سونوگرافی بپیوست ارایه شده اند.از ۲ ماه پیش تکرر ادرار و مشکل دفع ادرار و بوی بد ادرار مطرح شد که مصادف شد با جراحی آبسه بزرگ با حجم چرک ۷۰ cc و پانزده عدد تاوانکس و ناپروکسن تجویز شد که علایم مذکور برطرف شد.اکنون باید ۳۰ عدد افلوفکت ۱۲ ساعته و روزانه یکعدد پروستاتان و پروستا باریج و پروستافید و دم اسب و متفورمین و ناپروکسن و پرترال و فیناسترایت مصرف کرده سپس PSA بگیرم و اگر کم نشد بیوپسی شوم.میزان ارگاسم و انزال هم یکبار در هفته یا در دو هفته یا در یک ماه است.نظر شما چیست؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۴ دی ۲( 1 سال پیش)
      بله درمان درستی میباشد
درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر مهدی دوشنبه ۶ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 492 مشاهده پرسش
    با سلام.چند سوال دارم لطفا جواب دهید.1-اندازه کسیه که منی در آن ذخیره میشود به طور متوسط چند سی سی است؟2-اگر حجم این کسیه خیره منی ثابت است پس چرا حجم انزال گاها با هم متفاوت میباشد؟؟
    3-بعد از هر بار انزال چند روز یا چند ساعت طول (به طور متوسط) میکشه تا این کیسه دوباره پر شود و به حالت اولیه باز گردد؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۶ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      تا 4-7 سیسی بر اساس افراد فرق دارد تا 48الی 72 ساعت کامل بر میشود
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

جستجو

حالب

+54 مطلب