بهترین روش تشخیص واریکوسل از روی نشانه های آن

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:
امروزه واریکوسل به عنوان شایعترین علت ناباروری مردان شناخته شده است. مردان زیادی بعلت واریکوسل به مراکز درمانی مختلف مراجعه می کنند و دنبال تشخیص واریکوسل و درمان آن هستند. در این مقاله به بررسی علائم واریکوسل و روش های تشخیص آن می پردازیم.

چگونه بفهمیم واریکوسل داریم؟

  • درد بیضه
  • پر شدگی رگ های آویزان کننده بیضه
  • احساس کیسه کرم در بالای بیضه
  • بی علامتی کامل می تواند از نشانه های واریکوسل باشد.

بزرگ کردن آلت تناسلی

مانور والسالوا واریکوسل چیست؟

بر اساس کتاب های مرجع ارولوژی، تشخیص واریکوسل به صورت قطعی با معاینه می باشد. در روش معاینه توسط پزشک متخصص جراحی کلیه و مجاری ادرار از بیمار خواسته می شود که سرپا در مقابل پزشک ایستاده و بینی خود را گرفته و فشار دهد که به آن مانور والسالوا گفته می شود. همزمان با بالا بردن فشار شکمی، بیضه ها معاینه می شود.

علائم واریکوسل

بر اساس یافته های زیر، واریکوسل به سه درجه خفیف، متوسط و شدید تقسیم می شود.

نوع خفیف

زمانی است که در حالت طبیعی رگ سالم است وقتی بیمار بینی را گرفته و فشار می دهد رگ خراب شده برجسته می شود که به این واریکوسل نوع Ι گفته می شود.

نوع متوسط

در معاینه رگ خراب شده کاملاً گشاد و مشخص است و نیاز به فشار شکمی ندارد ولی اگر بیمار بینی خود را گرفته و فشار دهد برجستگی رگ 2 الی 3 برابر می شود که به آن واریکوسل نوع Π می گویند.

نوع شدید

در این حالت برجستگی رگ های بیضه با نگاه کاملاً مشخص و مثل کیسه پر از کرم در بالای بیضه دیده می شود و در معاینه بالای بیضه پر از رگ های گشاد شده می باشد و اگر بیمار بینی خود را گرفته و فشار دهد چند برابر خواهد شدکه به آن واریکسل گرید Ш می گویند. هزینه عمل جراحی واریکوسل بسته به شدت بیماری و یکطرفه یا دو طرفه بودن آن متفاوت است.

تصاویر واریکوسل

تشخیص واریکوسل توسط خود فرد

آیا تشخیص واریکوسل در خانه امکانپذیر است؟ همچنانکه ذکر کردم تنها روش تشخیص واریکوسل به طور قطعی معاینه توسط انگشتان یک پزشک جراح کلیه و مجاری ادراری می باشد. سونوگرافی در بعضی موارد فقط نقش کمک کننده دارند و بدون انجام معاینه نباید تنها به سونوگرافی اعتماد کرد.

و لذا اینجانب به همه مردان جوان پیشنهاد می کنم که هر از چند گاهی بیضه های خود و رگ های بالا و آویزان کننده بیضه ها را معاینه کنند و در صورت شک به واریکوسل به پزشک جراحی کلیه مراجعه نمایند.

سونوگرافی واریکوسل چگونه است؟

سونوگرافی رنگی داپلر تقریبا در تمامی موارد ابتلا به واریکوسل انجام شده و آزمایش تشخیصی انتخابی می باشد. ورید های متسع و پیچ خورده در این سونوگرافی (با مقیاس خاکستری) دیده می شوند. انجام مانور والسالوا می تواند قطر ورید را افزایش دهد. در واریکوسل هایی که بدون علامت و تحت بالینی هستند امکان دارد قطر داخلی ورید اسپرماتیک 2 تا 3 میلی متر باشد.

در مواردی که واریکوسل بسیار کوچک یا تحت بالینی می باشد، نمی توان جهت تشخیص ابتلا به واریکوسل قطر ورید ها را به عنوان معیاری مطمئن در نظر گرفت. این قطر ها تنها جهت مستند سازی و بررسی های پاتولوژی به کار گرفته می شوند. سونوگرافی رنگی داپلر جهت بررسی تغییرات همودینامیکی مرتبط با این بیماری به کار گرفته می شود. در صورتی که قطر ورید کوچک باشد این تغییرات را می توان معیار تشخیص قرار داد.

سونوگرافی واریکوسل

اغلب در هنگام تنفس آرام، ایستادن یا انجام مانور والسالوا بازگشت جریان خون در این ورید ها دیده می شود. در تحلیل طیفی داده ها الگو های مختلفی از جریان خون در این ورید های متسع نشان داده می شود. با این حال، اختصاصی ترین الگوی تشخیصی الگوی جریان خون وریدی است که به بیضه ها رسیده و با افزایش فشار شکمی افزایش می یابد. در یک مطالعه از یک سیستم امتیاز دهی جهت تشخیص واریکوسل استفاده شد.

برای آگاهی از بیماری واریکوسل و صحبت هایی که در مورد درمان واریکوسل با یخ، نخ و از این قبیل موارد در میان مردم شایع شده است بر روی لینک درمان واریکوسل کلیک کنید.

این سیستم به طور کلی یافته های انفرادی ذکر شده را در بر گرفته و به هر کدام از آن ها امتیاز دهی می کند. تصور بر این است که این فرایند نسبت به معاینه فیزیکی نتایج اختصاصی تری ارائه می دهد.سونوگرافی داپلر در بازه زمانی پس از عمل نیز جهت بررسی اثرات درمانی جراحی و پایش بروز مجدد بیماری اهمیت فراوانی دارد.

در اغلب موارد، ترمیم میکروسرجیکال (جراحی میکروسکوپی) واریکوسل انجام می شود. همچنین تحقیقات بیان دارند که سونوگرافی رنگی داپلر در ترسیم آناتومی و نمایش الگو های جریان آناستوموز میکروسرجیکال مفید است. به همین دلیل معمولا جهت تشخیص و پیگیری واریکوسل انجام سونوگرافی رنگی داپلر از کیسه بیضه پیشنهاد می شود.

تشخیص واریکوسل با آزمایش اسپرم

در رابطه با نحوه تشخیص واریکوسل با آزمایش اسپرم باید گفت که اگر پزشک به وجود واریکوسل مشکوک شود، انجام یک آزمایش سونوگرافی را درخواست خواهد داد. سونوگرافی یک آزمایش تصویر برداری بدون درد بوده که امکان مشاهده ورید های درون کیسه بیضه را به پزشک می دهد. در صورتی که فرد با مشکلات باروری مواجه باشد، پزشک جهت بررسی کیفیت اسپرم ها انجام یک آزمایش اسپرم را برای او تجویز می کند.

میانگین تحرک اسپرم ها در افراد بیمار و گروه کنترل به ترتیب 21.1 تا 61.9 درصد و 49.3 تا 70 درصد بود. 9 مطالعه بیان داشتند که واریکوسل اثر نامطلوب و چشم گیری بر میزان تحرک اسپرم ها داشته است. به طور کلی، واریکوسل یک عامل خطر برای تحرک اسپرم به شمار رفته و آن را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی

3.6/5 - (66 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

  • تصویر کاربر کیانوش شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 443 مشاهده پرسش
    سلام پسرم ۳ سالشه موقع ادرار انحراف به راست داره بطوری که روی پاش میرسه رفتم دکتر دکتر میگه باید عمل بشه و بیهوشی میده میخواستم بدونم روشی هست که بدون عمل خوب بشه یا اینکه بیهوش نشه و بی حسی بزنن
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      بایدببینم
  • تصویر کاربر جمشید شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 419 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر من 27 سالمه یک ساله مبتلا به پیرونی شده ام التم به سمت بالا و سمت چپ انحنا داره و بسیا زود انزال شده ام ایا زود انزالی به انحنای ایجاد شده مربوط میشود ؟ اختلال در نعوظ هم ایجاد شده ایا بروش پلیکاسون اگه الت انحنای ان از بین بره اختلال کم میشود .؟ من دفترچه بیمه البرز دارم ایا برای جراحی دفترچه بیمه میپذیرین؟ من شهرستان هستم اگه لطف کنین جواب کانلی برایم بدین تا به مطبتون مراجعه کنم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      عکسش را بفرستید
  • تصویر کاربر علی شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 416 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و خسته نباشيد
    اقاي دكتر چند ماهي ميشه كه من زود انزالي شديد پيدا كردم ! هم زود ارضاء ميشم هم خوب سفت نميشه در حين رابطه شل ميشه و ديگه توانايي به ادامه رابطه ندارم قبلا خيلي خوب بود و اصلا مشكلي نداشتم ٨ ماهي ميشه كه ايجوري شدم، تو يه رابطه خيلي به زرو يك بار نزديكي ميكنم قبلا ٣ ،٤ بار ميتونستم الان هم سفت نميشه اگه هم شد خيلي زود ارضاء ميشم شما چه دارويي تجويز مكنيد؟قابل ذكره كه ميل جنسي دارم هميشه اكتيو م ميل جنسي هميشه دارم، فقط هم زود ارضا ميشم هم التم سفت نميشه به زور سفت هم بشه اگه دير اضا بشم شل ميشه و بيشتر از يك با اصلا نميتونم نزديكي داشته باشم خيلي نگرانم مرده
    اردبيل رفتم دكتر، قرص اكتي لايف و زولوفت تجويز كرد كه جواب نداد! باز هم كامل سفت نميشه در حين رابطه كلا شل ميشه! لطفا رهنمايي بفرماييد ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      مطلبسایت من در این مورد را بخوانید
  • تصویر کاربر رسول شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 362 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت شما پزشک عزیز و قرآنی.بنده در حدود چهار ، پنج سالی هست که دچار درد بیضه شده ام بطوری که برای من عادی شده پیش هر دکتری هم تو شهرمون رفتم گفته هیچ مشکلی نداری ولی بنده دچار درد شدیدی در ناحیه دو بیضه هستم .بعضی از مواقع یه درد شدیدی پشت بيضه هام دارم وقتی دست میزنم عین یک رگ سفته. با آزمایش و سونوگرافيم به جایی نرسیدم هر دارویی هم بوده مصرف کردم ولی نتیجه نداده.یکی از پزشکان گفت باید جراحی بشی جراحيم کرد ولی گفت که واريکسل بوده باز هم فرقی در درد بیضه ها م نکرد.در ضمن بنده در چهارده سالگی فتق عمل کردم و الانم متاهل و دارای یک فرزند می باشم.این یک معضل بسیار جدی برای من شده خواهش می کنم استاد بزرگوارم یه جوری منا نجات بدین از این درد.
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      اگر سونگرافی نرمال باشد اهمیت به درد ندهید
  • تصویر کاربر محمد یکشنبه ۵ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 290 مشاهده پرسش
    سلام من 15 سالمه و وزنم 75 کیلو هست که اندازه التم در به قول خودمون وقتی بزرگ میشه یا شق میشه 8 یا 9 سانتی میشه ایا اندازش نرماله یا به پزشک مراجعه کنم تورو خدا جوابمو بدین خیلی نگرانم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۵ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      وزنت را کم کنید
  • تصویر کاربر علی یکشنبه ۵ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 397 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر من ۲۸سالن امروز برای اولین بار وقتی ادار کردم لخرش ۳قطره خون اومد خیلی خطرنک ایا من بیماری خطرناکی دارم درضمن یک ساعتی بود ک دستشوی داشتم و نمیتونستم برن چون تو ماشین بودن
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۵ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      ازمایش ادرار بدهید
  • تصویر کاربر اسماعیل شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 380 مشاهده پرسش
    باسلام آقای دکتر من یه سوالی داشتم که خجالت میکشیدم پیش دکتر بروم من 27سالمه به دلایلی نتوانستم ازدواج کنم و مدت 8سال خودارضایی میکنم چند وقت پیشم واریکوسلم را عمل کردم و آزمایشم خوب بود بعد عمل فقط حرکتش اسپرمم ضعیف بود بخدا خیلی تلاش کردم از خودارضایی رها بشم نمیتونم تکلیف من چی میشه آیا از بین میرم گاهی هفته یکبار خودارضایی گاهی ماهی گاهی دهروز یکبار لطفا بفرماید خودارضایی سلامتیما به خطر می اندازه برای من که موقعیت ازدواج ندارم پیشاپیش ممنونم ازتون
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      میتوانید
  • تصویر کاربر صدف شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 359 مشاهده پرسش
    باسلام من خانومي از پارساباد مغان هستم 38 سالمه من در حدود 12 سال است كه در هر دو كليه ام سنگهاي به ابعاد 8و7و6و4 دارم در اين 12سال از اوردرهاي پزشكان اورولوژي زياد استفاده كردم ولي تابه حال هيچ نتيجه اي نكرفتم از شما دكتر بزرگوار تقاضا دارم براي رهايي از دست اين سنگ كليه ها كمكم بكنيد ظمنا موقعي كه درد ميگيرد به خودم ميپچم داراي يك فر زند ميباشم باتشكر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      اب زیاد نمک کم و پیگیری هر 6ماه
  • تصویر کاربر اکبر شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 391 مشاهده پرسش
    باسلام. بنده چندسالی هست که دچار تکرر ادرار هستم وبیش از اندازه مثانم کار میکنه. شاید حداقل روزی ده بار برم دستشویی. ادرارم بی رنگه. واقعا کلافه شدم. ایا این موضوع طبیعی هست؟ ممنون میشم راهنماییم کنید.
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      باید نوار بگیرید 02122642744
  • تصویر کاربر morteza شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 421 مشاهده پرسش
    این جزئیاتشه
    volume 2.5
    ph alkaline
    color&appearance gray
    viscosity normal
    odor normal
    liquefacation time normal
    sperm count 65
    active 38
    sluqqish 15
    non motile 47
    normal shape 64
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ بهمن ۹۳( 1 دهه پیش)
      قابل قبول است
درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر رضا پنجشنبه ۲۷ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 423 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر کرمی
    رضا هستم 8 سال ازدواج کردم و روشهای مختلف باروری روانجام دادیم متاسفانه بچه دار نشدیم به من گفتن واریکوسل بیضه سمت چپ داری باید عمل بشه ولی با این عمل احتمال بچه دار شدن نیست بعدشم نمیدونم چه جور عملیه آخه کارمندم نمیدونم چکار کنم تورو خدا راهنماییم کنید
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۲۷ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش)
      اگر تهران هستید به مطب مراجعه نمایید
  • تصویر کاربر مجید جمعه ۲۱ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 431 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر ممنون که به سوالاتمون جواب میدین.همسر من6ماه عمل واریکوسل داشته ولی هیچ تغیری تو تعداد و تحرک اسپرم نداشته.ممکن عملش موفقت آمیز نبوده باشه.
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۲۱ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش)
      نه هنوز زود است
  • تصویر کاربر هادی سه شنبه ۴ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 430 مشاهده پرسش
    اینجانب بعد از4سال ازدواج متوجه شدم که واریکوسل دارم باتوجه به اینکه درکرمان زندگی میکنم وهیچ سابقه خانوادگی ندارم وآشنایی باروش های درمانی ندارم خواهشمند است در این خصوص مرا یاری نمایید
    دوم: من نمی دانم به کدام پزشک مراجعه کنم پزشک مورد اطمینان وکاردرستی را که قبول دارید در کرمان به من معرفی نمائید از حسن خلق شما متشکرم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی سه شنبه ۴ شهریور ۹۳( 1 دهه پیش)
      دکتر کلیه و مجاری ادرا ری
  • تصویر کاربر حسین سه شنبه ۱۴ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 410 مشاهده پرسش
    سلام دکتر
    راستش یک دو روزی هست بیضه چپ من درد میکنه و نمیدونم چرا اینطوری شده
    هرگاه به بیضیه ام دست میزنم حس میکنم یک لوله ازش بیرون اومده!!
    ولی تورمی ایجاد نشده فقط یکم سایزش از بیضه سمت راستم بزرگ تره!
    الان چیکار کنم خوب بشه!!
    ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی سه شنبه ۱۴ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      سونوگرافی بکنید
  • تصویر کاربر مهدی جمعه ۱۰ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 450 مشاهده پرسش
    سلام
    تقریبا ده ماه پیش عمل واریکوسل دو طرفه انجام دادم. از اون موقع به بعد همیشه موقع ورزش یا موتور سواری وقتی که تلنگر به بیضم وارد میشه با درد همراه میشم
    الان تقریبا یک ماهیه که یک توده در کنار بیضه راستم ایجاد شده که با کمی درد همراه
    نظر شما چیه آقای دکتر؟ اگه میشه جواب رو به ایمیلم هم بفرستین
    مرسی
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۱۰ مرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      درد طبیعی است
  • تصویر کاربر محمد دوشنبه ۳۰ تیر ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 428 مشاهده پرسش
    با سلام
    چند وقتی بیضه من درد گرفته و اخیرا بیضه سمت راست من بزرگتر شده و دردم میکنه
    بغد از ی مدت بیضه سمت چپم درد گرفته و الان دردم میکنه
    میخواستم ببینم این سرطانه یا نه
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۳۰ تیر ۹۳( 1 دهه پیش)
      سونوگرافی بیضهبکنید و نتیجه را اعلام فرمایید
  • تصویر کاربر hamed جمعه ۱۶ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 416 مشاهده پرسش
    سلام ؛ وقت بخير
    من يازدهم همين ماه جراحي واريگوسل انجام دادم احساس ميكنم بيضه هام متورم و بزرگتر شده آيا طبيعي است؟
    با تشكر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۱۶ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      جهت معاینه تشریف بیاورید
  • تصویر کاربر رضا سه شنبه ۶ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 456 مشاهده پرسش
    سلام
    خسته نباشید
    20 سال سن دارم و جدیدا واریکوسل گرید 1 دارم .
    میخواستم بدونم در صورت عمل باید سوند گذاری انجام بشه؟
    من از این مسئله خیلی هراس دارم . . .چون اطرفیانم به هر دلیلی که سوند گذاری کردند درد شدید داشتند
    آیا سوند گذاری درد دارد؟
    بعد از عمل واریکوسل نیاز است؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی سه شنبه ۶ خرداد ۹۳( 1 دهه پیش)
      باید معاینه شوید تا نظر دهم
  • تصویر کاربر ملکی دوشنبه ۲۵ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 444 مشاهده پرسش
    با سلام و خسته نباشید
    جناب دکتر بنده واریکوسل 3 چپ و 1 راست دارم و چند وقتی هست رگ های شکم از بالای ناف تا بخشی از آلت تناسلی حس درد و سفت شدن ، گشادی و تیر کشیدن شدید دارد و رگ آلت حس گز گز دارد و همینطور رگهای زیر شکم بالای پاها تیر میکشد آیا ربطی به واریکوسل دارد یا خیر ؟

    اگر ندارد نیازی میبینید به چه متخصصی مراجعه کنم و چه کسی ؟
    با نهایت سپاس و احترام .
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۲۵ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش)
      باید معاینه کنم 02122642744
  • تصویر کاربر بابک یکشنبه ۱۷ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 566 مشاهده پرسش
    با سلام و تبریک سال نو
    بنده از گیلان و شهر تالش مزاحمتون میشم و 36 سال دارم و از تاریخ 93/1/4 دچار خون شاشی شدم و هنوز ادامه دارد و هیچگونه دردی هم ندارم فقط درد خیلی خیلی خفیف تو کمرم احساس میکنم و رنگ آن صورتی و یا قهوه ای است . سابقه کلیه درد یا سنگ کلیه هم ندارم . چون متخصص ها تو مسافرت نوروزی هستند نزد پزشک عمومی رفتم ، ازمایش و سنوگرافی هم گرفتم ولی چیزی نشون نداد ولی یک روز قبل از خون شاشی کمردرد داشتم البته خیلی شدید نبود . پزشک عمومی گفت شاید سنگ ریزه دفع شده . طلفاً در زمینه مرا راهنمایی فرمائید . با سپاس بتاریخ 6/1/93
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۱۷ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش)
      اگر تکرار شد اطلاع دهید
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

جستجو

حالب

+54 مطلب