سنگ شکن کلیه ESWL یک نوع روش درمانی برای سنگ های مجاری ادرار است. در این روش با استفاده از امواج پر انرژی سنگ ها به کریستال های کوچک خرد می شوند. پس از انجام فرایند، سنگ های مجاری ادرار به قطعات کوچک تر تبدیل شده و می توانند به همراه ادرار دفع شوند.
امادگی قبل از سنگ شکن کلیه ESWL
پزشک یا مرکز درمانی نحوه آمادگی قبل از فرایند را برای بیمار توضیح می دهد. این فرایند بدون بیهوشی انجام شده و بیمار در حین آن هوشیار خواهد بود، اما جهت آرامش و تسکین هر گونه ناراحتی به ترتیب دارو های آرام بخش و مسکن به بیمار داده می شود و بیمار معمولا در همان روز مرخص می شود.
در صورت مصرف هر گونه دارو مخصوصا انواع رقیق کننده خون باید حتما به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک یا رادیوگراف درباره اتفاقات قبل، حین و پس از فرایند صحبت کرده و بیمار را از هر گونه درد احتمالی آگاه می کند. این اقدام باعث می شود که فرد درباره فرایند آگاهی داشته و با رضایت نسبت به انجام آن اقدام کند. پس از این موارد از بیمار خواسته می شود تا فرم رضایت عمل را تکمیل و امضا کند.
فرآیند سنگ شکن کلیه eswl
فرایند بسته به اندازه سنگ ها بین 30 تا 60 دقیقه زمان می برد. پزشک از بیمار درخواست می کند تا بر روی تخت دراز بکشد. پس از تعیین موقعیت دقیق سنگ با دستگاه سونوگرافی، دستگاه سنگ شکن بر روی موقعیت سنگ تنظیم می شود.
بر روی پوست محل درمان، آب یا ژل قرار داده می شود تا تماس مناسبی بین بیمار و دستگاه باشد. پزشک دستگاه را روشن کرده و امواج صوتی با گذشتن از پوست به سنگ ها می رسند.
در حین فرایند، بیماران باید تا حد امکان ثابت و بدون حرکت بمانند. امواج صوتی با دقت فراوان به گونه ای تنظیم می شوند که سنگ ها را شکانده و کمترین ناراحتی را برای بیمار ایجاد کنند.
از آنجایی که این درمان از امواج صوتی استفاده می کند، هیچ اشعه مضری در آن وجود نخواهد داشت. امکان دارد بیماران در هنگام دریافت امواج شوک در پوست ناحیه کمر خود احساس سوزش یا سوزن شدن کنند. در حالی که برخی افراد این حس را مانند زدن کش بر روی پوست می دانند برخی دیگر درد را عمیق تر بیان می کنند.
مراقبت و اقدامات بعد از سنگ شکن کلیه با لیزر
فرد چند ساعت پس از فرایند و در صورت احساس آمادگی، مرخص می شود. در صورت دریافت داروی آرام بخش اثرات آن مدتی در بدن باقی می ماند. به همین دلیل، باید از رانندگی، مصرف الکل، کار با ماشین آلات و گرفتن تصمیم های مهم تا 24 ساعت پس از فرایند خودداری کنید.
از آنجایی که مصرف برخی دارو ها می تواند سبب آسیب کلیوی شود، پزشک معالج قبل از تجویز دارو، عملکرد کلیوی فرد را مد نظر قرار می دهد. برگشت به زندگی عادی پس از سنگ شکنی با لیزر eswl بستگی به اندازه ی سنگ و نحوه ی انجام فرآیند دارد.
مصرف دارو پس از فرایند سنگ شکنی با لیزر
در صورت احساس درد، می توان با مشورت پزشک، از مسکن های بدون نسخه همچون پاراستامول و ایبوپروفن استفاده کرد. امکان دارد پزشک جهت درمان یا پیشگیری از بروز عفونت، دارو های آنتی بیوتیک برای بیمار تجویز کند که مصرف آن ها بسیار با اهمیت است. بیمار باید به مقدار فراوان (تقریبا دو برابر حالت عادی) مایعات بنوشند.
عوارض سنگ شکنی کلیه با امواج eswl
با اینکه بروز عوارض ناخواسته و در هر فرد متفاوت است، اما اغلب این موارد موقت بوده و رفع می شوند. از جمله عوارض فرایند سنگ شکنی با امواج شوک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
درد و ناراحتی پس از سنگ شکنی
حین انجام فرایند کبودی و پارگی عروق خونی زیر پوست ممکن است رخ دهد. همچنین ورود مقادیر اندک خون و قطعات ریز سنگ به ادرار، می توانند سبب درد و کولیک شود که نیاز به درمان بیشتر دارد.
عفونت ناشی از سنگ شکنی کلیه
برای درمان این مورد مصرف داروی آنتی بیوتیک نیاز است. در صورت تجربه علائم ابتلا به عفونت از جمله تب، درد و مشکل در دفع ادرار باید با پزشک خود تماس بگیرید.
خونریزی شدید
در این مورد مقادیر زیاد یا لخته های خون در ادرار پدیدار می شوند. در صورت ابتلا باید به بیمارستان یا مرکز درمانی مراجعه شود.
انسداد مجاری ادراری
گاهی اوقات قطعات خرد شده سنگ ها، درون مجاری ادراری تجمع کرده و سبب بروز انسداد می شوند که در این صورت بیمار نیازمند درمان است.
دکتر حسین کرمی جراح و متخصص کلیه مجاری ادراری و تناسلی