توصیه های بهداشتی جهت جلوگیری از ابتلا به سنگ کلیه

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

احتمالا می ‌دانید که غلیظ شدن ادرار سبب ته‌ نشینی و رسوب ترکیبات موجود در آن و در نتیجه تشکیل سنگ کلیه می ‌شود.این سنگ ‌ها در این عضو حساس، متشکل از مواد آلی‌ هستند و گاهی مواقع در اندازه‌های مختلف به کوچکی یا بزرگی یک قلوه سنگ یافت می‌ شوند.همان طور که اشاره شد، حجم کم ادرار مهم‌ ترین عامل خطر برای تشکیل سنگ‌ های ادراری شناخته شده است.

سنگ ‌های کلسیمی، شایع ‌ترین نوع آن ها هستند زیرا دفع کلسیم در این موارد افزایش می ‌یابد:

  • هیپوتیروئیدیسم(کم ‌کاری تیروئید)
  • پس از مصرف مقدار زیاد ویتامین D
  • در طی عدم تحرک برای طولانی مدت
  • استئوپروز(پوکی استخوان)
  • بعد از مصرف مقدار زیاد کلسیم.

از سوی دیگر، کاهش جذب آب به وسیله روده در اثر اسهال یا از دست رفتن آب به صورت تعریق در مناطق گرمسیر نیز در ایجاد این نوع سنگ‌ ها موثر شناخته شده‌اند.اما عارضه آن، درد شدیدی است که در اثر جا به جایی سنگ ایجاد می ‌شود.

توصیه‌ های تغذیه‌ ای که مبتلایان به سنگ کلیه باید به آن توجه کنند، آن است که مقدار زیادی مایعات دریافت کنند که به این ترتیب ادرار رقیق خواهد شد و در بعضی موارد با تغییر اسیدیته ادرار از رسوب سنگ می‌ توان جلوگیری کرد.

و اما توصیه‌ های 14 گانه جلوگیری از ابتلا به سنگ کلیه

  • مبتلایان باید دریافت مایعات را به بیش از 3 تا 4 لیتر در شبانه روز افزایش دهند. این کار موجب افزایش حجم ادرار و کاهش غلظت مواد تشکیل دهنده سنگ می ‌شود. افرادی که کلیه ‌های سنگ ‌ساز دارند باید حداقل 2 لیتر در طی روز مایعات مصرف کنند.
  • هرگز خود را به مرحله احساس تشنگی نرسانید زیرا بروز این حس نشان از حداقل 2 درصد کاهش آب بدن است.
  • در مورد سنگ‌ های کلسیمی، از غذاهای غنی از کلسیم و ویتامینD پرهیز و در محدوده توصیه شده(2 لیوان شیر یا ماست، یا 30 گرم پنیر) دریافت شود.
  • در مورد سنگ ‌های فسفات کلسیم و سنگ ‌های فسفات آمونیوم و منیزیم، باید PH ادرار را اسیدی کرد.
  • در مورد سنگ ‌های اگزالات کلسیمی باید از مصرف غذاهای غنی از اگزالات(آلبالو، آلو، کشمش، تمشک، ریواس، جوانه گندم، گوجه فرنگی، چغندر، کرفس، بادمجان، تره فرنگی، جعفری، اسفناج، شکلات، بادام زمینی، فلفل سبز،‌هویج، قهوه فوری و چای) خودداری شود.

 

 

  • در مورد سنگ ‌های سیستئینی هم PH ادرار باید قلیایی شود.
  • در مورد سنگ‌ های اسید اوریکی، پورین رژیم غذایی را باید کاهش داد و PH ادرار را هم قلیایی کرد.
  • کاهش مصرف پروتئین حیوانی نیز لازم است. این پروتئین‌ها مقدار کلسیم، اگزالات و اسید اوریک را افزایش می ‌دهند.
  • در افرادی که مستعد تشکیل سنگ هستند، دفع ادراری کلسیم کاهش می ‌یابد. رژیم غذایی حاوی چربی و نمک زیاد و میزان کم فیبر خطر تشکیل سنگ ‌های کلیوی را بالا می ‌برد. پس این افراد باید فیبر غذای شان را افزایش دهند.
  • کاهش دریافت کافئین نیز توصیه دیگری به این بیماران است. دریافت زیاد مواد غذایی کافئین دار، دفع ادراری کلسیم را افزایش داده و شانس تشکیل سنگ را بیشتر می‌ کند. احتمال تشکیل سنگ در افرادی که الکل مصرف می‌ کنند نیز بالاست.

 

سنگ کلیه و سوالات شایع‌ آن

 

  • از آنجایی که ویتامین C نیز می ‌تواند به اگزالات تبدیل شود به نظر می‌ رسد که دریافت بالای ویتامین C احتمال تشکیل سنگ کلیه را افزایش می ‌دهد. با وجود این، معمولاً میزان اگزالات ادرار افزایش نمی یابد مگر این که دوز ویتامین C دریافتی از 6 گرم در روز تجاوز کند که این امر هم در افراد معدودی دیده شده است. در افراد مستعد تشکیل سنگ که مقادیر بالای ویتامین C دریافت می ‌کنند، مکمل یاری با ویتامین B6 و منیزیم می‌ تواند خطر افزایش اگزالات در ادرار را کاهش دهد.
  • جالب است بدانید که ویتامین B6 برای شکستن اگزالات مورد نیاز است و در افرادی که میزان اگزالات ادرار آن ها بالاست، احتمال تشکیل سنگ را کم می‌ کند. از منابع غذایی این ماده مغذی می‌ توان به موز، سیب زمینی، عدس و اسفناج اشاره کرد.

 

 

  • غذاهایی که PH ادرار را اسیدی می‌ کنند عبارتند از انواع گوشت قرمز و سفید، پنیر، تخم مرغ، نان و غلات، ذرت و عدس، آلو، گوجه، آب آلو و گوجه. اما غذاهایی که PH ادرار را قلیایی می ‌کنند شامل شیر و فرآورده‌های آن به جز پنیر، تمام سبزی ‌ها به غیر از ذرت و عدس و تمام میوه‌ها به استثنای آلو و گوجه سبزند.
    کره، عسل، روغن، شکر، چای، قهوه و خامه نیز جزو غذاهای خنثی به حساب می ‌آیند.
  • ماءالشعیر نیز می ‌تواند برای کسانی که سنگ ‌هایی از جنس اگزالات کلسیم دارند، مفید واقع شود. البته باید چند روزی پشت سر هم مصرف شود. اگر اثر نکرد، دیگر ادامه مصرفش فایده‌ای ندارد چون تأثیر ماءالشعیر کوتاه مدت است.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی

3.9/5 - (23 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کنند.با توجه به تعداد زیاد سوالات پاسخ شما تا 4 روز کاری به صورت پیامک اطلاع رسانی خواهد شد  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر SEPAHAN جمعه ۱۹ آبان ۲( 10 ماه پیش) تعداد بازدید: 99 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر وقتتون بخیر

    آقا من ۴تاسنگ کلیه در دوتاکلیه م دارم ۵و۴ و۳و۲ونیم میلی هستن دکتر برام قرص های هیدروکلروتیازید روزی نصف و ویتامین ب۶ تجویز کردند شنیدم که هیدروکلروتیازید مشکلات جنسی بوجود میاره وبه همین دلیل دوست ندارم مصرفش کنم حالا پیشنهاد شما در این مورد چیه ؟
    مصرفش نکنم مشکلی داره؟
    ویتامین ب۶هاراچطور؟
    کلا شما چه دارویی پیشنهاد میدید؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۱۸ آبان ۲( 10 ماه پیش)
      مصرف کوتاه مدت مشکل جنسی ایجاد نخواهد کرد
    2. تصویر کاربر SEPAHAN جمعه ۱۹ آبان ۲( 10 ماه پیش)
      برلی مدت ۶ماه روزی نصفی بهم تجویز کردند ۶ماه بخورم مشکل جنسی نمیاره؟

      شما پیشنهاد دیگه ای ندارید که این قرصو نخوام بخورم؟
    3. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۱۹ آبان ۲( 10 ماه پیش)
      به نظرم تاثیری در دفع سنگ به صورت چشمگیر نخواهد داشت
    4. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۱۹ آبان ۲( 10 ماه پیش)
      مصرف مایعات بیشتری داشته باشید
    5. نمایش سایر 3 پاسخ
  • تصویر کاربر Mahak یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 149 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکترمن سنگ کلیه دارم که۶ میلیمتر وباخودتون که صحبت کردم فرمودید که آب زیادبخوریدتادفع شود.الان من ۳هفتس که درگیرشم و نمیدونم کلا،خوردن چه میوه و چه موادغذایی برام خوب است و چه چیزی مضرلطف میکنیدراهنماییم کنیدوخوردن غذای رستوران وفست فود چطور؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۱۶ اردیبهشت ۲( 1 سال پیش)
      فقط مایعات فراوان روزی ۱۲ لیوان اب و مصرف هندوانه
    2. تصویر کاربر Mahak شنبه ۱۶ اردیبهشت ۲( 1 سال پیش)
      یعنی من منع غذایی گوشت و مرغ ومیوه ولبنیات خشکبار گوجه فرنگی تنقلات کیک وشیرینی ندارم؟لطف میکنید جزیی جوابمو بدید.آقای دکتر من هندونه میخورم و مشکل معده دارم سنگینی میکنه و اذیتم میکنه.
    3. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۲( 1 سال پیش)
      مشکلی در مصرف لبنیات نیست . گوشت قرمز کم بشه . شیرینی جات و مصرف نمک به حداقل برسه . از اجیل دوری کنید
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر علی چهارشنبه ۱۰ آذر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 383 مشاهده پرسش
    سنگکلیه دارم یه دونه ۲۵ میلی یه دونه ۱۰ میلی طبق سیتی وسونو گفتن که سنگ بزرگ راه کلیه به حالب را مسدود کرده وکلیه متورم شده تشخیص دادن که یا باید ججراحی کنن یا سنگ شکن البته گفتن سنگ شکن ۵۰ درصد موفق هست الان دوروزه سنگ شکن‌کرده ولی هیچ دفع نکرده اپراتور سنگ شکن هم از شکستن سنگ راضی نبود حالا باید چیکار کنه در حالیکه هیچ دفع نکرده وادرارش روشنه ایا الان باید جراحی کنه
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۱۰ آذر ۰( 2 سال پیش)
      باید سی تی اسکن انجام بدید و تا میزان سنگ باقی مونده مشخص بشه
  • تصویر کاربر سهراب پنجشنبه ۲ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 400 مشاهده پرسش
    سلام من ۴۳ سالم هست یک سنگ کلیه در قسمت میانی کلیه راست با قطر ۵ mm و یک سنگ در پل فوقانی کلیه چپ با دیامتر 3 mm دارم . حدود یک سال پیش هم یک سنگ با سايز ۵ mm دفع کردم .
    میخواستم در صورت امكان راهنمایی فرمایید
    در حال حاظر سیستون یک دوره مصرف ردم ( صبح ۲ عدد و شب ۲ عدد ) و شربت اورتیکا
    حدود ۲۰ روز
    همچنان درد های خفيف پشتم دارم
    پیشاپیش ممنونم از راهنمایی
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۲ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش)
      سی تی اسکن شکم و لگن انجام شود
  • تصویر کاربر سهیلا سه شنبه ۲۴ فروردین ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 412 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر ببخشید همسر من حدود یک ماه ونیمه که دچار سنگ کلیه در سمت چپ شده بعد از سونو متوجه شدیم ۳ عدد سنگ به اندازه ۴،۵.۶ میلی داره .شبا درد میاد سراغش مایعات زیاد میخوره اما هنوز دفع نشده شیاف دیکلوفناک دکتر تجویز کردن .بنظر شما برای اینکه زودتر از درد راحت بشن بهتره ببرمش سنگ شکن یا خیر ممنون میشم پاسخ بدید .متشکرم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی سه شنبه ۲۴ فروردین ۰( 3 سال پیش)
      سی تی اسکن شکم و لگن انجام شود برحسب نتیجه ی سی تی اسکن اقدام بعدی گفته می شود
  • تصویر کاربر مرتضی دوشنبه ۱ بهمن ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 522 مشاهده پرسش
    سلام من ماه پیش دچار سنگ کلیه شدم که بعد از سنگ شکنی دفع شد و معلوم شد 100 درصد کلسیم اگزلات است.
    دکتر علاوه بر پرهیز غذاهای پروتئینی و حبوبات و... مصرف سه بار در روز سیترات پتاسیم تجویز کردند.
    چند روز پیش آزمایش ادرار و خون دادم. کمی تنبلی تیروئید داشتم و گفتند در لب مرز.( tsh , t4 طبیعی و میزان t3 لب مرز) و آزمایش ادرار کاملا سالم بود.
    حالا بعد از خوردن وعده های غذایی ادرارم خیلی غلیظ میشه. با این که مصرف آب زیاده و توصیه های دکتر را رعایت می کنم.
    آیا مورد نگرانی وجود داره؟ توصیه می فرمایید به دکتر غدد مراجعه کنم یا خیر؟ آیا مصرف 40 عدد تامسولوسین در ماه گذشته روی نتایج تیروئید تاثیر داشته است؟ ممنون.
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۱ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

پنج شنبه (مطب نیکان)

09:00 - 14:00

جستجو

حالب

+54 مطلب

پرسش از دکتر