سوالی که بسیاری از زوج های جوان دارند این است که راهکار های تقویت اسپرم برای بارداری چیست؟ چگونه می توان اسپرم ضعیف را تقویت کرد؟ در این مقاله در رابطه با این موضوع مطالبی آورده شده است.
ناباروری چقدر شایع است؟
اگر شما و همسرتان در باروری مشکل دارید، بدانید که تنها نیستید. ناباروری بیش از آنچه تصور می کنید شایع است. این مساله از هر شش زوج، یک زوج را درگیر می کند و محققان تخمین می زنند که مشکلاتی در باروری که تنها به مرد مرتبط باشد، از هر سه مورد، یک مورد را شامل می شود.
در حالی که ناباروری همیشه قابل درمان نیست، اما مواردی وجود دارد که می توانید برای افزایش احتمال بارداری انجام دهید. احتمال باروری را می توان با یک رژیم غذایی سالم، مکمل ها و سایر راهکارهای مربوط به سبک زندگی افزایش داد.
برای بهبود باروری و تقویت اسپرم در مردان چه باید کرد؟
در این مقاله برخی از فاکتورهای اصلی مانند سبک زندگی، غذاها، مواد مغذی و مکمل هایی که با بهبود باروری و تقویت اسپرم در مردان ارتباط دارند، ذکر شده است.
مرتباً ورزش کنید
ورزش منظم علاوه بر اینکه برای سلامتی عمومی شما مفید است، می تواند باعث افزایش سطح تستوسترون و و تقویت اسپرم و در نتیجه بهبود باروری شود. مطالعات نشان می دهد مردانی که به طور منظم ورزش می کنند دارای سطح تستوسترون بالاتر و کیفیت مایع منی بیشتری نسبت به مردان غیرفعال هستند.
با این حال، نباید بیش از حد ورزش کنید، زیرا ممکن است نتیجه عکس داشته و سطح تستوسترون را کاهش دهد. دریافت مقدار مناسب روی می تواند این خطر را به حداقل برساند. اگر به ندرت ورزش می کنید اما می خواهید باروری خود را بهبود ببخشید، فعالیت بدنی را در اولویت اصلی خود قرار دهید.
به میزان کافی ویتامین C مصرف کنید
احتمالاً با توانایی ویتامین C در تقویت سیستم ایمنی بدن آشنا هستید. برخی شواهد نشان می دهد که مصرف مکمل های آنتی اکسیدانی، مانند ویتامین C، ممکن است باعث تقویت اسپرم و بهبود باروری شوند. استرس اکسیداتیو زمانی رخ می دهد که سطح اکسیژن فعال (ROS) به حد مضر در بدن برسد.
وقتی به دلیل بیماری، پیری، سبک زندگی ناسالم یا آلاینده های محیطی، قدرت دفاعی آنتی اکسیدانی بدن بسیار زیاد شود، این اتفاق می افتد. ROS به طور مداوم در بدن تولید می شود، اما میزان آن در افراد سالم کنترل می گردد. مقادیر بالای ROS ممکن است باعث آسیب بافتی و التهاب شده، و خطر ابتلا به بیماری های مزمن را افزایش دهد.
همچنین برخی شواهد نشان می دهد که استرس اکسیداتیو و میزان بیش از حد ROS ممکن است منجر به ناباروری در مردان شود. مصرف کافی آنتی اکسیدان، مانند ویتامین C، میتواند به خنثی کردن برخی از این اثرات مضر کمک کند. همچنین برخی شواهد نشان می دهد که مکمل های ویتامین C ممکن است کیفیت مایع منی را بهبود بخشند.
مطالعه ای در مردان نابارور نشان داد که مصرف مکمل های 1000 میلی گرم ویتامین C دو بار در روز تا 2 ماه باعث افزایش تحرک اسپرم تا 92٪ و تعداد اسپرم بیش از 100٪ می گردد. همچنین تعداد سلول های اسپرم بد شکل تا 55٪ کاهش می یابد.
یک مطالعه مشاهده ای دیگر در کارگران صنعتی هند نشان داد که مصرف 1000 میلی گرم ویتامین C پنج بار در هفته به مدت 3 ماه ممکن است از آسیب DNA ناشی از ROS در سلول های اسپرم محافظت کند. مکمل های ویتامین C همچنین باعث افزایش تعداد و تحرک اسپرم ها می شوند، در حالی که تعداد سلول های تغییر شکل یافته اسپرم را کاهش می دهند.
روی هم رفته، این یافته ها نشان می دهد که ویتامین C ممکن است به بهبود باروری در مردان نابارور مبتلا به استرس اکسیداتیو کمک کند. با این حال، قبل از ادعای قطعی، نیاز به مطالعات کنترل شده است.
آرام باشید و استرس را به حداقل برسانید
در شرایطی که دچار استرس می شوید، داشتن روحیه دشوار است، اما این نگرانی ممکن است به جز نداشتن تمایل به رابطه جنسی، جنبه های دیگری هم داشته باشد. استرس ممکن است رضایت جنسی را کاهش داده و قدرت باروری را مختل کند.
محققان معتقدند هورمون کورتیزول میتواند تا حدودی این اثرات مضر استرس را توضیح دهد. استرس طولانی مدت باعث افزایش سطح کورتیزول می شود که اثرات منفی شدیدی روی تستوسترون دارد. وقتی کورتیزول بالا می رود، سطح تستوسترون کاهش می یابد.
در حالی که اضطراب شدید و غیرقابل توضیح به طور معمول با دارو درمان می شود، اما می توان با استفاده از روش های آریلکسیشن، انواع خفیف استرس را کاهش داد. مدیریت استرس می تواند به سادگی قدم زدن در طبیعت، مراقبه، ورزش یا گذراندن وقت با دوستانتان باشد.
به میزان کافی ویتامین D دریافت کنید
ویتامین D می تواند برای باروری زنان و مردان مهم باشد. این ویتامین، ماده مغذی دیگری است که ممکن است سطح تستوسترون را افزایش دهد. یک مطالعه مشاهده ای نشان داد که مردان دارای کمبود ویتامین D احتمالاً سطح تستوسترون پایینی دارند.
یک مطالعه کنترل شده بر روی 65 مرد با سطح تستوسترون پایین و کمبود ویتامین D این یافته ها را تایید می کند. مصرف 3000 واحد ویتامین D3 هر روز به مدت 1 سال میزان تستوسترون را حدود 25٪ افزایش داد. سطح بالای ویتامین D با تحرک بیشتر اسپرم در ارتباط است، اما شواهد متناقض می باشد.
مکمل های حاوی شنبلیله مصرف کنید
شنبلیله (Trigonella foenum-graecum) یک گیاه خوراکی و دارویی محبوب است. مطالعه انجام گرفته در 30 مردی که چهار بار در هفته تمرینات قدرتی انجام می دادند، اثرات مصرف روزانه 500 میلی گرم عصاره شنبلیله را تجزیه و تحلیل کرده است. سطح تستوسترون، قدرت و میزان از دست دادن چربی در این مردان در مقایسه با گروهی که دارونما دریافت کرده بودند، به طور قابل توجهی بیشتر بود.
مطالعه دیگر روی 60 مرد سالم نشان داد که مصرف 600 میلی گرم تستوفن، مکمل ساخته شده از عصاره دانه شنبلیله و مواد معدنی، به مدت 6 هفته روزانه میل و عملکرد جنسی و قدرت را بهبود می بخشد. این یافته ها با مطالعه بزرگتر دیگری در 120 مرد سالم تأیید شد. مصرف روزانه 600 میلی گرم تستوفن به مدت 3 ماه باعث بهبود عملکرد نعوظ و میزان فعالیت جنسی می شود.
همچنین، این مکمل به طور قابل توجهی سطح تستوسترون را افزایش داد. بخاطر داشته باشید که همه این مطالعات عصاره شنبلیله را بررسی کرده اند. بعید است که شنبلیله کامل، که در پخت و پز و چای گیاهی استفاده می شود، به همان اندازه موثر باشد.
به میزان کافی روی دریافت کنید
روی، یک ماده معدنی ضروری است که به مقدار زیاد در غذاهای حیوانی مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ و صدف یافت می شود. دریافت مقدار کافی روی یکی از ارکان باروری در مردان است. مطالعات مشاهده ای نشان می دهد که کمبود روی با سطح تستوسترون پایین، کیفیت پایین اسپرم و افزایش خطر ناباروری مردان ارتباط دارد.
همچنین، مصرف مکمل های روی میزان تستوسترون و تعداد اسپرم را در کسانی که دچار کمبود روی هستند، افزایش می دهد. علاوه بر این، مکمل های روی ممکن است سطح تستوسترونی که به خاطر ورزش های شدید و بیش از حد ایجاد شده است، را بهبود دهد. آزمایش های کنترل شده باید این یافته های مشاهده ای را تأیید کنند.
گیلاس زمستانی
Ashwagandha که برخی به آن گیلاس زمستانی می گویند یک گیاه دارویی است که از زمان های بسیار قدیم در هند استفاده می شده است. مطالعات نشان می دهد که گیلاس زمستانی ممکن است با افزایش سطح تستوسترون، باعث تقویت اسپرم شده و باروری مردان را بهبود بخشد. یک مطالعه در مردانی که تعداد سلولهای اسپرم کمی داشتند، نشان داد که مصرف 675 میلی گرم عصاره ریشه آشواگاندا در روز به مدت 3 ماه باعث بهبود باروری می شود.
به طور مشخص، در مقایسه با مقدار اسپرم در شروع مطالعه، تعداد اسپرم ها 167٪، حجم مایع منی 53٪ و تحرک اسپرم ها 57٪ افزایش یافته است. در مقابل، حداقل پیشرفت در بین کسانی که تحت درمان دارونما قرار گرفته بودند مشاهده شد. افزایش سطح تستوسترون ممکن است تا حدی سبب بروز این اثرات شده باشد.
یک مطالعه بر روی 57 مرد جوان در یک برنامه تمرینی قدرتی نشان داد که مصرف روزانه 600 میلی گرم عصاره ریشه آشواگاندا به طور قابل توجهی باعث افزایش سطح تستوسترون، توده عضلانی و قدرت در مقایسه با گروه دریافت کننده دارونما می شود.
این یافته ها با شواهد مشاهده ای نشان می دهد که مکمل های گیلاس زمستانی ممکن است باعث افزایش تعداد اسپرم، تحرک اسپرم، وضعیت آنتی اکسیدانی و سطح تستوسترون شوند.
ریشه ماکا بخورید
مصرف مکمل های ریشه ماکا ممکن است میل جنسی، و همچنین قدرت باروری و عملکرد جنسی را بهبود بخشد و باعث تقویت اسپرم شود. ریشه ماکا یک غذای گیاهی محبوب است که بومی مرکز پرو است. به طور سنتی، از آن برای افزایش میل جنسی و باروری استفاده می شود.
چندین مطالعه در مردان نشان داد که مصرف 1.5-3 گرم ریشه ماکا خشک برای دوره های حداکثر 3 ماهه میل جنسی را بهبود می بخشد و این اطلاعات را خود افراد گزارش کرده اند. مطالعات همچنین نشان می دهد که ریشه ماکا ممکن است عملکرد جنسی را بهبود بخشد. در مردان مبتلا به اختلال نعوظ خفیف، مصرف 2.4 گرم ریشه خشک ماکا به مدت 12 هفته نعوظ و عملکرد جنسی را کمی بهبود بخشید.
مصرف روزانه 1.75 گرم پودر ریشه ماکا به مدت 3 ماه همچنین باعث افزایش تعداد اسپرم و تحرک آن در مردان سالم می شود. این یافته ها تا حدی با بررسی های تکمیلی تأیید شده است، اما محققان خاطرنشان کردند که شواهد موجود کم است و قبل از ادعای قطعی نیاز به تحقیقات بیشتری داریم.
بعلاوه، به نظر نمی رسد ریشه ماکا بر سطح هورمون ها تأثیر بگذارد. مصرف 1.5-3 گرم ریشه ماکا در روز به مدت 3 ماه هیچ تاثیری بر تستوسترون یا سایر هورمون های تولید مثلی در مردان سالم و بارور نداشت.
منبع: healthline
دکتر حسین کرمی متخصص ارولوژی و درمان ناباروری مردان