مثانه یکی از بخش های سیستم ادراری است که ممکن است در آن سنگ تشکیل شود. این مشکل به علت تحریک پذیری مثانه و التهاب مخاطی باعث تکرر ادرار، سوزش ادرار، خونریزی ادرار مزمن، عفونت های مقاوم به درمان دارویی، احتباس ادراری (عدم دفع ادرار) یا بند آمدن ادرار خود را نشان می دهد.
علل سنگ مثانه در مردان
شایعترین علت تشکیل سنگ مثانه در مردان، عدم تخلیه مناسب ادرار و باقی ماندن ادرار در مثانه و در نتیجه رسوب ادراری است که باعث به وجود آمدن بیماری سنگ مثانه می شود.
علت شایع عدم تخلیه مثانه
- انسداد در قسمت خروجی مثانه (که شایعترین علت آن بزرگی پروستات در مردان بالای 50 سال می باشد) به علت اثر انسدادی ادرار، خوب تخلیه نشده و باعث جمع شدن ادرار در مثانه و رسوب کریستال های ادراری و در نهایت، تشکیل سنگ مثانه می گردد.
- دومین علت شایع انسداد قسمت خروجی مثانه، تنگی مجرای ادراری می باشد که اغلب در سنین میانسانی، جوانی و نوجوانی به علل های ناشناخته و یا به علت جراحی پروستات، جراحی سرطان پروستات و یا در اثر ضربه و تصادف و آسیب به مجرا و یا تنگی در مجرای ادراری تشکیل می گردد. از مشخصات تنگی های مجرا، حالت های عود کننده و برگشت مجدد تنگی بعد از درمان می باشد و لذا این انسدادهای مزمن باعث جمع شدن ادرار و تشکیل سنگ مثانه می گردد.
- سومین نوع انسداد در مثانه، انسداد فانکشنال یا عملکردی می باشد. در کسانی که مبتلا به مثانه های عصبی شل هستند، پمپ مثانه خوب کار نمی کند و قادر به تخلیه ادرار نمی باشند. یکی دیگر از عوامل انسداد عملکردی مثانه، مثانه های عصبی هستند که به علت عدم هماهنگی عملکردی مثانه و عدم شل شدن اسفنکتر و یا دریچه ادراری، ادرار تخلیه نشده و در مثانه باقی می ماند و با گذر زمان سنگ در مثانه تشکیل می شود. در بعضی موارد به علت وجود دیورتیکول یا حفره در مثانه، ادرار باقیمانده باعث زمینه سازی سنگ مثانه می گردد.
چه کسانی در معرض خطر سنگ مثانه هستند؟
همچنان که توضیح داده شد همه کسانی که قادر به تخلیه کامل مثانه به دلایل ذکر شده فوق نمی باشند، در معرض سنگ سازی مثانه هستند.
سنگ مثانه در مردان چگونه تشخیص داده می شود؟
امروزه یکی از بهترین وسیله های تشخیصی که به ما در امر تشخیص و درمان درست سنگ مثانه کمک می کند، انجام سونوگرافی از کلیه ها و مثانه پر و خالی می باشد. اغلب سنگ های مثانه در بیمارانی که به علل مشکلات ادراری به درمانگاه و مطب ارولوژی مراجعه می کنند با انجام یک سونوگرافی از مثانه کاملاً پر ادرار، (وجود سنگ در کف مثانه که حالت متحرک داشته و نسب به بافت مثانه و اطراف، کاملاً اکوژن و با سایه خلفی در سونوگرافی است) گزارش داده می شود. امروزه رایج ترین روش تشخیص سنگ مثانه همان انجام سونوگرافی از مثانه است.
عکس برداری ساده یا KUB باید با آمادگی روده انجام شود. این روش در گذشته برای تشخیص سنگ مثانه استفاده می شد که امروزه به علت در دسترس بودن سونوگرافی و از طرفی نیاز به خوردن روغن کرچک و همچنین با توجه به اینکه 75 درصد سنگ ها اوپاک هستند و 25 درصد در KUB یا عکس با رادیوگرافی ساده دیده نمی شوند، دیگر این روش استفاده نمی شود.
سومین وسیله تشخیص بسیار دقیق، انجام سی تی اسکن بدون تزریق از لگن می باشد که به علت گرانی آن و عدم دسترسی همگانی سی تی و اثرات زیان بخش اشعه X، به عنوان وسیله تشخیص اولیه سنگ مثانه استفاده نمی شود ولی همچنانکه ذکر شد یکی از بهترین و دقیق ترین وسیله های تشخیص سنگ مثانه انجام سی تی اسکن می باشد.
و اما تشخیص نهایی و درمانی سنگ مثانه، به روش سیستوسکوپی می باشد که در این روش با عبور دوربین به داخل مجرا و مثانه، همه اطلاعات تشخیصی و درمانی از قبیل تنگی مجرا، بزرگی پروستات، تومورهای مثانه و در نهایت سنگ مثانه با دقت صد در صد تشخیص و در همان جلسه می توان به روش آندوسکوپی سنگ را درمان کرد.
روش های درمان سنگ مثانه
سنگ هایی که ریز هستند و اندازه آنها زیر 4 میلی متر هست، 95 درصد خود به خود دفع می شوند. سنگ های بین 4 الی 6 میلی متر تنها 50 درصد شانس دفع خود به خودی دارند. سنگ های بالای 6 میلی متر، باید به روش های مختلف آندوسکوپی و یا جراحی درمان شوند.
درمان آندوسکوپی سنگ مثانه:
در این روش با عبور دوربین به داخل مثانه که عموماً به روش بی حسی نخاعی انجام می شود کاملاً سنگ را مشخص کرده و با دستگاه سنگ شکنی دون اندامی کاملاً سنگ را خرد کرده و خارج می کنیم.
جراحی باز از روی مثانه:
این روش انتخابی برای درمان سنگ های بزرگ مثانه می باشد که با یک برش کوچک سنگ کاملاً برداشته شده و مثانه کاملاً پاک می شود که در این روش درمانی نیز به صورت سرپایی و با بی حسی نخاعی و بدون بستری قابل درمان می باشد.
رنجبر
پنجشنبه ۲۵ آبان ۲( 5 ماه پیش)
تعداد بازدید: 47
مشاهده پرسش
