یکی از علل شایع ناباروری با منشاء زنانه، کم کاری یا تنبلی تخمدان می باشد. در تنبلی تخمدان به علت کم کاری تخمدان ها، تخمک لازم و به بلوغ رسیده که باید با اسپرم مرد ترکیب و باعث بچه داری شود، تولید نمی شود. بدن زنان و تغییرات هورمونی آنها تحت یک نظام هوشمند می باشد.
به این روش که ابتدا در مغز و هیپوفیز قدامی 2 تا ماده به نام FSH وLH ترشح وارد خون و نقش مهمی در باروری و بلوغ تخمک زنانه ایجاد می کنند. به این ترتیب که ابتدا FSH تولید و تخمدان های زن را تحریک کرده و آنها را وادار به تولید تخمک و تربیت و بلوغ آنها می شود. تخمک وقتی رشد و نمو می کنند دو هورمون استروژن و پروژسترون تولید و بستر رحم را آماده کاشته شدن و بارور شدن جنین می کنند.
12-15 روز بعد از پریود که تخمک ها در تخمدان رشد و نمو پیدا کرده اند با دستور مغز و ترشح هورمون LH دستور حرکت به تخمک به طرف رحم جهت ایجاد لقاح با اسپرم مرد داده شده و بستر را کاملاً برای باروری موفق آماده می کند.
به علل زیر اگر این مکانیسم هوشمند از نظم خارج و یا مشکل پیدا کنند باعث تنبلی تخمدان و ناباروری با منشاء زنانه می باشد که به علل آن اشاره می کنم:
از کجا می توان متوجه شد که تخمدان یک زن خوب کار نمی کند؟
شایعترین علامت تنبلی تخمدان نامنظم شدن عادت ماهانه است که باید حتماً بررسی شود و اما علل تنبلی تخمدان ها:
- تخمدان پلی کیستیک که در آن کیست های متعددی جایگزین نسج طبیعی تخمدان می شود.
- چاقی بیش از حد
- به هم خوردن تعادل های هورمونی و افزایش هورمون های تستوسترون در زنان که باعث افزایش موهای صورت و بدن و ضخیم شدن موها می گردد و یا اختلال در عملکرد غده تیروئید شامل پرکاری و کم کاری آن و بیماری دیابت کنترل نشده.
- افزایش سن که به صورت طبیعی باعث افت در هورمون ها و همراه با کاهش شانس باروری زنانه می شود و لذا توصیه می گردد خانم ها زایمان را در سن زیر 40 سال انجام دهند.
- علل ارثی
- مصرف داروهای هورمونی
- استرس های بیش از حد و کنترل نشده
- بیماری های غده فوق کلیه شامل کوشینگ و ...
- تومورهای غده هیپوفیز که باعث اختلال در FSH و LH و پرولاکتین می شود.
تنبلی تخمدان چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشکان بطور معمول تنبلی تخمدان را در زنانی که حداقل دو مورد از این علائم را داشته باشند، تشخیص می‌دهند:
- سطح بالای هورمون مردانه
- پریودهای نامنظم
- وجود کیست در تخمدان
پزشک به منظور تشخیص بهتر و دقیق تنبلی تخمدان ممکن است سوالاتی از بیمار بپرسد. بطور مثال از بیمار در مورد علائمی مانند آکنه، افزایش وزن، رشد موهای زائد سوال کند. پزشک ممکن است است برای بررسی تخمدان ها و رحم، معاینه لگن انجام دهد.
همچنین ممکن است پزشک برای بررسی سطح هورمون های مردانه درخواست آزمایش خون دهد. سونوگرافی هم از روش‌های کمک‌کننده به تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان است. سونوگرافی از امواج فراصوت برای بررسی فولیکول‌های غیرطبیعی و سایر مشکلات تخمدان‌ها و رحم استفاده می کند. زمانیکه تنبلی تخمدان در فرد تشخیص داده شد، پزشک برای درمان آن اقدام می کند.
آیا تنبلی تخمدان درمان دارد؟
بله، درمان بر اساس تشخیص درست و از بین بردن علت آن می باشد که باید به صورت کامل بررسی و آزمایشات هورمونی و سونوگرافی انجام و بعد از شناخت علت اقدام به درمان کرد.
کاهش استرس، تنظیم اختلالات هورمونی با داروهای کنترل کننده، کاهش وزن، انجام ورزش، تنظیم عملکرد غده تیروئید و کنترل قند خون از مواردی است که جهت تنظیم و درمان تنبلی عملکرد تخمدان توصیه می گردد.
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی
اردشیر
شنبه ۹ اسفند ۹۹( 4 سال پیش)
تعداد بازدید: 356
مشاهده پرسش
