در این مقاله مراحل انجام نوار مثانه را برای شما توضیح خواهیم داد.
نوار مثانه چیست؟
نوار مثانه یا تست اورودینامیک برای بررسی عملکرد ذخیره ای و تخلیه ای مثانه و مجرا از نظر عصبی و عضلانی استفاده می شود و سیکل مثانه و مجرای این تست 45-30 دقیقه طول می کشد. همچنین از آن، برای تشخیص بیمارانی استفاده می شود که دارای بی اختیاری ادراری یا سایر مشکلات دستگاه ادراری تحتانی هستند. این آزمایشات هم برای مردان و هم برای زنان انجام می شوند.
از نوار مثانه برای بررسی موارد زیر استفاده می شود:
- عصب و عملکرد عضله
- فشار اطراف و داخل مثانه
- میزان جریان ادرار و عوامل دیگر

این آزمایشات نحوه عملکرد مثانه، اسفنکترها و مجاری ادراری را برای ذخیره و آزاد سازی ادرار بررسی می کنند. نوار مثانه، برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد چرخه ادرار و نحوه عملکرد عضلات مثانه انجام می شود. چندین آزمایش یورودینامیک وجود دارد که پزشک ممکن است از آنها برای درک بهتر شرایط شما استفاده کند.
این آزمایشات شامل یوروفلومتری و سیستومتری می شوند. علائم مثانه پرکار به شرایط دیگری اشاره دارند. بخشی از روند تشخیص شامل رد مشکلات احتمالی مانند عفونت ادراری یا دیابت می شود.
تست یورودینامیک چگونه انجام می شود؟
باید از نظر وجود عفونت ادراری فغان مریض را درمان کرد. دارو ها و سوند فولی، حداقل 24 ساعت قبل از تست قطع شود. تقویم ادراری 24 ساعته، قبل از تست باید توسط بیمار نوشته شود. تقویم ادراری عبارت است از نسبت ساعتهای ادرار کردن و مقدار آن در هر دفعه بر روی کاغذ.
2 عدد سوند بسیار باریک در مثانه و مقعد گذاشته می شود و سپس با پر کردن تدریجی مثانه با نرمال سالین، سوالهایی را در رابطه با اولین احساس پرشدگی مثانه – احساسهای تخلیه ادراری پرسیده می شود که باید دقیقاً جواب داده شود. پس از پرشدن کامل مثانه و نیاز شدید به ادرار کردن، از بیمار خواسته می شود که ادرار بکند و با این کار حس مثانه – قابلیت حجم پذیرش مثانه – حداکثر ظرفیت مثانه – قدرت انقباضی عضلات مثانه – لرزشهای عصبی عضلانی مثانه – هماهنگی بین عضلات مثانه و دریچه خروجی مثانه و عملکرد مجرای ادراری مشخص می گردد.
چه مواقعی از نوار مثانه برای تشخیص استفاده می کنیم؟
- موارد تکرر و سوزشهای ادرار مقاوم به درمان دارویی مخصوصاً زیر 40 سال
- عفونتهای عود کننده ادراری
- بی اختیاری های ادراری
- شک به مثانه های عصبی
- آسیب های نخاعی
- وجود ناهنجاریهای مادرزادی ستون فقرات کمری
- بیماریهای عصبی و ستون فقرات از قبیل پارکینسون – MS- دیابت و دیسک مهره های کمری
عوارض تست یورودینامیک
پس از انجام تست یورودینامیک، شما ممکن است به هنگام ادرار ناراحتی یا درد خفیفی را احساس کنید. این شرایط فقط باید چند ساعت طول بکشد. به علت ورود کاتتر، شما حتی ممکن است مقدار کمی خون در ادرار خود مشاهده کنید. نوشیدن مقدار زیادی آب به مدت دو ساعت، می تواند به بهبود این علائم کمک کند.
پزشک ممکن است توصیه کند که دوش آب گرم بگیرید یا روی دهانه مجرای ادراری خود، دستمال گرم و مرطوب قرار دهید. همچنین ممکن است به شما گفته شود در صورت لزوم، از مسکن های بدون نسخه استفاده کنید.
آیا نوار مثانه درد دارد؟
این آزمایش می تواند انقباض های غیرطبیعی یا اسپاسم های عضله دترسور مثانه (عضله ی احاطه کننده ی مثانه) را در زمان پر بودن مثانه بررسی کند. با این که ممکن است وارد شدن کاتتر به مجرای ادراری را احساس کنید، اما انجام این آزمایش درد ندارد.
کاتتر، لوله ای کوچک و انعطاف پذیر است که قرار دادن آن در مجرای ادراری، می تواند برای بیمار ناخوشایند باشد. بنابراین در طول سیتوسکوپی سرپایی یا هر گونه کاتترازیسیون مجرای ادراری، می توان از مقداری ژل لیدوکائین (بی حس کننده) استفاده کرد.
هزینه نوار عصب مثانه
هزینه قیمت نوار مثانه با توجه به گران شدن سوند و لوازم جانبی آن، 500 هزار تومان می باشد.
توصیه های لازم پس از انجام تست نوار عصب مثانه
- برای بیمار به صورت روتین آنتی بیوتیک پس از تست داده شود .
- پس از انجام تست احساس سوزش ادراری خفیف تا متوسطی وجود دارد که با مصرف مایعات زیاد برطرف می شود. در صورت طول کشیدن آن بیش از 24 ساعت یا وجود تب همراه آن حتماً با دکتر مربوطه در ارتباط باشید.
- دفع قطراتی از خون پس از تست طبیعی و در صورت ادامه و شدت آن باید اطلاع داده شود.
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری تناسلی و فلوشیپ فوق تخصصی درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی
عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران، عضو انجمن ارولوژی اروپا، امریکا و آسیا