هر بیماری که از بی اختیاری ادراری با انواع مختلف آن، به پزشک مراجعه می کند باید به طور دقیق، تحت بررسی قرار گیرد. در ادامه راه های تشخیص بی اختیاری ادراری آمده است.
گزارش کارکرد روزانه مثانه یا Bladder Diary
از بیمار خواسته می شود به مدت 24 ساعت مقدار مایعات مصرفی + مقدار ادرار دفع شده و زمان دستشویی رفتن را کاملاً به صورت یک جدول در طول 24 ساعت یادداشت کند. این روش بسیار قابل اعتماد می باشد چرا که با آن می توان تعداد دستشویی رفتن فرد و حجم نسبی مثانه را بدست آورد.
وسیله تشخیصی تست ارودینامیک
دومین وسیله تشخیصی تست ارودینامیک یا نوار عصب مثانه می باشد. تست یورودینامیک وسیله طلائی تشخیص انواع بی اختیاری ادراری می باشد.
با انجام تست ارودینامیک:
- سرعت پرش ادرار شما در ثانیه
- مقدار ادرار باقیمانده
- حس مثانه
- حجم مثانه
- عملکرد دریچه و اسفنکتر مثانه
- وجود انسداد در مجاری ادراری
- فشار مثانه
- پیش فعالی مثانه و غیره اندازه گیری می شود.
و لذا دقیقاً نوع بی اختیاری ادراری و دیگر اطلاعات لازم را در اختیار پزشک و بیمار جهت درمان قطعی و درست قرار می دهد.
در موارد زیر انجام تست ارودینامیک الزامی است:
– در بیماران با مثانه پیش فعال مقاوم به درمان دارویی
– سابقه عمل های جراحی بی اختیاری و عدم نتیجه گیری از عمل
انجام آزمایشات عملکردی کلیه و آزمایش ادرار
به عنوان مثال بالا بودن قند خون بیمار می تواند با علائم پر ادراری خود را مشخص کند و یا در کسانی که مبتلا به نارسائی کلیه هستند ممکن است با علائم اختلالات ادراری مراجعه نمایند.
عفونت ادراری شایع ترین علت تکرر، سوزش و چه بسا بی اختیاری اورژانسی ناگهانی می باشد که با آزمایش و کشت ادرار تشخیص داده شده و درمان می شوند.
سونوگرافی
سونوگرافی به منزله گوش استوتوسکوپی متخصصین کلیه می باشد. اطلاعات گرانقدری که سونوگرافی در رابطه با بی اختیاری در اختیار ما قرار می دهد عبارتند از:
- حجم پر مثانه
- ادرار باقیمانده
- وضع مخاط و ضخیم شدگی دیوار مثانه
- وضع کلیه ها
- گشاد شدگی حالب و لذا جزء موارد تشخیصی روتین در بیماران با مشکل های مختلف ادراری، امروزه توسط پزشکان متخصص کلیه استفاده می شود.
سیستوسکوپی
سیستوسکوپی به منزله آندوسکوپی مثانه می باشد. با عبور دوربین باریک به داخل مجرا و مثانه، وجود انسداد و تنگی در مجرای ادراری وجود عوامل تحریک کننده در مثانه از قبیل سنگ، تومور و وجود ترابکولاسیون که به نفع مثانه های مشکل دار هستند را مشخص و معین می کنند.
تست مارشال
که عموماً در اطاق معاینه انجام می شود و مثانه بیمار را هنگام سیستوسکوپی پر می کنیم و از بیمار می خواهیم که سرفه کند که اگر بی اختیاری از نوع استرسی باشد خروج ادرار را با سرفه مشاهده خواهیم کرد. در این زمان گردن مثانه را با دست بالا می کشیم و از بیمار دوباره می خواهیم که سرفه کند که اگر با بالا بردن گردن مثانه، قطع شود نشان می دهد که به عمل جراحی بالا بردن گردن مثانه جواب خواهد داد.
Pad Test
این تست اغلب در بیمارانی که درجات خفیف بی اختیاری دارند و یا وسواس بی اختیاری دارند انجام می شود. از بیمار خواسته می شود که از پد استفاده کند که مقدار خروج ادرار و تعداد پدهای اختصاصی در رابطه با وجود بی اختیاری ادراری و شدت آن کمک کننده هستند. 8- CT اسکن، MRI و عکس برداری های دیگر برای ارزیابی بی اختیاری ادراری جایگاهی ندارند و توصیه نمی شود.
در پایان متذکر می شوم که درمان زمانی موفق خواهد بود که با تشخیص درست انجام شود و لذا قبل از هر گونه عمل جراحی و اقدامات دیگر باید بررسی کامل تشخیصی از نظر نوع بی اختیاری ادراری و شدت آن انجام شود تا تصمیم درمانی درست اتخاذ گردد. در صورت داشتن هر گونه بی اختیاری ادراری ،جهت اخذ نوبت با شماره تلفن 22642744-021 تماس بگیرید.
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی