سرطان مثانه یکی از انواع سرطانهای سلولهای پوششی است. این سرطان دومین سرطان شایع دستگاه ادراری-تناسلی است. سن متوسط برای تشخیص کانسر مثانه ۶۵ سالگی است. میزان بروز این بیماری در مردان بیشتر است.
سرطان مثانه در سفیدپوستان بیش از سیاهپوستان مشاهده میشود. در ایران، مردان چهار برابر بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا میشوند.
مثانه چیست؟
مثانه یک عضو توخالی، مانند کیسه است که در قسمت پائین شکم قرار داشته و محل تجمع ادرار می باشد.
آیا سرطان مثانه کشنده است ؟
سرطان مثانه از نظر انواع سرطان هایی که منجر به مرگ می شوند، رتبه هشتم را دارد. اگرچه سرطان مثانه یکی از کشنده ترین انواع سرطان نیست، اما با این حال هم ممکن است بیمارانی به دلیل سرطان مثانه بمیرند. و در کل شانس ابتلا به سرطان مثانه در مردان بیشتر است.
در کل چه مدت می توانید با سرطان مثانه زنده بمانید؟ حدود 75 نفر از هر 100 نفر (حدود 75%) پس از تشخیص به مدت 1 سال یا بیشتر از سرطان خود زنده می مانند. بیش از 50 نفر از هر 100 نفر (بیش از 50٪) پس از تشخیص سرطان به مدت 5 سال یا بیشتر زنده می مانند. حدود 45 نفر از هر 100 نفر (حدود 45٪) پس از تشخیص به مدت 10 سال یا بیشتر از سرطان خود زنده می مانند. در نهایت این را بدانید که همه چیز بسته به پیشرفت بیماری و درمان شما دارد.
آیا سرطان مثانه به سرعت گسترش می یابد؟
این سلول ها می توانند شروع به تشکیل تومور کنند و به سایر نقاط بدن گسترش یابند. خوشبختانه اکثر سرطان های مثانه به سرعت رشد نمی کنند. بنابراین، بیشتر بیماران مبتلا به سرطان مثانه در معرض خطر ابتلا به سرطانی نیستند که گسترش یابد و زندگی را تهدید کند.
عملکرد مثانه چیست؟
مثانه محل تجمع ادرار می باشد. ادرار پس از تولید در کلیه ها از راه دو لوله باریک به نام میزنای (حالب) وارد مثانه شده و در آنجا جمع می شود. وقتی حجم ادرار داخل مثانه افزایش یابد، احساس ادرار ایجاد شده و تخلیه صورت می گیرد.
سرطان مثانه چیست؟
رشد سلولهای سرطانی در دیواره مثانه که در بیشتر موارد به شکل یک توده گل کلمی پایه دار داخل مثانه می باشد.
سرطان مثانه در چه افرادی بیشتر دیده می شود؟
شیوع تومور مثانه در مردان بیشتر از زنان می باشد (در مردان 5/2 برابر زنان). مهمترین عامل خطر برای سرطان مثانه مصرف سیگار می باشد. میزان خطر بستگی به مدت و مقدار مصرف سیگار دارد.
مصرف تریاک نیز از دیگر عوامل خطر ابتلا به تومور مثانه است. برخی شغل های خاص مانند کارگران صنایع شیمیایی، رنگ، لاستیک، مواد نفتی، چرم و چاپ بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان مثانه می باشند.
آیا می دانید بیماران مبتلا به سرطان مثانه با چه علائمی مراجعه می کنند؟
شایعترین علامت تومور مثانه وجود خون در ادرار است که ممکن است با چشم دیده نشود، یا فقط با آزمایش ادرار تشخیص داده شود. وجود خون در ادرار در اکثر موارد بدون احساس درد است اما در تعداد کمی از بیماران ممکن است همراه با تکرر ادرار، فوریت ادرار و سوزش ادرار باشد.
وجود حتی یک نوبت خون در ادرار می تواند علامتی از یک بیماری خطرناک باشد. بنابراین آن را جدی گرفته و حتماً به پزشک مراجعه کنید. گاهی بیماران با علائم مربوط به بیماری پیشرفته مانند درد استخوان، درد پهلو، تهوع، استفراغ، ورم پاها و یا بی اشتهایی مراجعه می کنند.
سرطان مثانه چگونه تشخیص داده می شود؟
آزمایش سیتولوژی ادرار (بررسی سلول های موجود در ادرار) در این روش با بررسی نمونه ادراری بیمار (معمولاً در سه نوبت) ممکن است بتوان سلولهای سرطانی را مشخص نمود.
روشهای تصویربرداری که عبارتند از:
- سونوگرافی
- IVP
- سی تی اسکن یا ام آر آی: جهت تعیین میزان
- پیشرفت سرطان
- عکس قفسه سینه: جهت ارزیابی دست اندازی به استخوان
- اسکن استخوان: جهت ارزیابی دست اندازی به استخوان
- سیستوسکوپی: روش بررسی و دیدن مثانه به وسیله دستگاه می باشد. با سیستوسکوپی می توان تومورها را در مثانه مشاهده نمود، از آنها نمونه برداری کرد و یا به طور کامل آن ها را تراشیده و خارج نمود.
پس از تشخیص سرطان مثانه چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
تراش دادن تومور از طریق مجرای ادرار اولین کاری است که برای تمام سرطانهای مثانه باید انجام شود. تومور تراش داده شده جهت بررسی به آزمایشگاه آسیب شناسی فرستاده می شود. پاسخ آزمایشگاه نوع سرطان و میزان نفوذ آن در جدار مثانه را مشخص می نماید.
راه های درمانی سرطان مثانه چیست؟
در سال 2019 و اوایل2020، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) چند داروی جدید را برای درمان سرطان مثانه در تمام مراحل تأیید کرد و از ارائه درمان های بیشتر در آینده ای نزدیک خبر داد. در ادامه ی مطلب، نمایی کلی از درمان های کنونی سرطان مثانه را مشاهده می کنید. بسته به میزان پیشرفت سرطان درمانهای متفاوتی وجود دارد.
تومورهای سطحی مثانه:
- تراش دادن تومور از طریق مجرا (TUR)
- تزریق مواد داخل مثانه ای پس از TUR که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل تومور می گردد.
- تراش مجدد تومور در صورت عود
درمان های سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی (NMIBC)
درمان این نوع سرطان مثانه، معمولاً از طریق جراحی با روشی به نام برداشتن تومور مثانه از طریق مجرای ادرار (TURBT) و سپس تزریق های داخل شکمی با دارویی به نام گورین کالمت باسیلوس (BCG) انجام می شود. BCG یک واکسن باکتریایی است که در ابتدا برای ایمن سازی بدن در مقابل توبرکلوزیس استفاده می شد، اما امروزه می تواند واکنش ایمنی وسیعتری در برابر سلول های سرطانی ایجاد کند.
عکس تزریق آمپول ب ث ج در مثانه
گزینه های درمانی جدید برای سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی
گزینه های درمانی جدید برای سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی عبارتند از:
-نسخه ی جدیدی از داروی گورین کالمت باسیلوس (BCG) که هنوز در حال توسعه است، VPM1002 نام دارد. آزمایشات بالینی نشان می دهند که این روش درمانی برای بیش از نیمی از کسانی که به درمان با BCG استاندارد پاسخ نداده اند، مؤثر است.
– نوعی ژل میتومایسین به نام UGN101 سازمان غذا و داروی آمریکا، اخیراً برای درمان سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی درجه پایین، یک طرح با اولویت بازنگری را به این دارو اختصاص داده است. در یک آزمایش بالینی، 59% از بیماران مبتلا به سرطان مجدد، با این دارو به طور کامل درمان شدند و 84% از آنها طی یک سال عود مجدد سرطان را تجربه نکردند.
– نسخه جدیدی از اینترفرون (سیتوکین)، نادوفاراژن فیرادنوت نامیده می شود. درحالیکه، این روزها از اینترفرون زیاد استفاده نمی شود، 53% از بیماران مبتلا به سرطان مثانه درجه پایین، با مصرف نادوفاراژن فیرادنوت به نتایج خوبی دست یافتند اما به درمان با BCG پاسخ ندادند.
در آزمایشات بالینی این دارو، 41% از بیماران طی یک دوره ی 16 ماهه به بهبودی کامل دست یافتند.
در یک کارآزمایی بالینی کوچک برای داروی تنظیم ایمنی دیگری به نام دوروالوماب (یک داروی ضد PD-L1) همراه با داروی اولاپاریب (یک مهارکننده ی PARP1 با نام تجاری لینپارزا)، 50% از بیماران پیش از برداشتن تومور، پاسخ های پاتالوژیکی کاملی را نشان دادند. داروی آتزولیزوماب (تسنتریک) نیز یک داروی ضد PD-L1است که به عنوان یک درمان کمکی برای سرطان مثانه تهاجمی، در بقای بدون بیماری طولانی مدت با شکست مواجه شده است.
درمان سرطان مثانه متاستاستیک و پیشرفته
سازمان غذا و دارو در دسامبر 2019، داروی انفورتومب ودوتین را برای درمان بیماران مبتلا به سرطان مثانه پیشرفته، که به درمان با شیمی درمانی یا داروهای تنظیم کننده ایمنی پاسخ نداده بودند، تأیید کرد. با این که داروهای آتزولیزوماب و پمبرولیزوماب، قبلاً توسط سازمان غذا و دارو به عنوان درمان خط اول سرطان مثانه متاستاستیک تأیید شده بودند، بعد ها مشخص شد که این دو دارو فقط برای بیمارانی مؤثرند که سرطان های مثبت PD-L1 دارند، بنابراین استفاده از این دارو های ایمنی، به گروه کوچکی از بیماران محدود می شوند.
همچنین در دسامبر 2019، سازمان غذا و دارو، ترکیبی از دو داروی انفورتومب و پمبرولیزوماب را بر اساس میزان پاسخ اولیه 63% از بیماران و کنترل بیماری 90% ، یک طرح درمانی موفق اعلام کرد. این نتایج واقعاً عالی هستند. استفاده از داروی آتزولیزوماب همراه با شیمی درمانی, به عنوان درمان خط اول سرطان نتایج امیدوارکننده ای داشت، اما ترکیبی از دو داروی ایمنی (دوروالوماب و ترملیموماب) در مقایسه با شیمی درمانی به تنهایی، با شکست مواجه شده است.
نحوه پیگیری پس از درمان سرطان مثانه
ممکن است احتیاج به شیمی درمانی یا اشعه درمانی باشد. به دلیل احتمال زیاد عود سرطان مثانه انجام سیستوسکوپی کنترل ضروری است.
تومور عمقی مثانه
در بیمارانی که سرطان مثانه به لایه های عمقی رسیده است، روش انتخابی درمان برداشتن کامل مثانه می باشد. پس از عمل برای بیمار با استفاده از روده کیسه ای به جای مثانه درست می شود.
دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فلوشیپ فوق تخصصی درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی
عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران ، عضو انجمن ارولوژی اروپا ، امریکا و آسیا
مهدیامانی
دوشنبه ۲۹ خرداد ۲( 2 سال پیش)
تعداد بازدید: 467
مشاهده پرسش
