اگر سوالی داری اینجا از ما بپرس

بهترین روش تشخیص واریکوسل از روی نشانه های آن

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:
امروزه واریکوسل به عنوان شایعترین علت ناباروری مردان شناخته شده است. مردان زیادی بعلت واریکوسل به مراکز درمانی مختلف مراجعه می کنند و دنبال تشخیص واریکوسل و درمان آن هستند. در این مقاله به بررسی علائم واریکوسل و روش های تشخیص آن می پردازیم.

چگونه بفهمیم واریکوسل داریم؟

  • درد بیضه
  • پر شدگی رگ های آویزان کننده بیضه
  • احساس کیسه کرم در بالای بیضه
  • بی علامتی کامل می تواند از نشانه های واریکوسل باشد.

بزرگ کردن آلت تناسلی

 

تشخیص واریکوسل در خانه (توسط خود فرد)

بهترین مکان برای معاینه، حمام گرم است (چون گرما باعث شل شدن کیسه بیضه و پایین آمدن بیضه‌ها می‌شود که لمس عروق را آسان‌تر می‌کند).

مراحل معاینه شخصی:

-بایستید: واریکوسل معمولاً در حالت ایستاده خود را نشان می‌دهد و در حالت درازکش ناپدید می‌شود.

-مشاهده کنید: جلوی آینه بایستید. آیا سمت چپ (که واریکوسل در آن شایع‌تر است) توده‌ای شبیه “کیسه پر از کرم” دارد؟ یا رگ‌های آبی‌رنگ برجسته می‌بینید؟

-لمس کنید: به آرامی بالای بیضه را بین انگشت شست و اشاره لمس کنید. اگر رگ‌ها سالم باشند، مثل ماکارونی نپخته (سفت و صاف) هستند. اگر واریکوسل باشد، حسی شبیه به لمس کردن یک مشت کرم خاکی نرم یا ماکارونی پخته شده خواهید داشت.

مانور والسالوا واریکوسل چیست؟

بر اساس کتاب های مرجع ارولوژی، تشخیص واریکوسل به صورت قطعی با معاینه می باشد. این تکنیک کلیدی‌ترین روش برای تشخیص واریکوسل‌های خفیف (گرید ۱) است که در حالت عادی دیده یا لمس نمی‌شوند.

-روش انجام: پزشک از شما می خواهد که در حالی که ایستاده‌اید، نفس عمیقی بکشید، دهان و بینی خود را ببندید و مانند زمانی که می‌خواهید اجابت مزاج کنید (یا بادکنکی را به زور باد کنید)، به شکم خود فشار بیاورید (زور بزنید).

-چه اتفاقی می‌افتد؟: این کار فشار داخل شکم را بالا می‌برد. اگر دریچه‌های لانه کبوتری در سیاهرگ‌های بیضه خراب باشند، این فشار باعث می‌شود خون به سمت پایین (بیضه) پس بزند و رگ‌ها ناگهان متورم و قابل لمس شوند. اگر با زور زدن، بالای بیضه متورم شد، احتمالاً واریکوسل دارید.

علائم واریکوسل

بر اساس یافته های زیر، واریکوسل به سه درجه خفیف، متوسط و شدید تقسیم می شود.

نوع خفیف

زمانی است که در حالت طبیعی رگ سالم است وقتی بیمار بینی را گرفته و فشار می دهد رگ خراب شده برجسته می شود که به این واریکوسل نوع Ι گفته می شود.

نوع متوسط

در معاینه رگ خراب شده کاملاً گشاد و مشخص است و نیاز به فشار شکمی ندارد ولی اگر بیمار بینی خود را گرفته و فشار دهد برجستگی رگ 2 الی 3 برابر می شود که به آن واریکوسل نوع Π می گویند.

نوع شدید

در این حالت برجستگی رگ های بیضه با نگاه کاملاً مشخص و مثل کیسه پر از کرم در بالای بیضه دیده می شود و در معاینه بالای بیضه پر از رگ های گشاد شده می باشد و اگر بیمار بینی خود را گرفته و فشار دهد چند برابر خواهد شدکه به آن واریکسل گرید Ш می گویند. هزینه عمل جراحی واریکوسل بسته به شدت بیماری و یکطرفه یا دو طرفه بودن آن متفاوت است.

سونوگرافی واریکوسل چگونه است؟

سونوگرافی رنگی داپلر تقریبا در تمامی موارد ابتلا به واریکوسل انجام شده و آزمایش تشخیصی انتخابی می باشد. ورید های متسع و پیچ خورده در این سونوگرافی (با مقیاس خاکستری) دیده می شوند. انجام مانور والسالوا می تواند قطر ورید را افزایش دهد. در واریکوسل هایی که بدون علامت و تحت بالینی هستند امکان دارد قطر داخلی ورید اسپرماتیک 2 تا 3 میلی متر باشد.

در مواردی که واریکوسل بسیار کوچک یا تحت بالینی می باشد، نمی توان جهت تشخیص ابتلا به واریکوسل قطر ورید ها را به عنوان معیاری مطمئن در نظر گرفت. این قطر ها تنها جهت مستند سازی و بررسی های پاتولوژی به کار گرفته می شوند. سونوگرافی رنگی داپلر جهت بررسی تغییرات همودینامیکی مرتبط با این بیماری به کار گرفته می شود. در صورتی که قطر ورید کوچک باشد این تغییرات را می توان معیار تشخیص قرار داد.

سونوگرافی واریکوسل

اغلب در هنگام تنفس آرام، ایستادن یا انجام مانور والسالوا بازگشت جریان خون در این ورید ها دیده می شود. در تحلیل طیفی داده ها الگو های مختلفی از جریان خون در این ورید های متسع نشان داده می شود. با این حال، اختصاصی ترین الگوی تشخیصی الگوی جریان خون وریدی است که به بیضه ها رسیده و با افزایش فشار شکمی افزایش می یابد. در یک مطالعه از یک سیستم امتیاز دهی جهت تشخیص واریکوسل استفاده شد.

برای آگاهی از بیماری واریکوسل و صحبت هایی که در مورد درمان واریکوسل با یخ، نخ و از این قبیل موارد در میان مردم شایع شده است بر روی لینک درمان واریکوسل کلیک کنید.

این سیستم به طور کلی یافته های انفرادی ذکر شده را در بر گرفته و به هر کدام از آن ها امتیاز دهی می کند. تصور بر این است که این فرایند نسبت به معاینه فیزیکی نتایج اختصاصی تری ارائه می دهد.سونوگرافی داپلر در بازه زمانی پس از عمل نیز جهت بررسی اثرات درمانی جراحی و پایش بروز مجدد بیماری اهمیت فراوانی دارد.

در اغلب موارد، ترمیم میکروسرجیکال (جراحی میکروسکوپی) واریکوسل انجام می شود. همچنین تحقیقات بیان دارند که سونوگرافی رنگی داپلر در ترسیم آناتومی و نمایش الگو های جریان آناستوموز میکروسرجیکال مفید است. به همین دلیل معمولا جهت تشخیص و پیگیری واریکوسل انجام سونوگرافی رنگی داپلر از کیسه بیضه پیشنهاد می شود.

تشخیص واریکوسل با آزمایش اسپرم

در رابطه با نحوه تشخیص واریکوسل با آزمایش اسپرم باید گفت که اگر پزشک به وجود واریکوسل مشکوک شود، انجام یک آزمایش سونوگرافی را درخواست خواهد داد. در صورتی که فرد با مشکلات باروری مواجه باشد، پزشک جهت بررسی کیفیت اسپرم ها انجام یک آزمایش اسپرم را برای او تجویز می کند.

آزمایش اسپرم به تنهایی نمی‌گوید “شما واریکوسل دارید”، بلکه آسیب‌های ناشی از واریکوسل را نشان می‌دهد. در واقع بسیاری از افراد واریکوسل دارند اما آزمایش اسپرمشان سالم است (که معمولاً نیاز به عمل ندارند). الگوی کلاسیک واریکوسل در آزمایش اسپرم (الگوی استرس):

در اینجا یک راهنمای ساده و کاربردی برای خواندن برگه‌ی آزمایش آورده شده است. اعداد زیر «حداقل‌های طبیعی» هستند؛ یعنی اگر اعداد شما بالاتر از این باشد، وضعیت نرمال است.

۱. تعداد اسپرم: این عدد نشان می‌دهد در هر میلی‌لیتر منی، چند میلیون اسپرم وجود دارد. حد نرمال آن بالای ۱۵ میلیون در هر میلی‌لیتر است.

-تفسیر شدت مشکل:

    • ۱۰ تا ۱۵ میلیون (خفیف): شانس بارداری طبیعی وجود دارد، اما ممکن است زمان‌بر باشد.

    • ۵ تا ۱۰ میلیون (متوسط): احتمال بارداری طبیعی کم است؛ معمولاً کاندیدای IUI (تزریق اسپرم به رحم) هستند.

    • زیر ۵ میلیون (شدید – الیگواسپرمی شدید): وضعیت جدی است. معمولاً نیاز به IVF یا میکرواینجکشن است.

    • صفر (آزواسپرمی): هیچ اسپرمی وجود ندارد (نیاز به نمونه‌برداری از بیضه).

۲. تحرک اسپرم: اسپرم باید شنا کند تا به تخمک برسد. حد نرمال مجموع اسپرم‌های پیش‌رونده باید بالای ۳۲٪ باشد (یا مجموع کل متحرک‌ها بالای ۴۰٪).

این بخش معمولاً به سه دسته تقسیم می‌شود:

-Progressive (پیش‌رونده): اسپرم‌هایی که مستقیم و سریع به جلو حرکت می‌کنند (بهترین نوع).

-Non-Progressive: در جا حرکت می‌کنند یا دور خود می‌چرخند (مفید نیستند).

-Immotile: کاملاً بی‌حرکت

 ۳. شکل اسپرم: این بخش سخت‌گیرانه‌ترین قسمت آزمایش است و اغلب باعث نگرانی بی‌مورد می‌شود. در این فاکتور، شکل سر و دم اسپرم بررسی می‌شود. حد نرمال آن بالای ۴٪ (بله، فقط ۴ درصد!) است.

-تفسیر: اگر در آزمایش شما نوشته شده ۹۵٪ اسپرم‌ها غیرطبیعی (Abnormal) هستند، نترسید! اگر فقط ۵٪ یا ۴٪ نرمال باشند، شما در محدوده سلامت هستید.

-وضعیت جدی: اگر شکل نرمال زیر ۲٪ یا ۱٪ باشد، نفوذ اسپرم به تخمک به صورت طبیعی بسیار دشوار است (عارضه: تراتواسپرمی).

۴. سایر فاکتورهای مهم (علائم خطر)

-Volume (حجم منی): باید بین ۱.۵ تا ۵ میلی‌لیتر باشد. حجم خیلی کم (زیر ۱) ممکن است نشانه انسداد یا انزال بازگشتی باشد.

-WBC (گلبول سفید): باید کمتر از ۱ میلیون باشد. اگر بیشتر باشد (Pyospermia)، نشانه عفونت است که می‌تواند موقتاً باعث ناباروری شود و با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود.

-Liquefaction (زمان روان شدن): منی باید ظرف ۱۵ تا ۳۰ دقیقه آبکی شود. اگر بیشتر از ۶۰ دقیقه طول بکشد، اسپرم‌ها نمی‌توانند آزاد شوند.

جدول جمع‌بندی: وضعیت شما چقدر جدی است؟

پارامتروضعیت نرمال (سبز)وضعیت هشدار (زرد)وضعیت جدی (قرمز)
تعداد> ۱۵ میلیون۱۰ تا ۱۵ میلیون< ۵ میلیون
تحرک پیش‌رونده> ۳۲٪۲۰٪ تا ۳۲٪< ۱۰٪
شکل نرمال> ۴٪۲٪ تا ۳٪

< ۱٪

یک اصطلاح مهم پزشکی: سندروم OAT

اگر در آزمایش شما هر سه مورد (تعداد، تحرک و شکل) پایین باشد، به آن OAT (Oligo-Astheno-Teratozoospermia) می‌گویند. این شایع‌ترین الگویی است که در واریکوسل‌های شدید دیده می‌شود و معمولاً قوی‌ترین دلیل برای انجام جراحی واریکوسل است.

جدول درجات (گرید) واریکوسل برای تشخیص

گرید (درجه)نحوه تشخیص
گرید ۱ (خفیف)فقط با مانور والسالوا (زور زدن) قابل لمس است.
گرید ۲ (متوسط)بدون زور زدن و در حالت ایستاده قابل لمس است، اما دیده نمی‌شود.
گرید ۳ (شدید)بدون لمس کردن و از فاصله دور، مثل یک کیسه پر از کرم روی بیضه دیده می‌شود.

اپیدیدیم را با واریکوسل اشتباه نگیرید!

بسیاری از افراد در معاینه خانگی دچار ترس می‌شوند چون یک لوله نرم را پشت بیضه حس می‌کنند.

-اپیدیدیم (طبیعی): یک لوله نرم و طنابی‌شکل است که به پشت بیضه چسبیده و کاملاً طبیعی است (محل بلوغ اسپرم).

-واریکوسل (غیرطبیعی): شبکه‌ای از رگ‌های کلاف‌شده است که معمولاً بالای بیضه قرار دارد و حجمش بیشتر از یک لوله ساده است.

چه زمانی معاینه خانگی نگران‌کننده است؟

اگر در معاینه با موارد زیر روبرو شدید، حتماً نیاز به سونوگرافی دارید:

-اختلاف سایز محسوس: اگر بیضه سمت چپ (که واریکوسل دارد) به وضوح کوچک‌تر و نرم‌تر از سمت راست شده باشد (نشانه تحلیل رفتن بیضه).

-توده سفت و بدون درد: اگر روی خودِ بدنه بیضه یک دکمه سفت یا سنگریزه حس کردید که با فشار دادن درد نمی‌گیرد (این می‌تواند خطرناک باشد و ربطی به واریکوسل ندارد).

-درد با لمس: اگر با لمس آرام رگ‌های بالای بیضه، درد تیزی حس کردید.

3.6/5 - (66 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کنند.با توجه به تعداد زیاد سوالات پاسخ شما تا 4 روز کاری به صورت پیامک اطلاع رسانی خواهد شد  
 
 

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
 
 
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر مسعود جمعه ۷ خرداد ۹۵( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 428 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر
    لطف می کنید آزمایش اسپرم همسرم را تفسیر کنید؟
    volume: 3.1ml
    ph:7.5
    total sperm count: 226300000
    sperm concentration: 73000000
    normal morphology: 5%
    abnormal morphology:95%
    rapid progression(a): 2%
    slow progression(b): 35%
    (c+d):63%
    پیشاپیش ممنون از پاسخگویی تون
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۷ خرداد ۹۵( 9 سال پیش)
      خوب است
  • تصویر کاربر امیر جمعه ۱۷ اردیبهشت ۹۵( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 395 مشاهده پرسش
    سلام و خسته نباشید. من ۲۰ ساله هستم و حدود ۴ سال پیش عمل واریکوسل چپ انجام دادم. در حال حاضر دولاره حدود چند ماه هست درد در بیضه چپ حس میکنم و رگ های داخل بیضه بسیار زیاد و بزرگ.شدن به حالت گرید ۳.
    علاوه بر اون با کاهش اندازه بیضه ها هم سمت چپ و هم سمت راست مواجه شدم. متاسفانه چند سالی را با عادت به خود ارضایی گذراندم و حس میکنم این عادت باعث اختلال بیشتر در وضعیت من شده. آیا این وضعیت برگشت پذیر هست؟ امروز دکتر معاینه کرد و سونوگرافی رنگی و آزمایش اسپرم نوشتن اما این سوالات رو نتونستم بپرسم. ممنون میشم اگر سریع پاسخ بدین خیلی نگرانم.
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۱۷ اردیبهشت ۹۵( 9 سال پیش)
      سلام یک بار عمل کافی است با تر ک طبیعی میشوید
  • تصویر کاربر سس شنبه ۷ فروردین ۹۵( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 404 مشاهده پرسش
    سلام دکتر یه سوال داشتم
    من 2 بار ازمایش اسپرم دادم نتیجه صفر بود . فکرکنم بیضه چپم واریکسل داره و بیضه راستم بین لوله منی بر و بیضه یه خال توش هست ایا میشه بخاطر همین اسپرم صفر باشه؟؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۷ فروردین ۹۵( 9 سال پیش)
      بايد بررسي بيشتر شود
  • تصویر کاربر reza یکشنبه ۲۹ فروردین ۹۵( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 346 مشاهده پرسش
    سلام و خسته نباشید میگم خدمت اقای دکتر
    سوالم از ایشون اینه که من واریکوسل درجه 3 خیلی شدید داشتم مثل عکس شماره 1 شایدم یکم بیشتر بیضه چپ من از نظر اندازه نصف بیضه راست شده
    عمل انجام دادم و عملم موفقیت امیز بود اما گاهی حس میکردم ممکنه رگ ها خوب بسته نشده باشه که به دکتر مراجعه کردم دکتر گفت برای امتحان میتونی غلاف رگ های بیضه چپت رو بگیری دوسه تا سرفه بزنی اگه باد کرد یعنی عود کرده ولی در غیر این صورت عمل موفقیت امیز بوده
    حالا در حالتی که هوا گرم باشه بیضه ها شل و اویزان میشه بیضه چپم اویزان تر میشه ولی تو سرما یا وقتی اب سرد بگیرم رو بیضه هام هم اندازه میشه ظاهر کیسه بیضه اما خب در حالت عالی اخلافی بین اویزان بودن بیضه ها وجود داره اونم مثل عکس شماره 2
    ایا این طبیعیه؟
    واریکوسل وقتی دراز میکشی رگ ها میخوابه و خالی میشه ولی وقتی سرپا ایستادی باد میکنه متورم میشه ولی بعد از عمل وای میسم رگ ها باد نمیکنه فقط پر میشه یعنی جریان خون داخلش یکم باعث میشه رگ هارو لمس میکنم رگ ها پر به نظر بیاد ولی دراز که میکشم رگ ها بازم کوچیک تر میشن یعنی کاملا خالی خالی میشن به صورتی که دست میزنم خیلی نرم میشن این هم طبیعیه؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۹ فروردین ۹۵( 9 سال پیش)
      سونو كالر داپلر كنيد
  • تصویر کاربر مریم یکشنبه ۲۹ فروردین ۹۵( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 419 مشاهده پرسش
    با سلام و خسته نباشید
    ممنون از اینکه سوالات رو پاسخ میدین
    آقای دکتر کرمی آزمایش همسرم بعدازگذشت 4ماه از عمل واریکوسل به این شکل
    تعداد اسپرم از 11 میلیون به 24 میلیون تغییرکرده
    motile sperms از53 به 59
    normal morphologyاز 60 به 65
    abnormal morphology از40 به 35 تغییر یافته
    آقای دکتر نظرتون چیه آیا ما صاحب فرزند میشیم یا اینکه باید به موسسه ناباروری مراجعه کنیم
    ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۹ فروردین ۹۵( 9 سال پیش)
      خوب است
  • تصویر کاربر علی یکشنبه ۱۸ بهمن ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 421 مشاهده پرسش
    سلام.خسته نباشیدوتشکر بابت مقالات
    چندروز بعد از عمل جراحی باید استراحت نمود.برادرم عمل کرده ودکتر گفته بزرگ شدن ودرد بیضه طبیعی هست .درسته؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۱۸ بهمن ۹۴( 9 سال پیش)
      بله
  • تصویر کاربر مهدی یکشنبه ۱۸ بهمن ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 620 مشاهده پرسش
    ببخشید من 17 سال سن دارم به تازگی متوجه برجستگی بالای بیضه چپ شدم اما بعضی روزها برجستگی کم می شود بعضی روز ها زیاد ایا من واریکسول دارم ؟برای من خطر دارد؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۱۸ بهمن ۹۴( 9 سال پیش)
      سونو کنید
  • تصویر کاربر منصورحسینی پنجشنبه ۸ بهمن ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 422 مشاهده پرسش
    semen volume2.70
    semen ph7.20
    sperm count mill 109.71
    motile sperms 80.06
    progressive sperms 74.92
    normal morphology 78.00
    a. rapid progressive 52.27
    b slow prorgressive 22.66
    c non p 5.14
    d immotile 19.94
    liquefaction .Entire30 min at 37.0.°c
    color and smell. grày opaque milky fishy smell
    viscidity : normal
    agglutination: none
    Aggregation:None
    vcl 39.19
    vsl 20.23
    vap 25.34
    mad 38.88
    alh 1.97
    bcf 5.80
    LlN:41.21
    WoB:52.40
    STR:61.74
    Normal Morphology :78
    abnormal morphology 22
    Head Deficiency:11
    Neck Deficiency 5
    Tail Deficiency 7
    Teratozomia lndex Tzl 1.0
    sperm Deformity lndex sDl 0.23
    سلام دکترایامن مشکلی دارم یاسالم ایامن میتونم پدربشم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۸ بهمن ۹۴( 9 سال پیش)
      نه نرمالاست
  • تصویر کاربر erfansh یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 392 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر بند 18 سال سن دارم یک ماه عمل کیست بیضه سمت چپ کردم و عمل واریکوسل گرید 1 هر دو طرف ولی از نظر سکس فعال هستم میخاستم بدونم ریختن اسپرم ضرر داره یا نه
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      نه
  • تصویر کاربر ایمان یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 470 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر.
    من و همسرم هر وقت جلوگیری نداشته باشیم منجر به حاملگی میشه . برای نمونه 2 بار تا حالا جلوگیری نداشتیم و همسرم بار دارشده ولی متاسفانه بار اول در هفته 5 و بار دوم هفته 11 بارداری متوقف شده و منجر به سقط شده . آیا سقط جنین همسرم ممکنه به اسپرم من و قدرت و حرکت اون ربط داشته باشه ؟ ( برای آزمایش اسپرم رفتم اما نتونستم نمونه بدم چون واقعا تو محل آزمایشگاه از نظر روانی آمادگی نداشتم) ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۷ دی ۹۴( 9 سال پیش)
      چاره ای نیست
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

جستجو

حالب

+54 مطلب

پرسش از دکتر