درمان دارویی و خانگی برگشت ادرار در کودکان

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار در کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادرار در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده است.

برگشت ادرار از مثانه به حالب (ریفلاکس ادراری)

در شرایط طبیعی به دلیل شکل و وضعیت حمایتی عضلات مثانه در محل اتصال حالب ها به مثانه، برگشت ادرار از مثانه به حالب ها رخ نداده و حالب ها و کلیه ها از فشار بالای داخل مثانه و از ادرار احتمالاً عفونی داخل مثانه مصون هستند. بنا به دلایلی از جمله اشکال در شکل طبیعی محل اتصال حالب به مثانه یا ضعف عضلانی این قسمت از مثانه یا افزایش بیش از حد فشار داخل مثانه به دلیل مثانه عصبی یا انسداد خروجی مثانه یا … ممکن است ادرار از مثانه به درون حالب ها (و در موارد شدیدتر حتی تا کلیه ها) برگشت نماید.

برگشت ادراری

علایم برگشت ادرار در کودکان

-عفونت ادراری

در نیمی از کودکان مبتلا به عفونت ادراری و به ویژه دختر ها (پس از 6 ماهگی) برگشت ادرار دیده می شود. (در سن کمتر از شش ماهگی در صورت برگشت ادرار عفونی، شواهد عفونت منتشر در بدن و آسیب به عملکرد کلیه ها شایع تر است و این وضعیت به ویژه در پسر بچه های با دریچه مجرای خلفی ادراری بیشتر دیده می شود) عفونت ادراری ممکن است با یا بدون تب و شاید در همراهی با تهوع واستفراغ، اسهال یا یبوست و درد مبهم شکمی باشد.

-اختلال در ادرار کردن

که به صورت زور زدن حین ادرار کردن، قطع و وصل شدن جریان ادرار، قیچی کردن پاها، بیقراری حین ادرار کردن، شب ادراری (پس از آموزش کنترل ادرار) و … می باشد.

تشخیص برگشت ادرار 

در تشخیص علت برگشت ادرار در کودکان و یا مسیر و عوارض بیماری یاد شده ممکن است از روش های تشخیصی متنوعی بر اساس شرح حال اخذ شده و معاینه بالینی در هر مورد و روش های تصویربرداری یا آزمایشگاهی قبلی آن مورد، کمک گرفته شود. برخی از این روش ها عبارتند از: آزمایش کشت و کامل ادرار، عکس رنگی مثانه، عکس رنگی کلیه ها، سونوگرافی، اسکن هسته ای مثانه، اسکن هسته ای کلیه ها، بررسی داخل مثانه و مجرا با دوربین، نوار مثانه و ….

درمان برگشت ادرار در کودکان

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادراری در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده و کلیه های آنها در اثر برگشت ادراری آسیب ندیده باشند).

در پسر بچه هایی که برگشت ادراری آنها به دلیل دریچه خلفی مجرا باشد، با انجام جراحی برای از بین بردن دریچه، مشکل آنها برطرف می شود. در مواردی که شدت برگشت ادرار در کودکان بالاست یا با گذشت زمان بیشتر می شود و نیز در مواردی که آسیب کلیه ها در اثر برگشت ادراری بیشتر می شود یا در مواردی که استریل نگه داشتن ادرار مقدور نیست و علی رغم مصرف آنتی بیوتیک، عفونت ادراری عود می کند و به ویژه در دختر هایی که بعد از سن پنج سالگی برگشت ادراری آنها باقیست، درمان جراحی پیشنهاد می شود.

درمان برگشت ادرار در کودکان

آشنایی با علت و دوره ی بی اختیاری ادراری، به کاهش تأثیرات روانی منفی حوادث ادراری کمک می کند. پزشکان از والدین سؤال می پرسند که کودک تا چه حد تحت تأثیر بی اختیاری ادراری قرار گرفته است، زیرا این موضوع می تواند بر تصمیم گیری در مورد درمان تأثیر بگذارد. درمان بی اختیاری ادراری بستگی به علت آن دارد. برای مثال، عفونت معمولاً با آنتی بیوتیک درمان می شود.

کودکانی با مشکلات مادرزادی یا ناهنجاری های جسمی، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. برای درمان مشکل بی اختیاری ادراری، بسته به این که در شب اتفاق می افتد یا در روز، اقدامات خاصی می توان انجام داد.

بی اختیاری اداری شبانه (شب ادراری)

مؤترین راهکار طولانی مدت، استفاده از هشدار خیس شدن رختخواب یا آلارم شب ادراری است. با وجود اینکه این روش زمان بر است، اما وقتی که کودکان برای پایان دادن به شب ادراری تشویق شوند و خانواده ها با جدیت برنامه را دنبال کنند، میزان موفقیت آن 70% خواهد بود. برطرف شدن کامل علائم، پس از 4 ماه استفاده ی شبانه از این آلارم اتفاق می افتد. تنبیه کودکان برای خیس کردن رختخواب واقعاً کارساز نیست. این روش فقط عزت نفس کودک را پایین می آورد. قرص های خوراکی مانند دسموپرسین  و ایمی پر امین می توانند تعداد دفعات خیس کردن رختخواب را کاهش دهند.

گرچه با قطع دارو ها در اکثر کودکان، دوباره خیس کردن رختخواب اتفاق می افتد. والدین و کودکان باید از این احتمال آگاه باشند و اگر دوباره شب ادراری شروع شد، کودکان را تخریب شخصیتی نکنند. در حال حاضر، داروی ایمی پر امین به ندرت تجویز می شود، زیرا در موارد بسیار اندک می تواند موجب مرگ ناگهانی شود.

بی اختیاری ادرار در روز

اقدامات کلی ممکن است شامل تمرینات مهار ادرار فوری (تقویت اسفنکتر مجرای ادرار) باشد.

✔️ به تدریج طولانی کردن فاصله زمانی های رفتن به دستشویی (اگر فکر می کنید که کودک عضله مثانه ی ضعیفی دارد یا تخلیه ناکارآمد دارد)

✔️ تغییر رفتار (برای مثال، به تأخیر انداختن ادرار) از طریق تقویت مثبت رفتار و برنامه ریزی برای ادرار کردن

✔️ یادآوری زمان ادرار کردن به کودکان با ساعت زنگ دار یا آلارم تلفن همراه

✔️ انجام روش هایی که مانع از نگه داشتن ادرار در واژن می شوند (برای مثال، نشستن رو به عقب در توالت یا با زانو های با فاصله)

✔️ به کودکان نحوه تمرینات کنترل عضلات کف لگن (پیشابراه، واژن، مثانه و مقعد) و عضلات شکم را برای هماهنگی عضلات دستگاه ادراری آموزش دهید.

بی اختیاری ادرار در روز

برای آموزش تمرینات مهار ادرار فوری، به کودکان بگویید به محض اینکه احساس نیاز فوری به ادرار کردن پیدا می کنند، به دستشویی بروند و زمانی که در دستشویی هستند، از آنها بخواهید که تا جایی که می توانند ادرار خود را نگه دارند. وقتی که دیگر قادر به نگه داشتن ادرار خود نباشند، آنها باید شروع به ادرار کردن کنند اما هر چند ثانیه یک بار ادرار کردن را متوقف کنند و سپس دوباره آن را شروع کنند. این تمرین، عضله اسفنکتر مجرای  ادراری را تقویت می کند و به کودکان این اعتماد به نفس را می دهد که پیش از بروز حادثه ادراری ناخواسته، به دستشویی بروند.

این تمرین پس از معاینه کودک توسط پزشک، باید به او آموزش داده شود. دختربچه هایی که به چسبندگی لابیا دچار هستند، باید از کرم های حاوی استروژن استفاده کنند. اگر مشکل مربوط به اسپاسم مثانه باشد، دارو هایی مانند اُکسی بوتینین و تولترودین می توانند به درمان کمک کنند.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فلوشیپ فوق تخصصی درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی  

عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران ، عضو انجمن ارولوژی اروپا ، امریکا و آسیا

3.7/5 - (14 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کنند.با توجه به تعداد زیاد سوالات پاسخ شما تا 4 روز کاری به صورت پیامک اطلاع رسانی خواهد شد  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر سحر دوشنبه ۱۷ آذر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 248 مشاهده پرسش
    دخترم یک سالش برگشت ادرار یه سمت کلیه داره . اسکن کلیه انجام داده خداروشکر کلیه هاش سالم بوده .با توجه به اینکه تحت نظر دکتر اما با مصرف داروی انتی بیوتیک هنوز عفونت در ادارش دیده شده . وبه دارو حساسیتی نشون داده . لطفا راهنماییم کنین توروخدا بگین چه دارویی با توجه به سنش که یک سالش براش خطری نداشته باش مصرف کنه که برگشت ادرارش خوب بشه؟ توروخدا لطف کنین ج منو بدین آقای دکتر. به اینستای شما هم پیام دادم ولی پیام اومده که شما نمی توانید پیام مرا بخوانید. من شهرستان هستم دسترسی ندارم به دکتر . توروخدا ج بدین
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۱۷ آذر ۹۹( 3 سال پیش)
      از شربت سفکسیم استفاده شود. سر فرصت با مدارک کامل مراجعه کنید تا بررسی کنم
  • تصویر کاربر ترکاشوند یکشنبه ۹ آذر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 271 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت اقای دکتر
    من 21 سالم هست
    از 4 سال پیش داخل ادرارم خون میدیدم
    3 سال پیگیری کردم ولی هیچکس تشخیص نمیداد از چیه و همچنین سوزش ادرار داشتم
    تا پارسال خرداد ک رفتم پیش ی دکتر و عمل انجام دادم
    ی مدتی خوب بود ولی خب سوزش ادرار همچنان داشتم ولی خون نمیدیدم
    جدیدا سوزش ادرارم بیشتر شده و فشار ادرارم کم جوری ک هس میکنم مثانه به زور درحال تخلیه هست
    میخواستم دلیل این اتفاق رو بدون و بدون آیا دوباره تنگی مجرای ادرارم تشدید شده؟!
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۹ آذر ۹۹( 3 سال پیش)
      چه عملی انجام شده بود ؟ اطلاعات کاملتر بفرستید ، عکس مدارک بفرستید
  • تصویر کاربر طاها جمعه ۷ آذر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 265 مشاهده پرسش
    باسلام پسری ۳سال و۱۰ماهه دارام که باروش حلقه ختنه شده دردوماهگی.بعداز پوشک گرفتن تقریبا دوسال هست می بینم ادرارش سربالا ونازک است به طوری که گاهی ادرار به موهاش می خوره وکلی از کاشی های دستشویی به سمت بالا پاشیده می شود ولی هیچ گاه درد وسوزش نداشته یانگفته وشب ادراری نداره فکرمی کنم مجرای ادرارش تنگ باشه چکاب دوسالگی کلیش رو سونو کردن هیچ مشکلی نداشت .الان باتوجه به شراط کرونا می ترسم دکتر ببرم وعمل کنم .می خواستم ببینم می شه فعلا به تعویق انداخت تابهبود شراط کرونا؟ از طرفی می ترسم برای مثانه وکلیه مشکل ایجاد شود لطفا راهنمایی بفرمایید چه کارکنم.؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۷ آذر ۹۹( 3 سال پیش)
      بهتره که معاینه بشه از نظر تنگی مجرای ادراری. اگر ادرار خوب تخلیه نشه شاید به کلیه ش به مرور آسیب وارد شه
  • تصویر کاربر محمد پنجشنبه ۲۲ آبان ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 252 مشاهده پرسش
    سلام دختر من دچار عفونت ادراری شده بود که علتش التهاب کلیه و برگشت ادرار سدید هستش و دکتر براش آنتی بیوتیک روزانه ۵ سی سی تجویز کرده کتاسفانه من یک وعده رو فراومش کردم به دخترم دارو بدم ممکنه براش مشکی پیش بیاد و دوباره عفونت عود کنه ؟!
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۲۲ آبان ۹۹( 3 سال پیش)
      نه یک وعده مشکلی ایجاد نمیکنه
  • تصویر کاربر محمد چهارشنبه ۲۱ آبان ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 351 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت شما.
    بنده ۳۰ ساله هستم. بیست روز پیش عمل بسته تنگی مجرای ادراری خلفی بطول نیم سانت شدم - پزشکم گفته یا باید مرتب به خودم سوند شماره ۱۸ بزنم یا یورتروپلاستی end to end شوم و تنگی کاملا قطع و برداشته شود- جسارتا خواستم بدونم:
    - زدن مرتب سوند نلاتون باعث تنگی جدید و آسیب به مجرا نمی شود؟
    - عوارض یورتروپلاستی end to end چی هست؟
    با تشکر از بزرگواریتون
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی سه شنبه ۲۰ آبان ۹۹( 3 سال پیش)
      سوند زدن ، احتمال عود مجدد داره. یورتروپلاستی یعنی مجرا باز میشه قطعه ی تنگی برداشته میشه و دو سر مجرا به هم پیوند زده میشه
    2. تصویر کاربر محمد سه شنبه ۲۰ آبان ۹۹( 3 سال پیش)
      عذر میخوام سوند باعث آسیب به قسمت های سالم مجرا نمی شود؟؟؟
      عوارض این جراحی چی هست؟
      مرسی
    3. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۲۱ آبان ۹۹( 3 سال پیش)
      میتونه اسیب بزنه. بی اختیاری اختلال نعوظ عود
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر کاردان چهارشنبه ۲۱ آبان ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 694 مشاهده پرسش
    پسرم دوماه ونیمشه یک ماهه ختنه شده الان یک هفته س متوجه شدم هنگام ادرار مقداری زور میزنه اما گریه نمیکنه قرمز هم نمیشه ازمایش ادرار وکشت ادرارش هم خوب بود سونو از کلیه ومثانه هم شد طبیعی بود دکتر اطفال گفت طبیعیه یکم زور بزنه اما من وسواس فکری گرفتم ونگرانم ادرارش هم قطره قطره نمیاد ویه تیکه و فشار هم داره و درطول روز 6 الی ده بار ادرار میکنه
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۲۱ آبان ۹۹( 3 سال پیش)
      اگر فشار ادرار خوبه مشکلی نیست
  • تصویر کاربر صدرا شنبه ۱۹ مهر ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 246 مشاهده پرسش
    پسر بچه ام ۸ ماهه هست و خیلی گریه می کند و پاهای خود را به هم می زند و زمانی که پوشک رو باز می کنیم،ادرار می کند اما یه ذره از ادرار بیرون آمده و سپس قطع می شود و سپس یه کم ادرار و بازم قطع می شود.دلیلش چه چیزی می تونه باشه و چه داروهایی بهش بدیم؟البته یه پسر دیگه ام که ۶ سالشه قبلا برگشت ادراری به همین شکل رو داشته است؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۱۹ مهر ۹۹( 4 سال پیش)
      ازمایش ادرار و سونوگرافی انجام شود
  • تصویر کاربر محمد پنجشنبه ۱۷ مهر ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 277 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت شما
    من آقای ۳۰ ساله هستم که سابقه جراحی تنگی مجرای ادراری دارم.
    حدود دو هفته هست که صبح زود از خواب بلند میشم برای ادرار، ادرارم باریک و مثانه درد میشم اما در طول روز و شب این مشکل را ندارم ممنون میشم کمکم کنید
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۱۶ مهر ۹۹( 4 سال پیش)
      اگر در طول روز مشکلی ندارید مهم نیست. اگر در طول روز دچار باریک شدن ادرار شدید باید بررسی شود و سیستوسکوپی شود
    2. تصویر کاربر محمد چهارشنبه ۱۶ مهر ۹۹( 4 سال پیش)
      ممنون از لطف بیکرانتون
      بنظر شما تست یوروفلومتری انجام بدم نشون میده که عود کرده؟؟؟ و اینکه سرعت نرمال ادرار چقدر است
    3. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۷ مهر ۹۹( 4 سال پیش)
      میتونین RUG انجام بدین
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر مرتضی جمعه ۱۱ مهر ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 273 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت شما
    جسارتا من ۳۱ سال سن دارم و دو سال پیش جراحی باز تنگی مجرای ادراری end to end داشتم اما عود کرده و گفتین باید سیستوسکوپی شم. سوال بنده از حضورتان این است آیا راه دیگری وجود دارد که دائمی خوب بشم؟؟؟ ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۱۱ مهر ۹۹( 4 سال پیش)
      راه قطعی درمان تنگی جراحی باز است که انجام دادید. ولی ماهیت این بیماری به این صورت است که ممکنه عود کنه
    2. تصویر کاربر مرتضی جمعه ۱۱ مهر ۹۹( 4 سال پیش)
      عمل یورتروپلاستی با مخاط دهان را پیشنهاد نمیدین؟؟؟؟
    3. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۱۱ مهر ۹۹( 4 سال پیش)
      اگر تنگی مجرای قدامی باشد ، میتوان از ان استفاده کرد. با توجه به end to end بودن ، احتمالا تنگی شما مجرای خلفی هست که در ان کاربرد ندارد
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر محمود چهارشنبه ۹ مهر ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 222 مشاهده پرسش
    باعرض معذرت من مجرای ادرارم دو سوراخ داره وفشار ادارم پایینه میخاستم ببینم پیگیری نیاز داره
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۹ مهر ۹۹( 4 سال پیش)
      اگر دو سوراخ وجود دلرد و فشارش پایین است نیاز به بررسی بیشتر داره. جهت ویزیت حضوری با تلفن ۰۲۱۲۲۶۴۲۷۴۴ تماس بگیرید
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

پنج شنبه (مطب نیکان)

09:00 - 14:00

جستجو

حالب

+54 مطلب

پرسش از دکتر