سنگ کلیه، توده جامدی است که از کریستال های ریز ساخته شده است. پزشک ممکن است از شما بخواهد برای درمان سنگ های کلیه یا جلوگیری از تشکیل مجدد آنها، اقدامات خود مراقبتی انجام دهید..
چه کاری باید در خانه انجام دهید
اگر به دلیل سنگ کلیه خود، به پزشک یا بیمارستان مراجعه کرده اید. نیاز به پاسخ به سوالات شایع در مورد سنگ کلیهانجام اقدامات خود مراقبتی دارید. این اقدامات بستگی به نوع سنگ دارند، اما ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- نوشیدن مقدار زیادی آب و مایعات دیگر
- افزیش مصرف برخی غذاها و کاهش مصرف غذاهای دیگر
- مصرف دارو برای جلوگیری از تشکیل سنگ
- مصرف دارو برای کمک به دفع سنگ (داروهای ضد التهابی، مسدود کننده های آلفا)
ممکن است از شما خواسته شود سنگ کلیه خود را نگه دارید و به پزشک نشان دهید. می توانید این کار را با جمع کردن ادرار خود و رد کردن آن از صافی انجام دهید. پزشک این کار را به شما آموزش خواهد داد.
سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه، به توده جامدی گفته می شود که در یک کلیه تشکیل می شود. سنگ کلیه ممکن است به هنگام خروج از کلیه، گیر کند. همچنین ممکن است سنگ در یکی از دو حالب (لوله هایی که ادرار را از کلیه به مثانه حمل می کنند)، مثانه یا مجرای ادراری (لوله ای که ادرار را از مثانه به خارج از بدن هدایت می کند) قرار بگیرد.
سنگ های کلیه ممکن است به اندازه شن یا ماسه، یا به بزرگی یک مروارید و یا حتی بزرگتر باشند. این احتمال وجود دارد که سنگی جریان ادرار شما را مسدود کند و درد زیادی ایجاد کند. همچنین ممکن است سنگ آزاد باشد و از طریق مجرای ادراری دفع شود و درد زیادی هم نداشته باشد.
4نوع سنگ کلیه وجود دارد:
- سنگ کلسیمی: شایع ترین نوع سنگ است. کلسیم می تواند با مواد دیگری مانند اگزالات ترکیب شود و تشکیل سنگ دهد.
- سنگ اسید اوریک: ممکن است زمانی تشکیل شود که ادرار شما حاوی اسید زیادی باشد.
- سنگ استروویت: ممکن است پس از عفونت در سیستم ادراری شما تشکیل شود.
- سنگ سیستینی: این سنگ ها نادر هستند. معمولاً سابقه بیماری های ارثی در بین اعضای خانواده، موجب تشکیل سنگ های سیستینی می شوند.
مایعات
- آب بهترین نوشیدنی است.
- شما همچنین می توانید نوشیدنی زنجبیل، دلستر لیمو و آب میوه بنوشید.
- در طول روز مایعات کافی بنوشید تا هر 24 ساعت، حداقل 2 لیتر ادرار تولید کنید.
- مایعات کافی بنوشید تا ادرار شفافی داشته باشید. ادرار زرد تیره، نشانه ی این است که مایعات کافی نمی نوشید.
مصرف قهوه، چای و نوشابه را به 1 تا 2 فنجان در روز (حدود 250 یا 500 میلی لیتر) محدود کنید. کافئین باعث می شود مایعات بدن خود را به سرعت از دست دهید، که باعث دی هیدراته شدن بدن شما می شود.
رژیم غذایی و سنگ های کلسیم
اگر سنگ کلسیم دارید، راهکارهای زیر را دنبال کنید:
- مایعات فراوان، به خصوص آب بنوشید.
- نمک کمتری مصرف کنید. غذاهای چینی و مکزیکی، آب گوجه، غذاهای کنسروی معمول و غذاهای فراوری شده، اغلب نمک بالایی دارند. به دنبال محصولات بدون نمک یا کم نمک باشید.
- 2 تا 3 وعده در روز غذاهای سرشار از کلسیم، مانند شیر، پنیر، ماست، صدف خوراکی و توفو مصرف کنید.
- لیمو یا پرتقال بخورید یا لیموناد تازه بنوشید.
- سیترات موجود در این میوه ها، از تشکیل سنگ جلوگیری می کند.
- مقدار پروتئین مصرفی خود را محدود کنید. سعی کنید گوشت کم چربی مصرف کنید.
- یک رژیم غذایی کم چرب داشته باشید.
تا زمانی که پزشکتان توصیه می کند، کلسیم یا ویتامین D اضافه مصرف نکنید.
- مراقب آنتی اسیدهایی که حاوی کلسیم اضافه هستند، باشید. از پزشک خود بپرسید، کدام آنتی اسیدها برای مصرف شما ایمن تر هستند.
- بدن شما هنوز به مقدار طبیعی کلسیم نیاز دارد. در واقع، محدود کردن کلسیم ممکن است احتمال تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهد.
قبل از مصرف ویتامین C یا روغن ماهی، با پزشک خود مشورت کنید. آنها ممکن است برای شما مضر باشند. اگر پزشک به شما بگوید که شما سنگ های کلسیم اگزالات دارید، ممکن است لازم باشد مصرف غذاهایی که اگزالات بالایی دارند را محدود کنید. این غذاها شامل موارد زیر می شوند:
میوه ها: ریواس، مویز، سالاد میوه کنسروی، توت ها و انگور کنکورد
سبزیجات: سوپ چغندر، تره فرنگی، کدو حلوایی، سیب زمینی شیرین، اسفناج و سوپ گوجه
نوشیدنی ها: چای و قهوه فوری
سایر غذاها: بلغور جو، توفو، آجیل ها و شکلات
رژیم غذایی و سنگ های اسید اوریک
اگر سنگ های اسید اوریکی دارید، از مصرف این غذاها اجتناب کنید:
- الکل
- ماهی شور
- مارچوبه
- مخمر آبجو
- گل کلم
- کانسومه
- شیره گوشت
- شاه ماهی
- حبوبات (لوبیا و نخود خشک)
- قارچ ها
- روغن ها
- گوشت های اندام های حیوانات (جگر، قلوه و دنبلان)
- ساردین
- اسفناج
پیشنهادهای دیگر برای رژیم غذایی شما شامل موارد زیر می شوند:
- در هر وعده غذایی بیشتر از 85 گرم گوشت نخورید.
- از مصرف غذاهای پرچرب مانند سس سالاد، بستنی و غذاهای سرخ شده خودداری کنید.
- کربوهیدرات کافی بخورید.
- لیمو و پرتقال بیشتری بخورید و لیموناد بنوشید. زیرا سیترات موجود در این غذاها باعث جلوگیری از تشکیل سنگ می شود.
- مقدار زیادی مایعات به ویژه آب بنوشید.
اگر در حال کاهش وزن هستید، سعی کنید این کار را آهسته انجام دهید. کاهش وزن سریع، می تواند موجب تشکیل سنگ های اسید اوریک شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
در صورت تجربه ی شرایط زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- درد بسیار بد در کمر یا پهلو که رفع نمی شود
- خون در ادرار
- تب و لرز
- حالت تهوع
- ادراری که بوی بد دارد یا مات است
- احساس سوزش به هنگام ادرار
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی
محبوبی
سه شنبه ۲۲ اسفند ۲( 1 ماه پیش)
تعداد بازدید: 16
مشاهده پرسش
