درمان دارویی و خانگی برگشت ادرار در کودکان

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار در کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادرار در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده است.

برگشت ادرار از مثانه به حالب (ریفلاکس ادراری)

در شرایط طبیعی به دلیل شکل و وضعیت حمایتی عضلات مثانه در محل اتصال حالب ها به مثانه، برگشت ادرار از مثانه به حالب ها رخ نداده و حالب ها و کلیه ها از فشار بالای داخل مثانه و از ادرار احتمالاً عفونی داخل مثانه مصون هستند. بنا به دلایلی از جمله اشکال در شکل طبیعی محل اتصال حالب به مثانه یا ضعف عضلانی این قسمت از مثانه یا افزایش بیش از حد فشار داخل مثانه به دلیل مثانه عصبی یا انسداد خروجی مثانه یا … ممکن است ادرار از مثانه به درون حالب ها (و در موارد شدیدتر حتی تا کلیه ها) برگشت نماید.

برگشت ادراری

علایم برگشت ادرار در کودکان

-عفونت ادراری

در نیمی از کودکان مبتلا به عفونت ادراری و به ویژه دختر ها (پس از 6 ماهگی) برگشت ادرار دیده می شود. (در سن کمتر از شش ماهگی در صورت برگشت ادرار عفونی، شواهد عفونت منتشر در بدن و آسیب به عملکرد کلیه ها شایع تر است و این وضعیت به ویژه در پسر بچه های با دریچه مجرای خلفی ادراری بیشتر دیده می شود) عفونت ادراری ممکن است با یا بدون تب و شاید در همراهی با تهوع واستفراغ، اسهال یا یبوست و درد مبهم شکمی باشد.

-اختلال در ادرار کردن

که به صورت زور زدن حین ادرار کردن، قطع و وصل شدن جریان ادرار، قیچی کردن پاها، بیقراری حین ادرار کردن، شب ادراری (پس از آموزش کنترل ادرار) و … می باشد.

تشخیص برگشت ادرار 

در تشخیص علت برگشت ادرار در کودکان و یا مسیر و عوارض بیماری یاد شده ممکن است از روش های تشخیصی متنوعی بر اساس شرح حال اخذ شده و معاینه بالینی در هر مورد و روش های تصویربرداری یا آزمایشگاهی قبلی آن مورد، کمک گرفته شود. برخی از این روش ها عبارتند از: آزمایش کشت و کامل ادرار، عکس رنگی مثانه، عکس رنگی کلیه ها، سونوگرافی، اسکن هسته ای مثانه، اسکن هسته ای کلیه ها، بررسی داخل مثانه و مجرا با دوربین، نوار مثانه و ….

درمان برگشت ادرار در کودکان

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادراری در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده و کلیه های آنها در اثر برگشت ادراری آسیب ندیده باشند).

در پسر بچه هایی که برگشت ادراری آنها به دلیل دریچه خلفی مجرا باشد، با انجام جراحی برای از بین بردن دریچه، مشکل آنها برطرف می شود. در مواردی که شدت برگشت ادرار در کودکان بالاست یا با گذشت زمان بیشتر می شود و نیز در مواردی که آسیب کلیه ها در اثر برگشت ادراری بیشتر می شود یا در مواردی که استریل نگه داشتن ادرار مقدور نیست و علی رغم مصرف آنتی بیوتیک، عفونت ادراری عود می کند و به ویژه در دختر هایی که بعد از سن پنج سالگی برگشت ادراری آنها باقیست، درمان جراحی پیشنهاد می شود.

درمان برگشت ادرار در کودکان

آشنایی با علت و دوره ی بی اختیاری ادراری، به کاهش تأثیرات روانی منفی حوادث ادراری کمک می کند. پزشکان از والدین سؤال می پرسند که کودک تا چه حد تحت تأثیر بی اختیاری ادراری قرار گرفته است، زیرا این موضوع می تواند بر تصمیم گیری در مورد درمان تأثیر بگذارد. درمان بی اختیاری ادراری بستگی به علت آن دارد. برای مثال، عفونت معمولاً با آنتی بیوتیک درمان می شود.

کودکانی با مشکلات مادرزادی یا ناهنجاری های جسمی، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. برای درمان مشکل بی اختیاری ادراری، بسته به این که در شب اتفاق می افتد یا در روز، اقدامات خاصی می توان انجام داد.

بی اختیاری اداری شبانه (شب ادراری)

مؤترین راهکار طولانی مدت، استفاده از هشدار خیس شدن رختخواب یا آلارم شب ادراری است. با وجود اینکه این روش زمان بر است، اما وقتی که کودکان برای پایان دادن به شب ادراری تشویق شوند و خانواده ها با جدیت برنامه را دنبال کنند، میزان موفقیت آن 70% خواهد بود. برطرف شدن کامل علائم، پس از 4 ماه استفاده ی شبانه از این آلارم اتفاق می افتد. تنبیه کودکان برای خیس کردن رختخواب واقعاً کارساز نیست. این روش فقط عزت نفس کودک را پایین می آورد. قرص های خوراکی مانند دسموپرسین  و ایمی پر امین می توانند تعداد دفعات خیس کردن رختخواب را کاهش دهند.

گرچه با قطع دارو ها در اکثر کودکان، دوباره خیس کردن رختخواب اتفاق می افتد. والدین و کودکان باید از این احتمال آگاه باشند و اگر دوباره شب ادراری شروع شد، کودکان را تخریب شخصیتی نکنند. در حال حاضر، داروی ایمی پر امین به ندرت تجویز می شود، زیرا در موارد بسیار اندک می تواند موجب مرگ ناگهانی شود.

بی اختیاری ادرار در روز

اقدامات کلی ممکن است شامل تمرینات مهار ادرار فوری (تقویت اسفنکتر مجرای ادرار) باشد.

✔️ به تدریج طولانی کردن فاصله زمانی های رفتن به دستشویی (اگر فکر می کنید که کودک عضله مثانه ی ضعیفی دارد یا تخلیه ناکارآمد دارد)

✔️ تغییر رفتار (برای مثال، به تأخیر انداختن ادرار) از طریق تقویت مثبت رفتار و برنامه ریزی برای ادرار کردن

✔️ یادآوری زمان ادرار کردن به کودکان با ساعت زنگ دار یا آلارم تلفن همراه

✔️ انجام روش هایی که مانع از نگه داشتن ادرار در واژن می شوند (برای مثال، نشستن رو به عقب در توالت یا با زانو های با فاصله)

✔️ به کودکان نحوه تمرینات کنترل عضلات کف لگن (پیشابراه، واژن، مثانه و مقعد) و عضلات شکم را برای هماهنگی عضلات دستگاه ادراری آموزش دهید.

بی اختیاری ادرار در روز

برای آموزش تمرینات مهار ادرار فوری، به کودکان بگویید به محض اینکه احساس نیاز فوری به ادرار کردن پیدا می کنند، به دستشویی بروند و زمانی که در دستشویی هستند، از آنها بخواهید که تا جایی که می توانند ادرار خود را نگه دارند. وقتی که دیگر قادر به نگه داشتن ادرار خود نباشند، آنها باید شروع به ادرار کردن کنند اما هر چند ثانیه یک بار ادرار کردن را متوقف کنند و سپس دوباره آن را شروع کنند. این تمرین، عضله اسفنکتر مجرای  ادراری را تقویت می کند و به کودکان این اعتماد به نفس را می دهد که پیش از بروز حادثه ادراری ناخواسته، به دستشویی بروند.

این تمرین پس از معاینه کودک توسط پزشک، باید به او آموزش داده شود. دختربچه هایی که به چسبندگی لابیا دچار هستند، باید از کرم های حاوی استروژن استفاده کنند. اگر مشکل مربوط به اسپاسم مثانه باشد، دارو هایی مانند اُکسی بوتینین و تولترودین می توانند به درمان کمک کنند.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فلوشیپ فوق تخصصی درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی  

عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران ، عضو انجمن ارولوژی اروپا ، امریکا و آسیا

3.7/5 - (14 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کنند.با توجه به تعداد زیاد سوالات پاسخ شما تا 4 روز کاری به صورت پیامک اطلاع رسانی خواهد شد  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر مانیا دوشنبه ۱۷ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 291 مشاهده پرسش
    بنده 20 سالمه از آبادان - مجرد
    جناب دکتر قبلا هم از شما سوالاتی پرسیده بودم در مورد تکرر ادرارم من فروردین 93 ماه آزمایش ادرار دادم که قدری خون داخلش بود
    color : Yellow
    appearance : semi - clear
    1022: specific gravity
    5 : Ph
    protein : negative
    glucose : negative
    ketone : negative
    bilirubin : negative
    urobilinogen : negative
    nitrite : negative
    blood / hgb : trace
    W.B.C : 2- 3
    R.B.C : 2-3
    epithelial cell : 3-4
    bacteria : Few
    Mucus : negative
    casts : negative
    crystals : negativ
    من قبل ادرار سونو دکلیه پر و خالی داده بودم و همچنین ماهای قبلش یعنی اسفند دی سونو کلیه دادم و همچنین شکم و لگن بعد اینکه خون پیدا شد با اینکه دکتر گفت سونو انجام نده دوباره ادرار بعد سه روز انجام بده ولی من بخاطر مشکلات اظطرابیم دوباره سونو کلیه دادم خداروشکر سالم بود قرصی که صورتی رنگ برای تکرر مینویسن خوردم بهتر شدم حالا دوباره برگشته این حالتهام البته مثل قبل نیست ادرارم کمتر شده یعنی مقادیر کمتری دفع میکنم تو ادرارم که با چشم خون ندیدم ولی سر مثانم سوزش داره + کمرم احساس سنگینی میکنم همش فکر میکنم نکنه تومور رشد کردست هم کمر هم پهلو ها دو روزه البته این احساس سنگینی بهم دست داده با اینکه 20 خرداد سونو شکم و لگن دادم که کلیه ها نرمال بودن و بقیه اعضا . الانم باید باز ادرار بدم دکتر خیلی منو ترسونده میگه تو هربار تکرر میگیری باید ادرار بدی . جناب دکتر حتی رو ندارم برم سونو بدم از بس که دکترش گفته پولت زیاده این همه میای واسه سونو :(
    البته جناب دکتر اضافه کنم که کف پام یک ماه قبل از این که تکرر دوباره تکرار شه داغ بود بعدش هم کف پا هم کف دست الان همراه با اینا صورتمم داغه :( دکتر اعصاب و روان مراجعه کردم گفته بود تو اختلال اظطرابی داری
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۱۷ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش)
      از نظر من مشکلی ندارید
  • تصویر کاربر Nastaran جمعه ۷ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 272 مشاهده پرسش
    سلام،خسته نباشيد،من شوهرم عمل پيلوپلاستي به روش لاپراسكوپي انجام داده،ميخواستم بدونم دوره نقاهت چقدراست؟و بعد ازچند وقت به روال عادي برميگردند،
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۷ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش)
      از دکترتون بپرسید
  • تصویر کاربر فریماه سه شنبه ۴ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 305 مشاهده پرسش
    با سلام و خسته نباشید از اینکه به سوالات بنده جواب دادید شما فرمودید کیست کلیه اگر ارثی باشد به بچه منتقل می شود و ارثی بودن از سونوگرافی مشخص می شود من 25 شهریور از شما وقت گرفتم قبل از اینکه بیام سونوگرافی انجام بدم یا شما خودتان انجام می دید .
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی سه شنبه ۴ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش)
      انجام بدهید
  • تصویر کاربر اسما سه شنبه ۴ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 337 مشاهده پرسش
    سلام
    آقای دکتر تو رو خدا یه راهی غیر از نوار مثانه بگید، الان تو سایتتون درباره نوار مثانه خوندم، وحشتناک هست! من همون تست یورفلومتری رو با بدبختی انجام دادم! اگه امکانش هست با توجه به شرح حالم یه دارو برام تجویز کنید که لااقل تا حدی مشکلم رو کمتر کنه، این حس پری مثانه داره دیوانم میکنه! ببخشید این قد اذیتتون میکنم،
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی سه شنبه ۴ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش)
      اصلا ترسناک نیست
  • تصویر کاربر احمدی جمعه ۳۱ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 15832 مشاهده پرسش
    سلام -خسته نباشید - آیا شما در بیمارستان دولتی عمل های کلیه(کیست،تمور....) را انجام می دهید؟ با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۳۱ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      بله
  • تصویر کاربر سحر جمعه ۳۱ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 283 مشاهده پرسش
    با عرض پوزش من اکنون سوالی با کد رهگیریn40n977 مطرح نمودم که در جواب سی تی سکن این را نگفتم که کیست تخمدان هم مشاهده شد.آیا این هم دلیلی ب پلی کیستیک بودن کلیه است؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۳۱ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      ممکن است
  • تصویر کاربر سحر جمعه ۳۱ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 661 مشاهده پرسش
    با عرض سلام وخسته نباشید من همان خانم 29 ساله ای هستم که کیست کلیه داشتم سی تی اسکن با کنتراست تزریقی و خوراکی انجام دادم که همه چی نرمال بود فقط طحال فرعی به قطر 8 میلی متر دارم و در مورد کلیه ها نوشته شده کلیه ها و آدرنال ها سایز و دانیسته طبیعی دارند در کلیه راست کانون های هیپودنس well defined با انداز10mmدر قسمت های میانی-فوقانی وبا اندازه 6mmدر قسمت تحتانی بدون انهانسمنت، بدون کلسیفیکاسیون و بدون solid component دیده میشود که مطرح کننده کیست های ساده ( bosniak 1) است. آسیب دیده نمی شود. و اینکه در خانواده سابقه بیماری کیست کلیه نداریم.که دکتر گفت شاید و به احتمال کم امکان دارد پلی کیستیک باشد.و دارویی تجویز نکرد فقط گفت 6 ماه دیگر سونو گرافی انجام دهم برای کنترل.و در آزمایش 24 ساعته ادرار دیگر خون دیده نشد و بقیه موارد نرمال بود.آقای دکتر خیلی نگرانم که شاید کلیه هایم پلی کیستیک باشد و کلیه هایم را از دست بدهم.نمی دانم چه کار کنم؟دارویی برای کنترل وجود ندارد؟و اینکه این کیست ها تازه به وجود آمده یا مدت هاست وجود دارند؟ لطفا من را راهنمایی کنید.
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۳۱ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      این کیستها طبیعی است نگران نباشید
  • تصویر کاربر معصومه جمعه ۳۱ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 310 مشاهده پرسش
    مادرم افتادگی رحم داره و تکرر ادارار هم داره چه دارویی میتونه مصرف کنه میخواد بره سفر اذیت میشه
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۳۱ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      باید نوار مثانه انجام دهند
  • تصویر کاربر سیدمصطفی دوشنبه ۲۷ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 306 مشاهده پرسش
    باسلام وخسته نباشیدفراوان.جوانی 24ساله هستم که ازتکررادراررنج می برم ازهمان کوچکی دچارتکررادراربودم .علايم بیماری.تکررادرارموقعی که فشارشدیدباشدنمی توانم خودم رابه دستشویی برسانم بعضی ازشب هابه خودم خیس میکنم ومواقعی که هواسرداست باکمی نوشیدنی حتی هر5دقیقه تکررادراردارم چندباراقدام به درمان نموده ام ولی نتیجه مطلوبی عایدم نشده است.به دکتری که مراجعه کردم باانجام سونوگرافی ونوارمثانه معلوم شدکه دیواره مثانه ورم کرده است وادرارخوب تخلیه نمی شودودکتریه عمل بسته تنگ کردن دریچه مثانه انجام دادولی خودم آخرش نفهمیدم که چه عملی روم انجام دادن بعدقرص تولترودین 2وایمی پرامین 5تجویزکردن که حدودیه سالی یابیش تراستفاده کردم که یه 20درصدی تاثیرداشت ولی به خاطرمضراتی ازقبیل چندبینی منگی حالت استفراغ خشکی گلوودهان که برام داشت دیگه استفاده نکردم بعدازآن سراغ یه دکتردیگه رفتم که قرص اکسی بوتینین 5روبرام تجویزکردن که هیچ خیری برام نداشت بااین توضیحات خواستم ببینم که آیامثانه عمل جراحی میشه ؟اگه میشه هزینش بادفترچه روستایی چقدتموم میشه باتوجه به این که بنده حقیرمتاهل هستم وباکلی خجالت پیش روی خانواده .باتشکرفراوان ازشمادکترین زحمت کش این مملکت
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۲۷ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      باید نوار مثانه انجام دهید
  • تصویر کاربر ضرغام پنجشنبه ۲۳ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 3021 مشاهده پرسش
    با سلام
    از بذل تجهی که در مورد سوال قبلی فرمودید بسیار سپاسگزارم .
    از چندی قبل در ناحیه پهلوی چپ احساس درد مبهمی داشته و دارم از سونوگرافی به عمل آمده نتیجه مشخصی و قطعی بدست نیامد و در پرسش و پاسخی که انجام شد فرمودید که نتیجه سی تی اسکن را خدمت شما عرض کنم که متن جواب را که انگلیسی است عینا ارسال می نمایم . از راهنمایی که می فرمایید متشکرم . liver , gb, pancreas,spleen, adrenal glands , aorta and pelvic organs, mildly enlarged prostate, otherwise unremarkable,
    Rt kidney: normal size , density and , parenchymal thickness without hydronephrosis or stone no ureteral dilation.
    Lt kidney : normal size , density and parenchymal thichness without hydronephrosis or ston. no ureteral dilation.
    there is a 12mm hypodense lower pole parenchymal lesion (cyst) and tiny 3mm left renal mid pole stone.
    bladder: normal wall thickness. no ston
    impression:
    small left renal stone
    small left renal lower pole cortical cyst
    no obstructive uropathy
    (please note : mass lesion could not be ruled out by non - contrast ct scan )
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۲۳ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      پیگیری بعد از 6 ماه باید انجام شود
    2. تصویر کاربر ضرغام پنجشنبه ۲۳ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام .
      ممنون از توجه شما
      توضیحاتی کاملتر عرض مینمایم
      1- من حدود 15 سال است که سابقه سنگسازی کلیه دارم و هر چند وقت سنگی (شنی)هم دفع میکنم .
      2- مرحوم پدرم هم دارای کیست کلیه بود.
      3- خواهرم و دو تن از برادرانم هم دارای سابقه سنگ کلیه هستند .
      4- مرحوم پدر و مرحوم مادر هر دو فشار خون داشتند و به همین دلیل بشدت مواظب تغذیه و نمک و گوشت قرمز و سایر موارد در حد اطلاعات خودم هستم .
      5- ورزش را سعی میکنم در برنامه داشته باشم گرچند همیشگی نیست .
      6- وزنم حدود 90کیلو و قد حدود 178سانتی متر است فشار خون ماکزیمم حدود 13 و مینینمم 9 می باشد .
      اگر لطف فرموده وبنده را بیشتر راهنمایی بفرمایید ممنون خواهم شد . این کیست کلیه نگرانم دارد .
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

پنج شنبه (مطب نیکان)

09:00 - 14:00

جستجو

حالب

+54 مطلب

پرسش از دکتر