در این مقاله ما نمونه برداری از کلیه و مراقبت های بعد از آن را برای شما توضیح خواهیم داد.َ
بیوپسی کلیه چیست؟
بیوپسی کلیه به منظور تعیین علت بیماری های کلیه انجام می گیرد.جهت ورود سوزن بیوپسی به محل مورد نظر معمولاً موقعیت کلیه با سونوگرافی معین میشود.
نمونه برداری (بیوپسی) کلیه چیست؟
بیوپسی کلیه فرآیندی است که شامل برداشت قسمت کوچکی از بافت کلیه برای بررسی زیر میکروسکوپ میشود. متخصص پاتولوژی –پزشکی که در تشخیص بیماری ها تخصص دارد- در آزمایشگاه نمونه بافت کلیه را بررسی میکند. متخصص پاتولوژی به دنبال علائم بیماری های کلیوی یا عفونت می گردد. اگر کلیه پیوند زده شده باشد و عملکرد نداشته باشد، ممکن است نمونه برداری به روشن ساختن علت کمک کند.
متخصصانی که ممکن است برای درمان نیاز به نمونه برداری از کلیه داشته باشند:
- متخصص کلیه (نفرولوژیست) –پزشکی که در درمان بیماری های کلیوی تخصص دارد
- متخصص مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژیست) –پزشکی که در درمان بیماری های مجاری ادراری و تناسلی تخصص دارد
- جراح پیوند –پزشکی که در انجام پیوند اعضا تخصص دارد
- رادیولوژیست مداخله ای –پزشکی که فرآیند های مخلتف را با استفاده از وسایل تصویر برداری انجام می دهد.
چرا نمونه برداری از کلیه انجام میشود؟
پزشک برای بررسی یکی از مشکلات زیر نمونه برداری از کلیه را انجام خواهد داد:
هماچوری:
وجود خون در ادرار، چیزی که میتواند یکی از علائم بیماری های کلیوی یا دیگر مشکلات ادراری باشد
آلبومینوری:
مشکلی که در آن ادرار دارای مقدار بیشتری از میزان طبیعی پروتئینی به نام آلبومین است. ممکن است آلبومینوری یکی از نشانه های بیماری های کلیوی باشد.
تغییر در عملکرد کلیه:
چیزی که میتواند باعث تجمع مواد زائد در خون شود.
نمونه برداری از بافت کلیه میتواند التهاب، اسکار، عفونت یا رسوب غیر طبیعی پروتئینی به اسم ایمونوگلوبین را نشان دهد. اگر شخص به بیماری مزمن کلیوی مبتلا باشد –هر مشکلی که باعث کاهش عملکرد کلیه در مدت زمانی طولانی شود_ نمونه برداری میتواند نشان دهد که چقدر سریع بیماری پیشرفت میکند. همچنین بیوپسی میتواند مشخص کند که چرا کلیه ی پیوندی به درستی عمکرد ندارد.
همچنین پزشک ممکن است برای تشخیص سرطان کلیه از نمونه برداری استفاده کند. اگر سرطان وجود داشته باشد، احتمال کمی وجود دارد که سوزن نمونه بردای سرطان را منتشر کند. به علاوه نمونه ی برداشته شده خیلی کوچک است و ممکن است سرطان را مشخص نکند، از این رو ممکن است تشخیص درستی فراهم نکند.
نکات لازم قبل از انجام بیوپسی کلیه
قبل از بیوپسی کلیه نمونه خون جهت بررسی فاکتور های انعقادی مانند UPT,PTTT و شمارش پلاکت ها از شما گرفته می شود.
✔️ بیوپسی کلیه بدون درد است زیرا محل ورود سوزن توسط یک ماده بی حس کننده، بی حس خواهد می شود.
✔️ محل نمونه برداری در ابتدا توسط تزریق ماده بی حسی در موقعیت کلیه بی حس می شود تا هنگام انجام بیوپسی ، متوجه درد نشوید.
✔️ 8-6 ساعت قبل از بیوپسی کلیه باید ناشتا باشید.
✔️ یک مسیر وریدی باز برای شما برقرار می شود.
✔️ یک نمونه ادرار از شما گرفته و ذخیره می شود تا با ادرار بعد از بیوپسی کلیه مقایسه گردد.
✔️ توجه داشته باشید چنانچه نقطه مشخص شده جهت بیوپسی قبلاً تعیین شده است با حمام رفتن پاک نشود.( در بعضی از بیمارستان ها همزمان اینکار انجام می شود.)
روش انجام بیوپسی کلیه
◾ ابتدا یک داروی آرامبخش از طریق مسیر وریدی به شما تزریق خواهد شد.
◾ شما در وضعیت دمر بر روی تخت معاینه قرار خواهید گرفت.
◾ یک کیسه شن زیر شکم شما گذاشته می شود تا محل کلیه بهتر مشخص گردد.
◾ پوست محل بیوپسی کلیه بعد از ضدعفونی با یک محلول ضدعفونی کننده ، با یک داروی بی حس کننده موضعی بی حس می گردد.
◾ سوزن بیوپسی کلیه در نقطعه مشخص شده با کمک سونوگرافی وارد پوست و سپس کلیه می شود.
توجه داشته باشید حین ورود سوزن نفس خود را حبس( نگه دارید) کنید.
◾ بعد از نمونه گیری و اتمام کار و خارج کردن سوزن، روی محل یک پانسمان فشاری و کیسه شن جهت پیشگیری از خونریزی قرار داده میشود.
◾ بعد از انجام بیوپسی کلیه پرستار مربوطه به شما کمک خواهد کرد تا در وضعیت درازکش به شکم قرار گیرید.
◾ به منظور پیشگیری از خونریزی با این وضعیت بر روی محل بیوپسی فشار وارد می شود.
◾ 8-6 ساعت بعد از بیوپسی در بیمارستان تحت نظر خواهید بود تا خطر خونریزی به حداقل برسد.
◾ قبل از ترخیص یک نمونه خون به منظور بررسی تغییرات هموگلوبین و هماتوکریت تهیه خواهد شد.
◾ نبض و فشار خون شما در ساعت اول هر 15 دقیقه یکبار و ساعت دوم هر 30 دقیقه و سپس تا پایدار شدن توسط پرستار کنترل می گردد.
◾ تا 24 ساعت پس از بیوپسی در منزل استراحت کنید.
◾ ممکن است تا 24 ساعت پس از بیوپسی ادرار شما خونی باشد که جای نگرانی نیست.
در صورتی که دچار درد مبهم شکمی، سوزش ادرار، کمر درد، درد شانه ، بی اشتهایی، استفراغ شدید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
درد بعد از بیوپسی
پس از انجام بیوپسی، معمولاً هیچ دردی را احساس نخواهید کرد. اما اگر نمونه بافتی از مغز استخوان، یا اندام اصلی مانند کبد گرفته اید، ممکن است درد مبهم یا مقدار کمی ناراحتی را احساس کنید. پزشک یا جراح شما ممکن است دارو های مسکن را برای کمک به تسکین آن توصیه کند.
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی
برای اطلاعات بیشتر و پرسیدن سوالات خود میتوانید به قسمت پرسش از دکتر مراجعه کنید.