فریز کردن زگیل تناسلی یا کرایوتراپی روشی است که برای درمان زگیل های تناسلی به کار می رود. در روش کرایو به کمک سرد کردن، از انتشار زگیل تناسلی جلوگیری می شود.

زگیل تناسلی  زائدهای صورتی یا قرمز رنگی هستند که در اطراف الت جنسی پدیدار می شوند. زگیل تناسلی ممکن است در اطراف مقعد، ناحیه ی شرمگاهی، درون واژن و یا حتی دهان ظاهر شود. زگیل های تناسلی اغلب به صورت خوشه های 3-4 تایی وجود دارند. آنها ممکن است به سرعت رشد کرده و منتشر شوند. زگیل های تناسلی معمولا بدون درد هستند، اما بعضی اوقات ممکن است سبب ایجاد درد خفیف، خارش و خون ریزی شوند.

متأسفانه پس از آلودگی به زگیل تناسلی، درمان قطعی برای آن وجود ندارد ولی به خاطر خطر بالای آلوده کنندگی آن و گسترش زگیل به دیگر نقاط بدن و یا شریک جنسی، حتما می بایست آن را درمان کرد.

اما چگونه؟ 🤔

درمان زگیل تناسلی بستگی به نوع آنها، محل و اندازه ی زگیل ها دارد. اگر زگیل ها به اندازه ای کوچک باشند که با چشم دیده نشوند و رنگ آن ها همرنگ پوست باشد، آنها نیازی به درمان ندارند، زیرا با گذشت زمان از بین میروند.

اگر زگیل ها بزرگتر باشند یا سبب برجستگی و خارش شوند، چه یک خوشه باشد یا حتی به صورت تک زگیل باشد، شما میتوانید آنها را با کارهای موضعی، تخریب آن ها یا جراحی از بین ببرید.

روش های مختلفی برای درمان زگیل تناسلی مردان و زنان پیشنهاد می شود که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند.

از جمله اینکه:

در روش جراحی زگیل تناسلی به خاطر متعدد بودن ویروس و امکان عود مجدد آن در جاهای دیگر حین جراحی، و نیز به خاطر بدشکل کردن ناحیه تناسلی توصیه نمی شود.

برخی نیز استفاده از دارو را پیشنهاد می دهند. محلول هایی مانند: پروفیلین و اسید سالیسیلیک از جمله درمان های دارویی محسوب می شوند. اما باید توجه داشت که این نوع درمانها طولانی مدت هستند و نتیجه بهبودی نیز مشخص نیست!

پودوفیلین و پودوفیلوکس چیست؟

پودوفیلین یک رزین گیاهی است که بافت زگیل تناسلی را از بین می برد. این محلول باید توسط پزشک اعمال شود. پودوفیلوکس حاوی همان ترکیب فعال است؛ اما می تواند به صورت ایمن در خانه توسط فرد اعمال شود.

احتمال دارد اولین دفعه اعمال پودوفیلوکس را پزشک انجام دهد و سپس اقداماتی احتیاطی را جهت جلوگیری از تحریک پوست اطراف زگیل به بیمار توصیه کند. هیچ گاه نباید پودوفیلوکس را به صورت داخلی اعمال کرد. علاوه بر آن، این دارو نباید در دوران بارداری استفاده شود. عوارض جانبی این دارو می توانند شامل تحریک خفیف پوستی، زخم یا درد شوند.

کرایو چیست؟

برخی پزشکان ارولوژی لیزر زگیل تناسلی را به روش فریز کردن زگیل ترجیح می دهند. اما از نظر بنده از هزینه های بالای لیزر که بگذریم، امکان انتشار ویروس از طریق دود ناشی از لیزر در ناحیه تناسلی و انتقال آن به پزشک و دیگر افراد وجود دارد.

پس چه باید کرد؟

.

.

امروزه کرایو زگیل تناسلی به عنوان یک روش بسیار مؤثر، کم هزینه و با اثر درمانی بسیار بالا جهت درمان زگیل تناسلی در زنان و مردان توصیه می شود. در این روش اغلب در یک جلسه با استفاده از پروب کرایو و با استفاده از تکنیک سرمادرمانی و ایجاد انجماد توسط گاز نیتروژن، زگیل را درمان می کنیم. تاول خفیف و درد مختصر محل در شروع درمان وجود دارد که به تدریج از بین می رود.

در فیلم زیر عمل کرایو زگیل تناسلی در آقایی جوان را مشاهده می کنید. ایشان تا مدت ها فکر می کردند که گوشت اضافه بر روی ناحیه تناسلی خود دارند!

فریز زگیل تناسلی چیست؟

در گذشته از مواد سردکننده برای کریوتراپی یا فریز زگیل تناسلی استفاده می شد. مواد سردکننده ای مانند مخلوط یخ و نمک با دمای 20- ، یخ خشک با دمای 80- و نیتروژن مایع با دمای 196- ، که نیتروژن مایع معمولا برای درمان زگیل تناسلی آقایان استفاده میشد.

در کریوتراپی زگیل های تناسلی با فریز شدن توسط مواد سردکننده که معمولا نیتروژن مایع است، از بین میروند. اگر زگیل ها بزرگ باشند، معمولا توسط یک تیغ کوچک از بین میروند، و نیتروژن مایع توسط یک سواپ کتان روی آن قرار داده میشود، یا میتواند در نواحی اطراف زگیل اسپری شود تا بافت آن فریز شود. این فرآیند میتواند کمی دردناک باشد.

بر اساس اندازه و سختی زگیل، درمان ممکن است 1 تا 4 جلسه طول بکشد. بین هر جلسه درمان، 1 تا 3 هفته زمان لازم است، که این کار با نظر پزشک انجام میشود. تقریبا 85% ناحیه بعد از 3 بار درمان پاک میشود. در طی هر بار درمان، زگیل ها فریز شده و سپس ذوب میشوند تا بهترین نتایج رقم بخورند.

در کرایوتراپی چه اتفاقی می افتد؟

✅ انتقال گرما

کریوتراپی شامل از بین بردن زگیل ها به وسیله ی فریز کردن است، اما در واقع منتقل شدن گرما برای آسیب دیدن زگیل ها لازم است. نیتروژن مایعی که توسط پزشکان استفاده میشود، دمای پایینی حدود 196- دارد. این به این معناست که هر چیزی در معرض این نیتروژن مایع قرار بگیرد باعث جوشیدن آن میشود.

در مرحله ی اول نیتروژن مایع را در تماس با زگیل قرار میدهند، گرمای بدن فرد به مایع منتقل میشود. این موضوع باعث جوشیدن سریع نیتروژن میشود. با فرستادن ممتد سرمای فریز کننده به بافت زگیل، جریان ممتدی به بافت زگیل منتقل میشود.

✅ مرگ سلولی

در این فرآیند سلول های زگیل بعد از تماس با نیتروژن مایع که دمای به شدت پایینی دارد، فریز میشوند. نیتروژن مایع تا عمق زگیل نفوذ میکند، تا تمام بافت زگیل فریز شود. آسیب اصلی در طی منجمد شدن اتفاق می افتد.

تمام سلول ها، زمانی که فریز میشوند، وجود نیتروژن مایع باعث شکل گیری فرم کریستال میشود، در نهایت یکی از صدمات بزرگ به دیواره ی سلول ها وارد میشود. این آسیب در اثر خنک شدن بدتر هم میشوند. مرگ سلولی در طی فریز شدن و خنک شدن اتفاق می افتد.

✅ التهاب

یکی از پاسخ های طبیعی به مرگ سلولی التهاب میباشد. این فرآیند به تکمیل مرگ کامل بافت زگیل کمک میکند. به دلیل این التهاب، سلول های زگیل میمیرند و بافت آنها ریزش میکند و قسمت های ویروسی از بین میروند.

آیا فریز زگیل محدودیت دارد؟

این نوع درمان معمولا برای درمان زگیل های کوچک استفاده میشود، به خصوص زگیل های کوچک نزدیک به اندام جنسی خانم ها و نزدیک به ریشه ی آلت تناسلی آقایان. این روش برای استفاده در طی بارداری، هیچ محدودیتی ندارد.

کریوتراپی برای افراد دیابتی و کسانی که کریوگلوبولینمیا دارند، باید با احتیاط استفاده شود. برای زگیل های واژنی کریوپروب توصیه نمیشود. کریوتراپی برای پوست های خشک و مرطوب مناسب تر و موثرتر است.

در روش فریز کردن زگیل امکان آلودگی ناشی از دود لیزر که ذکر شد، وجود ندارد و اینجانب به عنوان روش ارجح آن را جهت درمان زگیل های تناسلی در مطب استفاده می کنم که با نتایج بسیار عالی همراه می باشد.

مدت زمان بهبودی زگیل تناسلی از 1 تا 3 هفته عموماً طول می کشد. پس به بیماران عزیز توصیه می کنم که تا قبل از درمان کامل زگیل تناسلی، از هر گونه رابطه جنسی پرهیز کنند.

بعد از درمان زگیل تناسلی

بنابر تعداد و محل زگیل های از بین رفته، دوره ی بهبودی بین 1 تا 3 هفته مختلف است. معمولا زگیل ها بعد از 2 هفته بدون جای زخم قابل مشاهده یا جای زخم خیلی کوچک التیام می یابند. موارد زیر ممکن است بعد از درمان اتفاق بیافتند:

✔ تب

✔ خونریزی در محل از بین بردن زگیل ها

✔ تنش عصبی، که مانند رگه های قرمز در طی بهبودی بروز می یابند. این ممکن است بعد از چند بار فریز کردن و خنک شدن اتفاق  بیافتد.

✔ به وجود آمدن تاول، که ممکن است با ترشح مایع همراه شود. این مایع باید به سرعت پاک شود تا از منتشر شدن ویروس جلوگیری شود.

✔ ترشحات زرد که بوی بدی دارند. این ممکن است حاصل از عفونت باشد و باید سریعا به پزشک اطلاع داده شود.

✔ درد در ناحیه تحت تاثیر

❗ توصیه میشود در طی درمان از رابطه ی جنسی اجتناب کنید تا احیای ناحیه زیادی طول نکشد و شما دردی را متحمل نشوید.

نکاتی دیگر در مورد فریز کردن زگیل تناسلی که خانم ها باید بدانند:

☑ ترشحات آبکی واژن ممکن است 1 تا 3 هفته بعد از درمان وجود داشته باشند.

☑ ممکن است درد و خونریزی ادامه دار تجربه شود.

☑ باید به جای تامپون برای 2 تا 3 هفته از نوار بهداشتی استفاده شود.

☑ تا بهبود کامل ناحیه ی درمان شده باید از رابطه ی جنسی اجتناب شود.

☑ ممکن است در صورتی که درمان کاملا موثر نبوده باشد، زگیل های راجعه به وجود بیایند.

این درمان برای زگیل های نواحی زیر مناسب است:

✔ واژن

✔ لبه های واژن

✔ آلت تناسلی

✔ کیسه ی بیضه

✔ مقعد

توجه توجه:

2 تا 4 هفته بعد از درمان، زگیل های کوچک از بین میروند. این درمان به ندرت باعث ایجاد زخم میشود. این درمان عفونت HPV را از بین نمی برد. استفاده از درمان های دیگر در کنار کریوتراپی میتواند باعث جلوگیری از ایجاد جای زخم شود. معمولا بعد از درمان تا ماه ها یا سال ها ممکن است زگیل های تناسلی به وجود بیاید و برگشت کنند.

آیا فریز کردن زگیل تناسلی خطرناک است؟

همانند دیگر درمان ها، این درمان نیز باخطرات و عوارضی ممکن است همراه باشد، از جمله:

✔ به جا ماندن جای زخم، بعد از درمان

✔ آسیب عصبی

✔ عفونت

✔ تاول زخمی

✔ سیاه شدن

✔ تکه تکه شدن ناحیه درمان شده

✔ تورم

✔ درد

✔ ترشحات از ناحیه

✔ احساس گرما یا احساس درد در صورت لمس محل درمان شده، که وابسته با ناحیه ی درمان شده و تعداد دفعات چرخه ی فریز و خنک شدن است.

توصیه دکتر کرمی

✅ لمس کردن یا خارش زگیل ها میتواند باعث انتشار آنها به دیگر نواحی بدن شود.

✅ در هنگامی که برای زگیل های تناسلی درمان میشوید، باید از رابطه ی جنسی اجتناب کنید.

✅ برای جلوگیری از انتشار ویروس HPV خانم ها باید به طور منظم پاپ اسمیر دهند.

✅ به شریک جنسی خود بگویید که تحت درمان زگیل تناسلی هستید و از او بخواهید تا درمان کامل شما صبر کند.

✅ واکسن HPV در طی سنین 9 تا 26 سال استفاده میشود. این باعث جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی میشود. در مورد استفاده از واکسن از معالج خود بپرسید.

دکتر حسین کرمی پروفسور اورولوژی در تهران، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی