درمان دارویی و خانگی برگشت ادرار در کودکان

تصویر دکترحسین کرمی

دکترحسین کرمی

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار در کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادرار در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده است.

برگشت ادرار از مثانه به حالب (ریفلاکس ادراری)

در شرایط طبیعی به دلیل شکل و وضعیت حمایتی عضلات مثانه در محل اتصال حالب ها به مثانه، برگشت ادرار از مثانه به حالب ها رخ نداده و حالب ها و کلیه ها از فشار بالای داخل مثانه و از ادرار احتمالاً عفونی داخل مثانه مصون هستند. بنا به دلایلی از جمله اشکال در شکل طبیعی محل اتصال حالب به مثانه یا ضعف عضلانی این قسمت از مثانه یا افزایش بیش از حد فشار داخل مثانه به دلیل مثانه عصبی یا انسداد خروجی مثانه یا … ممکن است ادرار از مثانه به درون حالب ها (و در موارد شدیدتر حتی تا کلیه ها) برگشت نماید.

برگشت ادراری

علایم برگشت ادرار در کودکان

-عفونت ادراری

در نیمی از کودکان مبتلا به عفونت ادراری و به ویژه دختر ها (پس از 6 ماهگی) برگشت ادرار دیده می شود. (در سن کمتر از شش ماهگی در صورت برگشت ادرار عفونی، شواهد عفونت منتشر در بدن و آسیب به عملکرد کلیه ها شایع تر است و این وضعیت به ویژه در پسر بچه های با دریچه مجرای خلفی ادراری بیشتر دیده می شود) عفونت ادراری ممکن است با یا بدون تب و شاید در همراهی با تهوع واستفراغ، اسهال یا یبوست و درد مبهم شکمی باشد.

-اختلال در ادرار کردن

که به صورت زور زدن حین ادرار کردن، قطع و وصل شدن جریان ادرار، قیچی کردن پاها، بیقراری حین ادرار کردن، شب ادراری (پس از آموزش کنترل ادرار) و … می باشد.

تشخیص برگشت ادرار 

در تشخیص علت برگشت ادرار در کودکان و یا مسیر و عوارض بیماری یاد شده ممکن است از روش های تشخیصی متنوعی بر اساس شرح حال اخذ شده و معاینه بالینی در هر مورد و روش های تصویربرداری یا آزمایشگاهی قبلی آن مورد، کمک گرفته شود. برخی از این روش ها عبارتند از: آزمایش کشت و کامل ادرار، عکس رنگی مثانه، عکس رنگی کلیه ها، سونوگرافی، اسکن هسته ای مثانه، اسکن هسته ای کلیه ها، بررسی داخل مثانه و مجرا با دوربین، نوار مثانه و ….

درمان برگشت ادرار در کودکان

حدود نیمی از موارد برگشت ادرار کودکان بدون نیاز به جراحی و فقط با درمان دارویی و غیرجراحی و با انتظار، درمان می شوند (به ویژه در کودکان کم سنی که علت برگشت ادراری در آنها، ضعف خفیف عضلات مثانه در محل اتصال سوراخ های حالب بوده و کلیه های آنها در اثر برگشت ادراری آسیب ندیده باشند).

در پسر بچه هایی که برگشت ادراری آنها به دلیل دریچه خلفی مجرا باشد، با انجام جراحی برای از بین بردن دریچه، مشکل آنها برطرف می شود. در مواردی که شدت برگشت ادرار در کودکان بالاست یا با گذشت زمان بیشتر می شود و نیز در مواردی که آسیب کلیه ها در اثر برگشت ادراری بیشتر می شود یا در مواردی که استریل نگه داشتن ادرار مقدور نیست و علی رغم مصرف آنتی بیوتیک، عفونت ادراری عود می کند و به ویژه در دختر هایی که بعد از سن پنج سالگی برگشت ادراری آنها باقیست، درمان جراحی پیشنهاد می شود.

درمان برگشت ادرار در کودکان

آشنایی با علت و دوره ی بی اختیاری ادراری، به کاهش تأثیرات روانی منفی حوادث ادراری کمک می کند. پزشکان از والدین سؤال می پرسند که کودک تا چه حد تحت تأثیر بی اختیاری ادراری قرار گرفته است، زیرا این موضوع می تواند بر تصمیم گیری در مورد درمان تأثیر بگذارد. درمان بی اختیاری ادراری بستگی به علت آن دارد. برای مثال، عفونت معمولاً با آنتی بیوتیک درمان می شود.

کودکانی با مشکلات مادرزادی یا ناهنجاری های جسمی، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. برای درمان مشکل بی اختیاری ادراری، بسته به این که در شب اتفاق می افتد یا در روز، اقدامات خاصی می توان انجام داد.

بی اختیاری اداری شبانه (شب ادراری)

مؤترین راهکار طولانی مدت، استفاده از هشدار خیس شدن رختخواب یا آلارم شب ادراری است. با وجود اینکه این روش زمان بر است، اما وقتی که کودکان برای پایان دادن به شب ادراری تشویق شوند و خانواده ها با جدیت برنامه را دنبال کنند، میزان موفقیت آن 70% خواهد بود. برطرف شدن کامل علائم، پس از 4 ماه استفاده ی شبانه از این آلارم اتفاق می افتد. تنبیه کودکان برای خیس کردن رختخواب واقعاً کارساز نیست. این روش فقط عزت نفس کودک را پایین می آورد. قرص های خوراکی مانند دسموپرسین  و ایمی پر امین می توانند تعداد دفعات خیس کردن رختخواب را کاهش دهند.

گرچه با قطع دارو ها در اکثر کودکان، دوباره خیس کردن رختخواب اتفاق می افتد. والدین و کودکان باید از این احتمال آگاه باشند و اگر دوباره شب ادراری شروع شد، کودکان را تخریب شخصیتی نکنند. در حال حاضر، داروی ایمی پر امین به ندرت تجویز می شود، زیرا در موارد بسیار اندک می تواند موجب مرگ ناگهانی شود.

بی اختیاری ادرار در روز

اقدامات کلی ممکن است شامل تمرینات مهار ادرار فوری (تقویت اسفنکتر مجرای ادرار) باشد.

✔️ به تدریج طولانی کردن فاصله زمانی های رفتن به دستشویی (اگر فکر می کنید که کودک عضله مثانه ی ضعیفی دارد یا تخلیه ناکارآمد دارد)

✔️ تغییر رفتار (برای مثال، به تأخیر انداختن ادرار) از طریق تقویت مثبت رفتار و برنامه ریزی برای ادرار کردن

✔️ یادآوری زمان ادرار کردن به کودکان با ساعت زنگ دار یا آلارم تلفن همراه

✔️ انجام روش هایی که مانع از نگه داشتن ادرار در واژن می شوند (برای مثال، نشستن رو به عقب در توالت یا با زانو های با فاصله)

✔️ به کودکان نحوه تمرینات کنترل عضلات کف لگن (پیشابراه، واژن، مثانه و مقعد) و عضلات شکم را برای هماهنگی عضلات دستگاه ادراری آموزش دهید.

بی اختیاری ادرار در روز

برای آموزش تمرینات مهار ادرار فوری، به کودکان بگویید به محض اینکه احساس نیاز فوری به ادرار کردن پیدا می کنند، به دستشویی بروند و زمانی که در دستشویی هستند، از آنها بخواهید که تا جایی که می توانند ادرار خود را نگه دارند. وقتی که دیگر قادر به نگه داشتن ادرار خود نباشند، آنها باید شروع به ادرار کردن کنند اما هر چند ثانیه یک بار ادرار کردن را متوقف کنند و سپس دوباره آن را شروع کنند. این تمرین، عضله اسفنکتر مجرای  ادراری را تقویت می کند و به کودکان این اعتماد به نفس را می دهد که پیش از بروز حادثه ادراری ناخواسته، به دستشویی بروند.

این تمرین پس از معاینه کودک توسط پزشک، باید به او آموزش داده شود. دختربچه هایی که به چسبندگی لابیا دچار هستند، باید از کرم های حاوی استروژن استفاده کنند. اگر مشکل مربوط به اسپاسم مثانه باشد، دارو هایی مانند اُکسی بوتینین و تولترودین می توانند به درمان کمک کنند.

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فلوشیپ فوق تخصصی درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی  

عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران ، عضو انجمن ارولوژی اروپا ، امریکا و آسیا

3.7/5 - (14 امتیاز)

مشاوره پزشکی

در پایان هر مقاله برای راحتی شما عزیزان، نرم افزار پرسش و پاسخ قرار داده شده است تا به راحتی سوالات خود را با ما در میان بگذارید. از طریق این نرم افزار می توانید پرسش ها و مدارک پزشکی خود را ارسال کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ داده شود.

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کنند.با توجه به تعداد زیاد سوالات پاسخ شما تا 4 روز کاری به صورت پیامک اطلاع رسانی خواهد شد  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر عفت چهارشنبه ۷ شهریور ۳( 1 ماه پیش) تعداد بازدید: 21 مشاهده پرسش
    سلام وقت بخیر۴۷ سالمه من از سال ۱۳۷۷ تا الان عفونت مثانه دارم دارو مصرف می کنم مقطعی خوب میشم داروهای تموم میشه دوباره مبتلا میشم بپیوست آخرین سونو گرافی و آزمایشهامو خدمتتون می فرستم اگه نیاز به ویزیت باشه پرداخت میکنم لطفاً تشخیصتون رو بفرمایین ممنون میشم یا داروهایی که باید مصرف کنم آیا مشکل خاصی دارم یا عالیه خیلی نکرانم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۷ شهریور ۳( 1 ماه پیش)
      به متخصص عفونی مراجعه کنید و درمان آنتی بیوتیکی تزریقی بگیرید بعد منفی شدن کشت نیتروفورانتویین هر شب یک عدد مصرف کنید
  • تصویر کاربر سیاوش یکشنبه ۵ فروردین ۳( 6 ماه پیش) تعداد بازدید: 72 مشاهده پرسش
    سال نو مبارک
    بیمار ما دو بار عمل برداشتن توده انجام دادن
    عمل اول در ماه بهمن و عمل دوم در ماه اسفند
    دیابت و نارسایی کلیوی هم دارن با توجه به جواب پاتولوژی و مشکلات زمینه ایی که دارن به نظر شما برداشتن مثانه و یا رادیوتراپی وشیمی درمانی مشکلی ایجاد نخواهد کرد و صلاحدید شما نسبت به این شرایط چی هستش؟!
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ فروردین ۳( 6 ماه پیش)
      چند سالشونه؟
    2. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ فروردین ۳( 6 ماه پیش)
      آمادگی ذهنی و روحی برای برداشتن کامل مثانه رو دارند؟
    3. تصویر کاربر سیاوش جمعه ۳ فروردین ۳( 6 ماه پیش)
      ۵۹ ساله
      مرد

      خیر دکتر براشون قابل هضم نیست برداشتن مثانه...
    4. تصویر کاربر سیاوش شنبه ۴ فروردین ۳( 6 ماه پیش)
      بعد از عمل از کیسه ی اروستومی استفاده میشه یا اینکه امکانش هست از بخشی از روده استفاده کرد برای مثانه ی جدید؟!
    5. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ فروردین ۳( 6 ماه پیش)
      بستگی به درگیری مجرا داره جهت استفاده از روده
    6. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی شنبه ۴ فروردین ۳( 6 ماه پیش)
      بهترین روش جراحی هست اگه بتونه کنار بیاد روش جایگزین کمورادیوتراپی هست
    7. تصویر کاربر سیاوش شنبه ۴ فروردین ۳( 6 ماه پیش)
      چه مقدار میتونیم امیدوار باشیم برای بهبودی و درمان؟!
    8. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۵ فروردین ۳( 6 ماه پیش)
      بستگی به شرایط بالینی بیمار میزان وسعت تومور میزان گسترش تومور تجربه ی جراح و شرایط حین جراحی داره
    9. نمایش سایر 7 پاسخ
  • تصویر کاربر elvis جمعه ۲۵ اسفند ۲( 6 ماه پیش) تعداد بازدید: 81 مشاهده پرسش
    سلام من 3 ساله تکرر ادرار دارم دمتر هم رفتم یکیش گفت از اعصابه و داروهای مربوطه به اعصاب دادن که تاثیری نداشت بع دکتر دیگره رفتم گفت سونوگرافی مثلنه که دادم pcr 100 بود و مشخص شد مثانه کامل تخلیه نمیشه داروی پروستات داد باز هم تاثیر نداشت میخواستم ببنم بنظر شما از چیه مشکلم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی پنجشنبه ۲۴ اسفند ۲( 6 ماه پیش)
      با سلام مجددا عکس هارو آپلود کنید
    2. تصویر کاربر elvis پنجشنبه ۲۴ اسفند ۲( 6 ماه پیش)
      .
    3. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی جمعه ۲۵ اسفند ۲( 6 ماه پیش)
      باید نوار مثانه انجام شود
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر خانم یکشنبه ۶ اسفند ۲( 7 ماه پیش) تعداد بازدید: 63 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشی آقای دکتر من مادر بچه ۲ساله هستم تازه ب ادرار بچه متوجه شدم ک بچه ادرار بابقه بچه فرق میکنه بچه ام در یک روز یه بار ادرار میکنه و خیلی اب میخوره اما ادرار نداره خیلی توپله و بعدن درد هست نمیدونم چی کار براش کنم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۶ اسفند ۲( 7 ماه پیش)
      با سلام و احترام سونوگرافی کلیه ها و مجاری ادراری انجام دهید
  • تصویر کاربر مهناز چهارشنبه ۲۵ بهمن ۲( 7 ماه پیش) تعداد بازدید: 69 مشاهده پرسش
    سلام وقتتون بخیر 41 ساله هستم3 ساله مبتلا به آندومتریوز هستم دکتر برام سه عدد آمپول دیفرلین تجویز کردن با زدن دو دوز خیلی حالم بده سردرد ،بی حال و خستم همش احساس ضعف دارم می‌تونه از عوارض آمپول باشه ؟
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۲۵ بهمن ۲( 7 ماه پیش)
      بله از عوارض داروئه دیگه تزریق نکنید و حتما به پزشک معالج خود مراجعه کنید
  • تصویر کاربر رستا سه شنبه ۱۷ بهمن ۲( 8 ماه پیش) تعداد بازدید: 82 مشاهده پرسش
    سلام وقت بخیر
    عکس و آزمایش های رستا دختر ۳ ساله
    برگشت ادرار داره
    ممنون میشم راهنماییم کنید
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی سه شنبه ۱۷ بهمن ۲( 8 ماه پیش)
      اسکن DMSA انجام بده
  • تصویر کاربر میثم یکشنبه ۲۰ فروردین ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 181 مشاهده پرسش
    سلام قبلا سوال کرده بودم چند روزی هست
    سوزش ادرار و درد در ناحیه سر آلت و بیضه دارم بعضی اوقات بعد از عمل استبرا خونابه میبینم
    آقای دکتر فرموده بودند آزمایش ادرار و کشت انجام بدهم که انجام دادم خواستم بفرستم نتوانستم.
    سابقه دفع سنگ
    و جراحی واریکوسل و پروستاتیت دارم.
    ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۰ فروردین ۲( 1 سال پیش)
      سلام عکس ها را مجدد اپلود کنید
    2. تصویر کاربر میثم یکشنبه ۲۰ فروردین ۲( 1 سال پیش)
      بله چشم
    3. تصویر کاربر میثم یکشنبه ۲۰ فروردین ۲( 1 سال پیش)
      جواب آزمایش
    4. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۲۰ فروردین ۲( 1 سال پیش)
      سلام چند سالتون هست ؟ ازمایش ادرار نرمال است و مشکلی ندارد . سونوگرافی دارید ؟
    5. نمایش سایر 3 پاسخ
  • تصویر کاربر محمدپسند یکشنبه ۶ فروردین ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 162 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر وقتتون بخیر
    پسر23 ساله ای هستم،بهمن 1401 سیستوسکوپی و دیلاتسیون انجام دادم(دچار احتباس ادراری شدید بودم)دو هفته سوند بهم وصل بود
    بعد از برداشتن سوند فشار ادرار خیلی خوب بود و درد و... نداشتم،تا اینکه بعد از نعوظ شبانه باز هم فشار ادراری کم شده و تعداد دفعاتی که دستشویی میرم زیاد شده.
    از حدود 10 سال پیش اولین بار شروع شد و موقع دفع ادرار سوزش داشتم که پزشک ها می گفتن به خاطر عفونت ادراری هست و پیگیری درستی هم نداشتم.
    تازگی متوجه شدم رگ های کیسه بیضه هم(سمت چپ) ورم شدید داره(حالت واریکوسل)
    من شهرستان هستم و بعد از کلی تلاش تونستم برای 19 فروردین پیشتون نوبت بگیرم. ولی میترسم دوباره تا اون زمان احتباس شدید رخ بده و مجبور باشم بازم سیستوسکوپی کنم😔
    من معلم هستم و تکرار این موضوع باعث میشه کلی از کارهام و رسیدگی به دانش آموزان عقب بیافتم
    خواهشا راهنماییم کنید که چیکار کنم واقعا خسته شدم
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی یکشنبه ۶ فروردین ۲( 1 سال پیش)
      سلام قبل از مراجعه یک عکس RUG یا همان عکس رنگی مجرا انجام دهید ببینم چطوره . اگر لازم بود نوبت عمل بدیم برای واریکوسل هم همان روز معاینه میکنم
  • تصویر کاربر محسن چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 169 مشاهده پرسش
    من از وقتی سنگ کلیه گرفتم سنگ وقتی اومد تو مجاری گیر کرد رفتم بیمارستان واسم سوند زدن.از قرار معلوم همونجا زدن مجاری ادراری انتهایی و خراب کردن و باعث تنگی مجاری شدم.بعضی وقتها کلا ادرارم به سختی و قطره قطره بیرون میاد و بعد تقریبا خوب میشه و خالی میشه.لطفا راهنمایی کنید دکتر
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱( 1 سال پیش)
      سلام باید عمل شوید . عمل بوسیله دستگاه انجام میشه مشخصات و شماره تماس بزارید نوبت بدیم بهتون
  • تصویر کاربر رسول دوشنبه ۱۷ بهمن ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 168 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت شما آقای دکتر و تشکر از شما
    بنده قسمتی از آلت تناسلیم در حالت غیر نعوظ باریک میشه وچروک میشه انگار که شکستگی خفیف داره البته چند سال پیش درحالت نعوظ یه فشاری بهش اومده بود لازمه برم دکتر
    خیلی ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر حسین کرمی دوشنبه ۱۷ بهمن ۱( 1 سال پیش)
      سلام اگر کجی الت یا اختلال نعوظ دارید مراجعه کنید
درحال دریافت اطلاعات

مطالب بیشتری بخوانید

روزای هفته

ساعت مطب

شنبه (مطب نیکان)

14:00 - 19:00

دوشنبه

تعطیل است

سه شنبه (مطب نیکان)

13:00 - 19:00

پنج شنبه (مطب نیکان)

09:00 - 14:00

جستجو

حالب

+54 مطلب

پرسش از دکتر