امروزه واریکوسل یکی از شایع ترین علت ناباروری مردان جوان می باشد. از جمله عوارض واریکوسل می توان به هیدروسل یا آب آوردن بیضه، کوچک شدن بیضه بعد از عمل وایکوسل و درد بیضه اشاره کرد.
اگر مردی جوان پس از ازدواج و گذشت یکسال علیرغم مقاربت طبیعی و عدم جلوگیری بچه دار نشود، باید نسبت به درمان واریکوسل اقدام نماید. لازم به ذکر است که باید خانم ها نیز از نظر علت ناباروری همزمان بررسی شود.
علت درد بیضه بعد از عمل واریکوسل
درد بیضه پس از جراحی واریکوسل( واریکوسل گرید 3) یکی از شکایات نسبتاً شایع در دوره نقاهت است. در حالی که این ناراحتی در اغلب موارد موقتی و طبیعی محسوب میشود، شناخت علل آن به بیمار کمک میکند تا با آرامش بیشتری روند بهبودی را طی کند. در ادامه دلایل احتمالی درد بیضه پس از عمل واریکوسل را برای شما شرح داده ایم:
پاسخ طبیعی بدن به جراحی:
هرگونه دستکاری در بافتهای بدن میتواند با واکنش التهابی همراه باشد. این واکنش، که بخشی از فرآیند ترمیم است، ممکن است باعث احساس درد یا سنگینی در بیضهها شود و معمولاً ظرف چند هفته بهبود مییابد.
تحریک یا آسیب اعصاب محیطی:
اعصاب ظریفی که در اطراف طناب اسپرماتیک قرار دارند، ممکن است در حین جراحی تحریک شوند. این تحریک عصبی میتواند دردهایی به شکل تیر کشیدن یا سوزش ایجاد کند که اغلب موقتی است.
تجمع مایع در اطراف بیضه (هیدروسل):
در برخی بیماران، پس از جراحی واریکوسل، مایعی در کیسه بیضه جمع میشود که باعث تورم و درد خفیف تا متوسط میشود.
تشکیل خونمردگی یا عفونت موضعی:
ایجاد هماتوم (توده خون ناشی از خونریزی زیرجلدی) یا بروز عفونت در محل جراحی، اگرچه کمشیوع است، اما میتواند منجر به درد شدید و گاهی تب و التهاب شود. این وضعیت نیاز به بررسی و درمان فوری دارد.
فشار یا کشیدگی طناب اسپرماتیک:
بسته به روش جراحی، طناب اسپرماتیک ممکن است تحت کشش یا فشار قرار بگیرد که میتواند باعث درد بهویژه هنگام ایستادن یا فعالیت فیزیکی شود.
باقیماندن واریکوسل یا ایجاد بافت اسکار:
در برخی موارد، وریدهای گشادشده بهطور کامل حذف نمیشوند یا بافت اسکار (جوشگاه) بیش از حد ایجاد میشود که میتواند درد ماندگار یا متناوب ایجاد کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد بیضه بیش از ۴ تا ۶ هفته پس از عمل ادامه یابد، یا علائمی مانند تورم پیشرونده، تب، قرمزی، ترشح از محل بخیهها یا درد شدید و مقاوم به دارو مشاهده شود، مراجعه به پزشک ضروری است.
علت آویزان شدن بیضه بعد از عمل واریکوسل
آویزان شدن یا افتادگی بیضه پس از عمل واریکوسل (Varicocelectomy) یکی از نگرانیهای شایع بیماران است. این پدیده معمولاً طبیعی است، اما درک دلایل فیزیولوژیک آن میتواند به کاهش اضطراب کمک کند. در اینجا دلایل اصلی این تغییر ظاهری را به صورت اختصاصی و غیرتکراری توضیح دادهام:
۱. حذف “تکیهگاه” کاذب عروقی
واریکوسل در واقع مجموعهای از سیاهرگهای متورم و پیچخورده است که مانند یک کلاف کرمشکل دور بیضه را گرفتهاند. این عروق متورم، پیش از عمل باعث میشوند کیسه بیضه (اسکروتوم) پُرتر و سفتتر به نظر برسد و گاهی بیضه را کمی بالاتر نگهدارند (به دلیل حجم خون و بافت).
پس از عمل: جراح جریان خون این سیاهرگهای خراب را مسدود میکند. با از کار افتادن و خشک شدن تدریجی این عروق، آن حجم اضافهای که فضای کیسه را پر کرده بود از بین میرود. در نتیجه، پوست کیسه بیضه که قبلاً کشیده شده بود، حالا شلتر به نظر میرسد و بیضه حالت آویزانتری پیدا میکند تا زمانی که پوست دوباره با سایز جدید منطبق شود.
۲. سنگینی ناشی از اِدِم (تورم) و جاذبه
در هفتههای اول پس از جراحی، بافتهای محل عمل دچار التهاب و “اِدِم” (تجمع مایعات میانبافتی) میشوند. این واکنش طبیعی بدن به جراحی است.
این مایعاتِ التهابی وزن کیسه بیضه را افزایش میدهند. از آنجا که پوست بیضه خاصیت ارتجاعی بالایی دارد، تحت تأثیر نیروی جاذبه و وزن اضافیِ ناشی از تورم، بیشتر به سمت پایین کشیده میشود. با فروکش کردن ورم (که ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد)، بیضه معمولاً کمی بالاتر میرود.
۳. ریلکس شدن عضله “کرماستر”
عضلهای به نام کرماستر وظیفه بالا و پایین بردن بیضه را برای تنظیم دما بر عهده دارد. واریکوسل باعث افزایش غیرطبیعی دمای اطراف بیضه میشود.
تغییر وضعیت: پس از جراحی و حذف منبع گرما (خون ساکن در واریکوسل)، تنظیمات دمایی بیضه تغییر میکند. همچنین، شوک ناشی از دستکاری جراحی ممکن است باعث شود این عضله برای مدتی در حالت استراحت (Relaxation) یا “فلجی موقت” قرار گیرد که منجر به پایینتر قرار گرفتن بیضه میشود.
۴. احتمال تشکیل هیدروسل (عارضه جانبی)
گاهی اوقات افتادگی بیضه صرفاً شل شدن پوست نیست، بلکه بزرگ شدن و سنگین شدن آن به دلیل تجمع آب است. اگر در حین عمل، عروق لنفاوی ظریف آسیب دیده باشند، تخلیه مایع بیضه مختل شده و هیدروسل ایجاد میشود.
تفاوت: در این حالت بیضه نه تنها آویزان است، بلکه سفت، سنگین و بزرگتر از حد معمول احساس میشود.
جدول مقایسه سریع (طبیعی vs غیرطبیعی)
| وضعیت | نشانهها | اقدام لازم |
| طبیعی (روند بهبود) | افتادگی بدون درد شدید، نرم بودن کیسه بیضه، کاهش تدریجی ورم. | صبر و استفاده از شورتهای محافظ (Jockstrap). |
| غیرطبیعی (نیاز به بررسی) | سفت شدن ناگهانی بیضه، درد فزاینده، قرمزی و داغی پوست، بزرگ شدن سریع کیسه بیضه. | مراجعه فوری به پزشک. |
علت بزرگ شدن بیضه بعد از عمل واریکوسل
بزرگ شدن بیضه پس از عمل واریکوسل معمولاً به دلایل زیر رخ میدهد:
- تجمع مایع (هیدروسل): شایعترین علت است که بهدلیل اختلال موقت در بازجذب مایع اطراف بیضه ایجاد میشود.
- تورم ناشی از التهاب طبیعی بعد از جراحی: که معمولاً ظرف چند هفته کاهش مییابد.
- هماتوم (تجمع خون): در اثر خونریزی داخلی محل جراحی ممکن است باعث افزایش حجم بیضه شود.
- عفونت: اگر همراه با درد، قرمزی یا تب باشد، میتواند نشانه عفونت باشد و نیاز به درمان دارد.
عوارض عمل واریکوسل
از جمله عوارض واریکوسل می توان به هیدروسل، کوچک شدن بیضه و درد بیضه بعد از عمل واریکوسل اشاره کرد.
1- هیدروسل یا آب آوردن بیضه
هنگام عمل جراحی اگر رگهای واریس کاملاً توسط جراح لخت نشود و بافت لنفی آن جدا نشود و یا اگر بعد از عمل شخص استراحت کافی نداشته باشد و زیاد سرپا بایستد باعث جمع شدن آب دور بیضه می شود که خود را با بزرگی بیضه عمل شده نسبت به بیضه طبیعی نشان می دهد.
اگر تعداد آب دور بیضه کم باشد نیاز به درمان ندارد. اگر هیدروسل باعث شود بیضه ای که قبلاً عمل واریکوسل روی آن انجام شده بیش از حد بزرگ شود قطعی ترین و بهترین درمان آن عمل جراحی و تخلیه آب دور بیضه می باشد. تخلیه آب دور بیضه با سرنگ باعث می شود که دوباره آب جمع شود و لذا توصیه نمی گردد. این عمل به صورت سرپائی انجام می شود برای دیدن فیل عمل به آپارات و یا قسمت ویدئو سایت مراجعه نمایید.
2- کوچک شدن بیضه بعد از عمل جراحی وایکوسل
یکی از عوارض عمل واریکوسل می تواند کوچک شدن بیضه بعد از عمل واریکوسل باشد. علت این اتفاق، قطع شدن شریان بیضه دارای واریکوسل است که در حین عمل جراحی به اشتباه توسط جراح قطع می گردد و به علت عدم خون رسانی بعد از عمل تدریجاً بیضه کوچک می شود که در این صورت درمانی برای برگشت آن وجود ندارد.
3- علت درد بیضه سمت چپ بعد از عمل واریکوسل
آیا واریکوسل درد دارد؟ به علت بسته شدن رگهای واریکوسل در هنگام عمل جراحی، اغلب درد بیضه ایجاد می شود که جای نگرانی وجود ندارد و تدریجاً با استراحت برطرف می شود. امروزه با پیشرفت در تکنیک های جراحی و با انجام عمل جراحی میکروسرجری و لاپاراسکوپی، عوارض بعد از عمل واریکوسل بسیار کم و نادر می باشد.
بعضی افراد به علت درد بیضه به پزشک مراجعه می کنند که در معاینه، بیماری واریکوسل در آنها تشخیص داده می شود. اگر چنین فردی علیرغم بیماری واریکوسل بچه دار می باشد و یا آزمایش اسپرم آن طبیعی باشد نیاز به عمل جراحی ندارد چرا که عمل جراحی واریکوسل نه تنها باعث از بین رفتن درد نمی شود بلکه در بسیاری موارد باعث افزایش درد ناشی از برش جراحی نیز می گردد.
آیا واریس بیضه خطرناک است؟
اگر متوجه رگ واریسی در بیضه خود شدید، ممکن است از خود بپرسید: “آیا این وضعیت خطرناک است؟” واریس در بیضه که به عنوان واریکوسل شناخته می شود، همیشه برای سلامتی مضر نیست، اما گاهی اوقات می تواند باعث درد بیضه یا سایر علائم ناخواسته شود.
برای دانستن هزینه عمل واریکوسل بر روی لینک زیر کلیک کنید:
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی
مهدی
یکشنبه ۳۰ مهر ۹۶( 8 سال پیش)
تعداد بازدید: 417
مشاهده پرسش
همیارسیستم