درمان دارویی و خانگی برگشت ادرار در کودکان

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار در کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادرار در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده است.

برگشت ادرار از مثانه به حالب (ریفلاکس ادراری)

در شرایط طبیعی به دلیل شکل و وضعیت حمایتی عضلات مثانه در محل اتصال حالب ها به مثانه، برگشت ادرار از مثانه به حالب ها رخ نداده و حالب ها و کلیه ها از فشار بالای داخل مثانه و از ادرار احتمالاً عفونی داخل مثانه مصون هستند. بنا به دلایلی از جمله اشکال در شکل طبیعی محل اتصال حالب به مثانه یا ضعف عضلانی این قسمت از مثانه یا افزایش بیش از حد فشار داخل مثانه به دلیل مثانه عصبی یا انسداد خروجی مثانه یا … ممکن است ادرار از مثانه به درون حالب ها (و در موارد شدیدتر حتی تا کلیه ها) برگشت نماید.

برگشت ادراری

علایم برگشت ادرار در کودکان

-عفونت ادراری

در نیمی از کودکان مبتلا به عفونت ادراری و به ویژه دختر ها (پس از 6 ماهگی) برگشت ادرار دیده می شود. (در سن کمتر از شش ماهگی در صورت برگشت ادرار عفونی، شواهد عفونت منتشر در بدن و آسیب به عملکرد کلیه ها شایع تر است و این وضعیت به ویژه در پسر بچه های با دریچه مجرای خلفی ادراری بیشتر دیده می شود) عفونت ادراری ممکن است با یا بدون تب و شاید در همراهی با تهوع واستفراغ، اسهال یا یبوست و درد مبهم شکمی باشد.

-اختلال در ادرار کردن

که به صورت زور زدن حین ادرار کردن، قطع و وصل شدن جریان ادرار، قیچی کردن پاها، بیقراری حین ادرار کردن، شب ادراری (پس از آموزش کنترل ادرار) و … می باشد.

تشخیص برگشت ادرار 

در تشخیص علت برگشت ادرار در کودکان و یا مسیر و عوارض بیماری یاد شده ممکن است از روش های تشخیصی متنوعی بر اساس شرح حال اخذ شده و معاینه بالینی در هر مورد و روش های تصویربرداری یا آزمایشگاهی قبلی آن مورد، کمک گرفته شود. برخی از این روش ها عبارتند از: آزمایش کشت و کامل ادرار، عکس رنگی مثانه، عکس رنگی کلیه ها، سونوگرافی، اسکن هسته ای مثانه، اسکن هسته ای کلیه ها، بررسی داخل مثانه و مجرا با دوربین، نوار مثانه و ….

درمان برگشت ادرار در کودکان

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادراری در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده و کلیه های آنها در اثر برگشت ادراری آسیب ندیده باشند).

در پسر بچه هایی که برگشت ادراری آنها به دلیل دریچه خلفی مجرا باشد، با انجام جراحی برای از بین بردن دریچه، مشکل آنها برطرف می شود. در مواردی که شدت برگشت ادرار در کودکان بالاست یا با گذشت زمان بیشتر می شود و نیز در مواردی که آسیب کلیه ها در اثر برگشت ادراری بیشتر می شود یا در مواردی که استریل نگه داشتن ادرار مقدور نیست و علی رغم مصرف آنتی بیوتیک، عفونت ادراری عود می کند و به ویژه در دختر هایی که بعد از سن پنج سالگی برگشت ادراری آنها باقیست، درمان جراحی پیشنهاد می شود.

درمان برگشت ادرار در کودکان

آشنایی با علت و دوره ی بی اختیاری ادراری، به کاهش تأثیرات روانی منفی حوادث ادراری کمک می کند. پزشکان از والدین سؤال می پرسند که کودک تا چه حد تحت تأثیر بی اختیاری ادراری قرار گرفته است، زیرا این موضوع می تواند بر تصمیم گیری در مورد درمان تأثیر بگذارد. درمان بی اختیاری ادراری بستگی به علت آن دارد. برای مثال، عفونت معمولاً با آنتی بیوتیک درمان می شود.

کودکانی با مشکلات مادرزادی یا ناهنجاری های جسمی، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. برای درمان مشکل بی اختیاری ادراری، بسته به این که در شب اتفاق می افتد یا در روز، اقدامات خاصی می توان انجام داد.

بی اختیاری اداری شبانه (شب ادراری)

مؤترین راهکار طولانی مدت، استفاده از هشدار خیس شدن رختخواب یا آلارم شب ادراری است. با وجود اینکه این روش زمان بر است، اما وقتی که کودکان برای پایان دادن به شب ادراری تشویق شوند و خانواده ها با جدیت برنامه را دنبال کنند، میزان موفقیت آن 70% خواهد بود. برطرف شدن کامل علائم، پس از 4 ماه استفاده ی شبانه از این آلارم اتفاق می افتد. تنبیه کودکان برای خیس کردن رختخواب واقعاً کارساز نیست. این روش فقط عزت نفس کودک را پایین می آورد. قرص های خوراکی مانند دسموپرسین  و ایمی پر امین می توانند تعداد دفعات خیس کردن رختخواب را کاهش دهند.

گرچه با قطع دارو ها در اکثر کودکان، دوباره خیس کردن رختخواب اتفاق می افتد. والدین و کودکان باید از این احتمال آگاه باشند و اگر دوباره شب ادراری شروع شد، کودکان را تخریب شخصیتی نکنند. در حال حاضر، داروی ایمی پر امین به ندرت تجویز می شود، زیرا در موارد بسیار اندک می تواند موجب مرگ ناگهانی شود.

بی اختیاری ادرار در روز

اقدامات کلی ممکن است شامل تمرینات مهار ادرار فوری (تقویت اسفنکتر مجرای ادرار) باشد.

✔️ به تدریج طولانی کردن فاصله زمانی های رفتن به دستشویی (اگر فکر می کنید که کودک عضله مثانه ی ضعیفی دارد یا تخلیه ناکارآمد دارد)

✔️ تغییر رفتار (برای مثال، به تأخیر انداختن ادرار) از طریق تقویت مثبت رفتار و برنامه ریزی برای ادرار کردن

✔️ یادآوری زمان ادرار کردن به کودکان با ساعت زنگ دار یا آلارم تلفن همراه

✔️ انجام روش هایی که مانع از نگه داشتن ادرار در واژن می شوند (برای مثال، نشستن رو به عقب در توالت یا با زانو های با فاصله)

✔️ به کودکان نحوه تمرینات کنترل عضلات کف لگن (پیشابراه، واژن، مثانه و مقعد) و عضلات شکم را برای هماهنگی عضلات دستگاه ادراری آموزش دهید.

بی اختیاری ادرار در روز

برای آموزش تمرینات مهار ادرار فوری، به کودکان بگویید به محض اینکه احساس نیاز فوری به ادرار کردن پیدا می کنند، به دستشویی بروند و زمانی که در دستشویی هستند، از آنها بخواهید که تا جایی که می توانند ادرار خود را نگه دارند. وقتی که دیگر قادر به نگه داشتن ادرار خود نباشند، آنها باید شروع به ادرار کردن کنند اما هر چند ثانیه یک بار ادرار کردن را متوقف کنند و سپس دوباره آن را شروع کنند. این تمرین، عضله اسفنکتر مجرای  ادراری را تقویت می کند و به کودکان این اعتماد به نفس را می دهد که پیش از بروز حادثه ادراری ناخواسته، به دستشویی بروند.

این تمرین پس از معاینه کودک توسط پزشک، باید به او آموزش داده شود. دختربچه هایی که به چسبندگی لابیا دچار هستند، باید از کرم های حاوی استروژن استفاده کنند. اگر مشکل مربوط به اسپاسم مثانه باشد، دارو هایی مانند اُکسی بوتینین و تولترودین می توانند به درمان کمک کنند.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فلوشیپ فوق تخصصی درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی  

عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران ، عضو انجمن ارولوژی اروپا ، امریکا و آسیا

3.7/5 - (14 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کنند.با توجه به تعداد زیاد سوالات پاسخ شما تا 4 روز کاری به صورت پیامک اطلاع رسانی خواهد شد  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر محی جمعه ۹ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 329 مشاهده پرسش
    با عرض سلام
    اینجانب دارای مثانه عصبی بوده و برای تخلیه ان حتما باید از سوند استفاده کنم و حدود 17 سال است از سوند استفاده می کنم . مثانه من بر اثر اسیب نخاعی عصبی شده و اکنون از سوند زدن بسیار خسته ام می خواستم بدونم در حال حاضر دستگاه تحریک الکتریکی در ایران برای کار گذاری در افرادی مثل من وجود دارد . لطفا جواب بدید
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۹ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      اگر مشکل در انقباض مثانه باشد کمک کننده است ولی بر اساس نوار درست مثانه تصمیم گرفته میشود
  • تصویر کاربر مستوره جمعه ۹ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 330 مشاهده پرسش
    با سلام و خسته نباشی
    آیا قرص میرابگرون که برای مثانه ی بیش فعال است تاثیری منفی بر روی چشم و فشار خون دارد؟
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۹ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      اسم واقعی دارو را بگوئید
  • تصویر کاربر سیده جمعه ۲ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 349 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما
    من به خاطر حالت تهوع به دکتر مراجعه کردم پس از انجام ازمایشات و سونوگرافی مشکلی نداشتم فقط دکتر این قرص را به من دادند پنتوسک 20 [پنتوپرازول ] داخل بروشور نوشته شده اگر حامله هستین یا امکان دارد حامله شوید استفاده نکنید الان ما اقدام کرده ایم ولی نمیدانم که امکانش هس حامله شوم یا نه حالا مانده ام قرص را استفاده کنم نه.اگر قرص را استفاده کنم و همزمان حامله هم بشوم مشکلی پیش نمیاید.
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۲ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      اگر شک به حاملگی باشد استفاده نکن
  • تصویر کاربر هدیه چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 361 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر دختر ۲/۵ ساله ام به upjoدچاراست راه درمان را عمل باز پیشنهاد دادند.ایا امکان عمل از طریق اندوسکوپی یا لاپاراسکوپی است؟ به اضافه اینکه کلیه دارای عفونت واسیب دیده است . خواهشمندم با پاسختان کمکم کنید .دکترگفته روز دوشنبه باید بستری شود. متشکرم .
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش)
      مدارک را شنبه ساعت 7 بعد از ظهر بیاورید ببینم
  • تصویر کاربر و-سعيدي پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 294 مشاهده پرسش
    سلام آقاي دكتر،خسته نباشيد.مامان بزرگم چند روز پيش اومد مطبتون واسش دارو نوشتيد.چند تا داروخونه برديم داروي آخرى رو كه تو نسخه نوشتيد نتونستند بخونند من عكس نسخه رو واستون ميفرستم اگه ممكنه اسم دارو رو بنويسيد.ممنون ميشم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش)
      فال باز نشد لطفا دوباره بفرست
    2. تصویر کاربر و-سعيدي پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش)
      آقاي دكتر من دوباره نسخه رو فرستادم.البته اينجا جايي براي attach كردن مجدد عكس نديدم مجبور شدم با يك سوال جديد ديگه بفرستم. شماره سوال I32e333 هست.ممنون ميشم فرصت كرديد جواب بديد
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر سینا یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 475 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت آقای دکتر
    بنده بعد از اینکه ادرار کرده و استبراء می کنم، بعد از بیرون رفتن از توالت، با جم و باز کردن پا و یا نشست و برخاست یک قطره کوچک از الت بیرون میآیدو یا سر آلتم تر می شود، آیا این قطره ادرار است؟ اگر ادرار باشد بنده شخص مسلوس حساب می شوم !!!!!!؟؟؟؟درمان چگونه است، آیا درمان می شود؟ چون اماکن مذهبی می روم دچار نگرانی بنده شده و خیلی خیلی خیلی عصبانیم کرده. بنده 20 ساله هستم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش)
      پاک هست وخیالتان راحت حساسیت نشان نده
  • تصویر کاربر حميد چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 286 مشاهده پرسش
    با سلام و عرض خسته نباشيد
    تفسير آزمايش ذيل را محبت بفرمائيد.لطفا راهنمايي كامل بفرمائيد چون قصد پدر شدن دارم
    تصوير اگر لود نشد به ايميل شما نيز فرستادم
    با تشكر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش)
      فایل باز نشد
  • تصویر کاربر منصور پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 354 مشاهده پرسش
    با سلام دکتر افزایش اکوی کورتیال و کاهش پارانشیم در هر دو دیده یعنی چی؟ ناشی از نارسایی کلیه است ؟ درمان اون چی ؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت ۹۳( 1 دهه پیش)
      یعنی کاهش عملکرد کلیه کراتینین و اوره چند است
  • تصویر کاربر ارش یکشنبه ۱۷ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 353 مشاهده پرسش
    سلام :)
    مردی هستم 25 ساله در سن 18 سالگی عمل واریکوسل بیضه چپ را انجام
    داده ام بعد 6 ماه متوجه غده نرمی در بالای بیضه ی سمت راست شدم
    بعد سنوگرافی و تشخیس دکتر(اسپرماتوسل) برای عمل وقت داد ولی با چند دکتر دیگرمشورت کرده و به شدت با انجام این عمل مخالفت کردند
    خود دلیل بیماری را مصرف بی رویه ویتاممین ای میدانم
    لطفا اگر توصیه ای راجع به عمل یا درمان من دارید ارائه دهید با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۱۷ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش)
      باید معاینه شوید
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

پنج شنبه (مطب نیکان)

09:00 - 14:00

جستجو

حالب

+54 مطلب

پرسش از دکتر