قطعی ترین روش درمان فتق هرنی جراحی است که به صورت سرپایی و بدون بستری در بیمارستان و با بی حسی نخاعی و یا بیهوشی انجام می شود.
فتق بیضه چیست؟
جدار شکم و کف لگن از نظر آناتومی از لایه های مختلف شامل عضلات و بافت نگه دارنده یا فاسیا تشکیل شده است. در صورتی که این عضلات و فاسیا به علل ژنتیکی و یا فشار بیش از حد شل شود باعث برجسته گی در ناحیه پوست محل می شود که به آن فتق یا هرنی گفته می شود.
انواع فتق
1- فتق اینگوینال: فتق که در کانال اینگوینال اتفاق می افتد (شایع ترین)
2- فتق فمورال: فتق که در کانال استخوان ران ایجاد می شود
3- Velpeau Hernia: فتقی که در جلوی رگهای خونی ران اتفاق می افتد (نادر)
4- فتق نافی.
5- فتق برشی.
6- فتق اپی گاستریک.
7- فتق هیاتال.
علل ایجاد کننده فتق کدامند؟
هرنی ممکن است مادرزادی باشد که اغلب پسربچه ها و به علت نقص در سیر نزولی بیضه ها ایجاد می شود که ممکن است همراه با آب در بیضه یا هیدروسل نیز باشد.
علل اکتسابی
به هر علتی فشار داخل شکم بیش از حد بالا رود ممکن است باعث پارگی پریتوان و فاسیا و عضلات و باعث ایجاد هرنی شود. مثلاً بیماری مزمن ریه، سرفه های مزمن، کشیدن سیگار، بزرگی پروستات که برداشتن ناگهانی وسایل تشکیل از مواردی هستند که باعث هرنی می شوند.
در مواردی نیز هرنی به دنبال عمل های جراحی باز شکمی ایجاد می شود که به علت آسیب دیدن عصب عضلات حین جراحی باعث شل شدن عضله و ایجاد هرنی می شود.
عکس فتق بیضه
اگر فتق عمل نشود چه میشود؟
اگر فتق درمان یا عمل نشود، میتواند به مرور زمان بدتر شده و عوارض جدی‌تری ایجاد کند. برخی از خطرات فتق درمان‌نشده عبارتند از:
1. بزرگتر شدن فتق
فتق معمولاً با گذشت زمان بزرگتر میشود و فشار بیشتری به بافت‌های اطراف وارد میکند. این موضوع میتواند باعث درد و ناراحتی بیشتری شود.
2. گیر افتادن فتق (فتق گیرکرده)
در این حالت، بخشی از بافت یا روده در داخل فتق گیر میکند و دیگر به جای خود برنمی‌گردد. این وضعیت باعث درد شدید، حالت تهوع، استفراغ و انسداد روده میشود.
3. خفگی فتق (فتق خفه‌شده)
اگر جریان خون به بخشی از بافت گیرکرده قطع شود، بافت دچار مرگ سلولی میشود. این حالت یک اورژانس پزشکی است و میتواند منجر به عفونت خطرناک (سپسیس) شود.
4. انسداد روده
فتق درمان‌نشده میتواند باعث انسداد در روده شود که منجر به درد شدید شکم، نفخ و ناتوانی در دفع گاز یا مدفوع میشود.
در نتیجه، فتق ممکن است در ابتدا بی‌ضرر به نظر برسد، اما درمان نکردن آن میتواند خطرناک و حتی تهدیدکننده زندگی باشد. اگر علائمی مانند درد شدید، برآمدگی ثابت، حالت تهوع یا مشکلات گوارشی دارید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
محل های شایع فتق
محل هرنی همیشه در شکم است که شایعترین محل آنها عبارتند از:
- فتق دور ناف
- فتق بیضه و یا بالای آن که فتق اینگوینال نامیده می شود
- فتق انسزیونال که در محل عمل جراحی قبلی دیده می شود.
علائم فتق بیضه کدامند؟
اولین علامت برجستگی پوستی محل می باشد که بسته به شدت آن از یک گردو کوچک تا توپ فوتبال متغیر است.
دومین علامت هرنی درد می باشد: هر درد مزمن در ناحیه کانال اینگوینال ممکن است نشانه از یک هرنی و یا شروع آن باشد. از مشخصات هرنی این است که در حالت ایستاده و با زور زدن برجسته و بزرگتر می شود و در حالت خوابیده از بین می رود که به این حالت sliding می گویند. در مواقعی ممکن است اجزاء روده در داخل کیسه فتق گیر افتاده و بسبب قطع خونرسانی و درد شدیدی در محل فتق ایجاد می کند که با حالت خوابیدن نیز از بین نمی رود.
یادتان باشد این حالت جزء اورژانس های عالم پزشکی است و بیمار هر چه سریعتر باید تحت جراحی قرار بگیرد چرا که در صورت تأخیر باعث سیاه شدن روده ها و عفونت و مرگ بیمار می شود. شایعترین علت هرنی در قسمت تحتانی شکم در سنین بالا: به علت بزرگی پروستات می باشد. به علت بزرگی پروستات بیمار مجبور می شود که از زور زدن جهت خارج کردن ادرار استفاده کند که این زور زدن مزمن ممکن است باعث ایجاد فتق اینگوینال و ناباروری بالای بیضه ها می گردد.
عوارض فتق بیضه
عوارض شامل موارد زیر است:
- فشار بر بافت های اطراف. بیشتر فتق های مغبنی اگر با جراحی ترمیم نشوند با گذشت زمان بزرگ می شوند. در مردان ، فتق های بزرگ می توانند به کیسه بیضه گسترش یافته و باعث درد و تورم شوند.
- فتق حبس شده. اگر محتویات فتق در نقطه ضعف دیواره شکم به دام بیفتد، محتویات آن می تواند روده را مسدود کند و منجر به درد شدید، حالت تهوع، استفراغ و عدم توانایی در اجابت مزاج یا دفع گاز شود.
- غرق شدن فتق حبس شده می تواند جریان خون در بخشی از روده شما را قطع کند. استرانگولاسیون می تواند منجر به مرگ بافت روده آسیب دیده شود. فتق خفه شده تهدید کننده زندگی است و نیاز به جراحی فوری دارد.
آیا راهی برای جلوگیری از ایجاد فتق وجود دارد؟
در موارد مادرزادی که در بچه ها دیده می شود جلوگیری معنی ندارد و باید هر چه سریعتر درمان جراحی شوند.
در موارد بزرگسالان باید زمینه ایجاد کننده هرنی را درمان کرد که عبارتند از:
در صورت بیماری مزمن ریوی و سرفه های مزمن باید هر چه سریعتر درمان شوند.
از مصرف سیگار، قلیان و انواع دخانیات اجتناب شود.
از برداشتن وسایل سنگین و ناگهانی باید اجتناب کرد.
چاقی مفرط شکمی می تواند از علل زمینه ساز هرنی باشد که باید درمان گردد.
آیا با بستن فتق بند می توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد؟
خیر، قطعی ترین روش درمان فتق عمل جراحی است و استفاده از فتق بند در درمان و جلوگیری تأثیر ندارند.
روش درمان فتق یا هرنی
همانطور که ذکر کردم قطعی ترین روش درمان هرنی جراحی است که به صورت سرپایی و بدون بستری در بیمارستان و با بی حسی نخاعی و یا بیهوشی انجام می شود. روش جراحی به صورت باز و یا لاپاراسکوپی امروزه انجام می شود.
برای هرنی های بزرگ که همراه شل شدگی عضلات هستند بهترین روش درمانی عمل جراحی باز است که با برش کوچکی روی محل هرنی پوست و فاسیا باز و ساک هرنی که همان محتوی روده ها می باشد را آزاد و به داخل شکم انتقال داده و کف فتق را با نخ نایلون کاملاً ترمیم می کنیم.
درمان گیاهی باد فتق بیضه
اگر کسی مبتلا به فتق باش ، پیروی از روش های درمانی طبیعی زیر می تواند در تسکین علائم فتق کمک کند:
# ریشه زنجبیل
برای تسکین درد و ناراحتی در معده خود آب زنجبیل غلیظ یا زنجبیل خام مصرف کنید. این کار به طور همزمان سیستم سلامتی شما را تقویت می کند و به درمان فتق کمک می کند.
# کمپرس یخ
هنگامی که از فتق رنج می برید ، ممکن است التهاب و درد در شکم شما وجود داشته باشد. کیسه های یخ در صورت استفاده در ناحیه آسیب دیده باعث انقباض شده و التهاب داخل بدن را کاهش می دهد.
برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله ی باد فتق چیست را بخوانید.
# رژیم غذایی مناسب
از مصرف غذاهای پرادوی ، غذای اسیدی و هضم غذا سخت باید خودداری شود. دلیل اصلی آن این است که این ماده غذایی می تواند پوشش داخلی معده را بیشتر ملتهب کرده و بهبود فتق را دشوارتر کند.
#ورزش
فتق معمولاً به این دلیل اتفاق می افتد که عضلات به اندازه کافی قدرت نگه داشتن اندام را ندارند و برخی تمرینات وجود دارد که فرد می تواند در خانه انجام دهد تا عضلات خود را تقویت کند و از فتق جلوگیری کند. برخی از این ورزش ها عبارتند از: دوچرخه سواری، یوگا، پیاده روی، شنا و …
عوارض بعد از عمل فتق
شایعترین عارضه پس از عمل معمولا درد می باشد که ممکن است چند ماه بعد از عمل ادامه داشته باشد و تدریجاً از بین می رود. عوارض نادر آن آسیب به عروق بیضه ها هنگام جدا کردن هرنی می باشد که نادر است. سوزش و خارش محل نیز از عوارض بعد از عمل بوده که تدریجاً از بین می روند.
توصیه های مهم بعد از عمل چیست؟
- به مدت 2 ماه از انجام کارهای سنگین و فعالیت های ورزشی و سنگین باید اجتناب کرد.
- درد بعد از عمل طبیعی بوده و با مصرف مسکن و گرم نگاه داشتن محل عمل تدریجاً از بین خواهد رفت.
نزدیکی بعد از عمل فتق
داشتن مقاربت بعد از عمل هیچ مانعی ندارد. اما بهتر است 4 تا 6 هفته پس از عمل رابطه جنسی نداشته باشید. ممکن است در کمتر از یک هفته بتوانید فعالیت عادی خود را از جمله رابطه جنسی از سر بگیرید، اما ممکن است بیشتر طول بکشد.
آیا فتق بیضه خطرناک است؟
فتق وقتی اتفاق می افتد که بافتی مانند بخشی از روده از طریق یک نقطه ضعیف در عضلات شکم بیرون زده باشد. برآمدگی حاصل می تواند دردناک باشد، به ویژه هنگام سرفه، خم شدن یا بلند کردن جسم سنگین. با این حال، بسیاری از فتق ها درد ایجاد نمی کنند.
فتق لزوماً خطرناک نیست. به خودی خود بهبود نمی یابد و می تواند منجر به عوارض تهدید کننده زندگی شود. پزشک شما احتمالاً جراحی را برای رفع فتقی که دردناک یا بزرگ شده است، توصیه می کند.
برای فتق به چه دکتری مراجعه کنیم؟
پروفسور حسین کرمی در زمینه ی درمان و بهبود فتق تجربه ی فراوانی داد. اما لازم به ذکر است که این بیماری درمان دارویی ندارد. در صورت داشتن فتق باید اقدام به جراحی نمایید.
جهت نوبت دهی با شماره تلفن 22642744 تماس بگیرید.
سوالات متداول درباره ی بیماری فتق
1- آیا عمل فتق بیضه باعث ناباروری میشود؟
این موضوع به ماهیت فتق و ماهیت جراحی بستگی دارد. در بعضی موارد، وازدفرنس ممکن است توسط خود فتق یا با روش جراحی آسیب ببیند و بر جریان اسپرم در هنگام انزال تأثیر بگذارد که می تواند بارداری را برای مردان از طریق مقاربت بسیار دشوارتر کند.
2- آیا فتق در زنان باعث نازایی میشود؟
زنان کمتر از مردان دچار بیماری فتق می شوند و این بیماری به ندرت می تواند باعث نازایی در زنان شود.
3- تاثیر فتق بر نعوظ
در صورت عدم درمان صحیح فتق، احتمال اینکه مردان در سلامت جنسی خود دچار مشکل شوند بسیار بیشتر است. فتق ها می توانند نعوظ و ارگاسم را کاملاً دردناک کنند. هرچه این فتق ها بیشتر پیشرفت کرده و شدیدتر شوند، احتمال بروز مشکلات اختلال عملکرد جنسی در بیمار بیشتر می شود.
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی
مجتبی
شنبه ۲۸ شهریور ۹۴( 9 سال پیش)
تعداد بازدید: 589
مشاهده پرسش
